Bảo mật dữ liệu chuyển từ phòng thủ bị động sang chủ động nhận diện sớm rủi ro
Bảo vệ an ninh dữ liệu là trách nhiệm không chỉ của cơ quan nhà nước, mà còn của doanh nghiệp và người dân - những chủ thể trực tiếp sử dụng, khai thác dữ liệu. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ hiện nay, cần nhấn mạnh vai trò dẫn dắt, chủ động định hướng.
Bảo vệ dữ liệu – “máu” của nền kinh tế số
Chiều 25/9, tại Hà Nội, Báo Nhân Dân phối hợp Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA), Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề “Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Ông Phan Văn Hùng, Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân (Ảnh: Ban tổ chức)
Theo ông Phan Văn Hùng, Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, trong kỷ nguyên số, dữ liệu đã trở thành “nguồn tài nguyên mới”, là động lực then chốt để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số, xã hội số và xây dựng Chính phủ số. Nhưng đi cùng với đó, nguy cơ mất an toàn thông tin, rò rỉ dữ liệu cá nhân, tấn công mạng và xâm phạm chủ quyền số quốc gia đang hiện hữu và ngày càng phức tạp.
Đảng và Nhà nước ta đã nhiều lần khẳng định: Bảo vệ an ninh mạng chính là bảo vệ độc lập, chủ quyền và sự phát triển bền vững của đất nước trong thời đại mới. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: chúng ta đang bước vào giai đoạn bình minh của kỷ nguyên số, thời kỳ dữ liệu đã trở thành tài nguyên, tư liệu sản xuất quan trọng, trở thành năng lượng mới, thậm chí là “máu” của nền kinh tế số. Đây không chỉ là định hướng chiến lược, mà còn là mệnh lệnh của thời đại đối với Việt Nam.
Bảo vệ dữ liệu và an ninh mạng không chỉ là trách nhiệm của từng quốc gia, mà còn là thách thức chung toàn cầu. Tới đây, Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Lễ mở ký Công ước về chống tội phạm mạng với tên gọi “Công ước Hà Nội”, đánh dấu việc một văn kiện pháp lý đầu tiên của Liên hợp quốc về tư pháp hình sự được thông qua sau 20 năm.
“Sự kiện đó cho thấy cộng đồng quốc tế đang ngày càng coi trọng hợp tác đa phương, đặt nền móng cho một không gian mạng minh bạch, an toàn và nhân văn. Việt Nam chúng ta cũng tích cực tham gia, góp phần vào nỗ lực chung này”, ông Phan Văn Hùng nhấn mạnh.

Toàn cảnh buổi tọa đàm (Ảnh: Ban tổ chức)
Bảo mật dữ liệu tương tự như bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia
Còn theo ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, chuyển đổi số gắn bó mật thiết với nhiều lĩnh vực như chính phủ số, kinh tế số… Trong đó, dữ liệu là yếu tố rất quan trọng, được ví như tài sản quốc gia; bảo mật dữ liệu có ý nghĩa tương tự với bảo vệ chủ quyền lãnh thổ trên biển và đất liền. Trung ương luôn coi trọng bảo vệ chủ quyền trên không gian mạng, coi đây là nhiệm vụ xuyên suốt, không thể tách rời trong bảo đảm an ninh quốc gia.
“Dữ liệu được xem là tài sản chiến lược quốc gia, do vậy, chúng ta cần có những chiến lược để bảo đảm an ninh dữ liệu, an ninh mạng. Chúng ta cũng thấy rằng công nghệ số luôn phát triển liên tục với tính kết nối cao. Do vậy, quan điểm của Đảng, Nhà nước trong bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu là trong hoạch định chính sách, cần chuyển từ tư duy phòng thủ bị động sang chủ động và tích cực nhận diện sớm những rủi ro và chủ động các biện pháp”, ông Phạm Đại Dương nêu rõ.

Ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương (Ảnh: Ban tổ chức)
Đây là yếu tố rất quan trọng trong bảo vệ an ninh dữ liệu, đồng thời là trách nhiệm không chỉ của các cơ quan nhà nước, mà còn của doanh nghiệp và người dân - những chủ thể trực tiếp sử dụng, khai thác dữ liệu. Nếu trước đây pháp luật mới dừng ở mức phòng ngừa, thì với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ hiện nay, cần nhấn mạnh vai trò dẫn dắt, chủ động định hướng.
“Để bảo vệ dữ liệu, cần kết hợp hai thành tố: Thứ nhất là bảo vệ bằng công nghệ, hạ tầng, quy trình - tức giải pháp kỹ thuật; thứ hai là bảo vệ bằng hệ thống pháp luật. Chúng ta đã có nhiều luật như Luật An ninh mạng, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân…, và trong thời gian tới Quốc hội sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện các luật liên quan”, ông Phạm Đại Dương thông tin.
Nghị quyết 57/NQ-TW cũng đề ra kế hoạch triển khai, trong đó có Kế hoạch số 01 về các công nghệ chiến lược, nhằm tăng cường tính tự chủ, làm chủ công nghệ lõi để bảo mật dữ liệu. Quan điểm xuyên suốt là phải chuyển từ thế phòng thủ bị động sang chủ động nhận diện sớm rủi ro, chủ động phòng ngừa và ứng phó.