Bảo hiểm xã hội tự nguyện: Giải pháp an sinh cho người lao động tự do
Trong bối cảnh hiện nay, việc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện trở thành một giải pháp quan trọng giúp bảo vệ quyền lợi an sinh xã hội cho người lao động tự do, những đối tượng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Đặc biệt, với những thay đổi tích cực trong chính sách bảo hiểm, việc tham gia BHXH tự nguyện không chỉ mang lại sự ổn định tài chính cho người dân khi về già nhờ lương hưu mà còn giúp họ tiếp cận với nhiều quyền lợi thiết thực như bảo hiểm y tế, trợ cấp thai sản, chế độ tử tuất.
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc như nông dân, thợ thủ công, tiểu thương, nội trợ, người lao động tự tạo việc làm,…
Để tham gia BHXH tự nguyện, người dân có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan BHXH, nhân viên các tổ chức dịch vụ thu trên địa bàn (Bưu điện, Viettel,...) hoặc có thể đăng ký tham gia BHXH tự nguyện trên cổng dịch vụ công.
Mức đóng BHXH tự nguyện hàng tháng bằng 22% mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện. Người lao động tham gia BHXH tự nguyện được tự do lựa chọn mức thu nhập làm căn cứ đóng phù hợp với điều kiện kinh tế của mình nhưng mức thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn (1.500.000 đồng/tháng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở (46.800.000 đồng/tháng).
Đóng ở mức thu nhập càng cao thì mức hưởng lương hưu về sau sẽ cao tương ứng. Như vậy, nếu lựa chọn mức thu nhập thấp nhất làm căn cứ đóng thì số tiền đóng BHXH tự nguyện thấp nhất theo quy định là 330.000 đồng/tháng (22% x 1.500.000 đồng/tháng) và cao nhất là 10.296.000 đồng/tháng (22% x 46.800.000 đồng/tháng).
Bên cạnh đó, Nhà nước có chính sách hỗ trợ đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện trong thời gian tối đa 10 năm. Theo đó, ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng theo mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc diện hộ nghèo (99.000 đồng/người/tháng); hỗ trợ 25% mức đóng đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc diện hộ cận nghèo (82.500 đồng/người/tháng) và hỗ trợ 10% mức đóng đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc các đối tượng khác (33.000 đồng/người/tháng).
Phương thức đóng BHXH tự nguyện cũng linh hoạt, người lao động có thể đóng hàng tháng, hàng quí, 6 tháng hoặc đóng theo năm. Đặc biệt, người tham gia được đóng BHXH tự nguyện một lần cho nhiều năm về sau (tối đa là 5 năm) và một lần cho thời gian đóng BHXH còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng không quá 10 năm (120 tháng)./.