Bảo hiểm y tế học sinh - sinh viên: Vì sức khỏe thế hệ tương lai
Năm học 2019-2020, toàn tỉnh Long An có 98,37% học sinh (HS) tham gia bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên (BHYT HS-SV). Đó là một con số khá ấn tượng, thể hiện sự quan tâm của hệ thống chính trị, ý thức của người dân đối với chính sách BHYT nói chung và BHYT HS-SV nói riêng - một chính sách nhân đạo, vì sức khỏe của thế hệ tương lai, không phải vì lợi nhuận.
“Vì sức khỏe con em”
Khoảng 3 tháng trước, khi đang học, em Đặng Vũ Hoàng Huy (HS lớp 5, Trường Tiểu học Thanh Phú Long, xã Thanh Phú Long, huyện Châu Thành) bỗng dưng có biểu hiện sốt kèm phát ban. Các triệu chứng không thuyên giảm sau nhiều ngày kèm nhiều biểu hiện khác ở mắt, tay, chân. Gia đình đưa em đi kiểm tra và bác sĩ kết luận Huy mắc bệnh Kawasaki (bệnh viêm mạch máu hệ thống cấp tính thường gặp ở trẻ nhỏ). Từ đó, Huy thường xuyên đi khám, điều trị tại các bệnh viện lớn ở TP.HCM. Gia đình thuộc diện hộ nghèo nhưng may mắn Huy có BHYT HS nên một phần chi phí điều trị được bảo hiểm chi trả. Anh Lâm (cha của Huy) cho biết: “Tất cả chi phí khám, điều trị đều được bảo hiểm chi trả, gia đình chỉ trả tiền thuốc đặc trị ngoài danh mục cho cháu thôi. Gia đình tôi thuộc diện hộ nghèo nên từ đầu năm học, Huy được hỗ trợ mua BHYT HS. May mà có BHYT vào lúc này!”. Mỗi lọ thuốc đặc trị cho Huy trị giá 4 triệu đồng, chỉ riêng khoản chi phí trên với gia đình Huy cũng là một số tiền lớn. Nếu không được BHYT chi trả phần khám, chữa bệnh trong danh mục, có lẽ gánh nặng ấy sẽ “oằn vai” với gia đình.
Mua BHYT cho HS chính là giúp các em có được “vị thần hộ mệnh” ở cạnh bên. Bởi, những bất trắc nếu nhỡ không may ập xuống thì tấm thẻ BHYT sẽ là “nơi bấu víu cuối cùng”. Như trường hợp em Nguyễn Tống Kỳ Duyên, 18 tuổi, ngụ xã Tân Bình, huyện Tân Trụ. Duyên không may mắc phải căn bệnh suy thận mạn và đái tháo đường nên chi phí điều trị không hề nhỏ. Nhờ có mua BHYT HS, Duyên được bảo hiểm chi trả một phần chi phí điều trị. Tổng số tiền chi trả lên đến hơn 200 triệu đồng.
Tấm thẻ BHYT HS-SV nhìn nhỏ bé nhưng đến lúc ngặt nghèo mới thấy hết giá trị và sự cần thiết. Nhờ có sự chi trả của bảo hiểm, gia đình giảm bớt một phần gánh nặng kinh tế trong quá trình điều trị.
Tính đến cuối tháng 7/2020, Bảo hiểm Xã hội tỉnh đã chi trả trên 360 tỉ đồng chi phí khám, chữa bệnh cho người có thẻ BHYT. Trong đó có 476 người được quỹ BHYT chi trả có chi phí điều trị từ 100 triệu đồng trở lên, bao gồm cả những trường hợp bệnh nặng, chi phí điều trị trên 600 triệu đồng.
Thẻ BHYT từ lâu được xem là “chỗ dựa” vững chắc cho mọi gia đình khi không may bị bệnh, đặc biệt là các bệnh cần chi phí điều trị lớn. Trẻ em, thanh, thiếu niên là đối tượng dễ tổn thương và cần được bảo vệ đầu tiên nên thẻ BHYT HS-SV là điều hết sức cần thiết. Mỗi em cần có 1 tấm thẻ BHYT như là “tấm bùa hộ mệnh”.
Chính sách BHYT đã góp phần giảm chi trực tiếp từ tiền túi hộ gia đình cho dịch vụ y tế, góp phần tạo nên sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe, đặc biệt đối với nhóm người yếu thế trong xã hội như người nghèo, cận nghèo, người khuyết tật, người thuộc đối tượng bảo trợ xã hội, trẻ em dưới 6 tuổi.
“Vì tương lai đất nước”
Vì những lợi ích thiết thực của BHYT HS-SV, nhiều trường học, địa phương luôn phấn đấu để đạt 100% HS có BHYT. Năm học 2019-2020, các huyện: Cần Đước, Tân Trụ, Tân Hưng, Châu Thành là những đơn vị đã làm được điều đó. Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Châu Thành - Lê Tấn Hiền cho biết: “Phòng luôn quan tâm chỉ đạo các trường vận động từng gia đình mua BHYT cho các em HS. Để đạt con số 100%, các trường phải phối hợp nhiều biện pháp: Vận động phụ huynh, xã hội hóa, trích kinh phí của nhà trường để hỗ trợ các em,… Tất cả vì mục tiêu giúp các em có thẻ BHYT sử dụng khi cần. Đây cũng là một cách bảo vệ HS của mình”.
Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thanh Phú Long - Nguyễn Thị Nghĩa chia sẻ, về lợi ích của BHYT hầu như ai cũng nắm rõ, tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng đồng ý đóng BHYT cho con. Nhà trường phải có nhiều biện pháp khác nhau để vận động: Phối hợp các ngành, đoàn thể, hội cha mẹ HS vận động các gia đình mua BHYT cho con em đang theo học tại trường. Ngoài ra, nhà trường còn trực tiếp mời phụ huynh đến trường để giải thích, vận động. Đến tận nhà vận động và thực hiện xã hội hóa cũng là những bước “không thể bỏ qua” nếu muốn 100% HS có thẻ BHYT. Cô Nghĩa nói: “Có nhiều bậc cha mẹ giải thích rằng họ đủ kinh phí để chăm sóc và chữa trị cho con khi cần thiết, không nhất định cần đến BHYT. Khi đó, nhà trường vận động bằng cách “đánh động” lòng trắc ẩn của mỗi người, mong phụ huynh hãy xem đó là khoản hỗ trợ cho những hoàn cảnh đang gặp khó khăn, mang bệnh ngặt nghèo. Nhờ vậy, nhiều gia đình đồng ý mua BHYT cho con, em mình”.
Quả đúng như vậy, BHYT nói chung và BHYT HS-SV nói riêng là một chính sách mang tính nhân đạo cao. Không ai muốn phải vào viện, nên tham gia BHYT chính là thể hiện trách nhiệm với cộng đồng, một cách làm thiết thực nhằm chia sẻ khó khăn với những hoàn cảnh chẳng may gặp cảnh ngặt nghèo vì bệnh tật. Những người đó rất có thể là bạn bè, anh chị em gần gũi của các bạn HS-SV. Tham gia BHYT HS-SV là hành động cụ thể thể hiện sự đồng cảm, quan tâm đến những người gần gũi, thân thiết với mình. Em Huỳnh Minh Thư, 14 tuổi, ngụ xã Thanh Phú Long, huyện Châu Thành, khẳng định: “Suốt từ trước đến nay, khi em đi học, cha mẹ luôn mua BHYT cho em ngay từ đầu năm học. Em rất đồng tình ủng hộ điều đó vì cha mẹ em hay nói đóng BHYT giống như chung tay giúp đỡ những bạn không may mắc bệnh. Em và cha mẹ em không biết các bạn là ai, nhưng em tin là em và gia đình đã chia sẻ được với bạn một chút trong lúc bạn cần bằng cách mua BHYT”.
BHYT HS-SV do Nhà nước tổ chức thực hiện để bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho HS-SV, không vì lợi nhuận. Nhà nước hỗ trợ mức đóng 30% cho người tham gia BHYT HS-SV cùng nhiều quyền lợi khác. Khi tham gia BHYT, các bạn HS-SV sẽ gián tiếp được hưởng các quyền lợi về y tế dự phòng thông qua hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu tại nhà trường. Cụ thể, trong hoạt động y tế học đường tại trường học do Quỹ khám, chữa bệnh BHYT chi trả có nội dung “Chi hỗ trợ khám sức khỏe định kỳ và phân loại sức khỏe HS đầu năm học, tổ chức các hoạt động tư vấn giáo dục, sức khỏe và phòng bệnh”. Sự chăm sóc y tế thường xuyên, liên tục cho HS-SV từ khi mới bắt đầu năm học có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp các em sớm phát hiện bệnh tật (nếu có) để kịp thời chữa trị hiệu quả và ít tốn kém nhất.
Với những lợi ích dễ nhìn thấy, BHYT HS-SV chính là quyền lợi cho sức khỏe của HS-SV. Đó cũng là một trong những cách giáo dục các bạn HS-SV về ý thức trách nhiệm với xã hội, sự tương thân, tương ái và tình đoàn kết. Tấm thẻ BHYT HS-SV tuy nhỏ nhưng những lợi ích mang tới thực sự to lớn và khó thể đo lường.