Thời gian vừa qua, cùng với các quân binh chủng khác, lực lượng hải quân Nga cũng đã được đầu tư mua sắm, trang bị rất nhiều phương tiện tác chiến thế hệ mới.
Điển hình có thể kể ra đây là các tàu chiến nhỏ nhưng có hỏa lực mạnh thuộc Dự án 22800 lớp Karakurt hay Dự án 21631 lớp Buyan-M, bên cạnh đó là tàu chiến cỡ trung bình thuộc Dự án 21381 lớp Steregushchy.
Tuy nhiên dễ nhận thấy các chiến hạm này có lượng giãn nước đều xoay quanh mức 1.000 và 2.000 tấn, tức là chúng chỉ có thể hoạt động gần bờ mà thôi.
Trong khi đó các tàu chiến có năng lực viễn dương của hải quân Nga như khinh hạm 4.000 tấn Dự án 11356M lớp Đô đốc Grigorovich, hay Dự án 22350 lớp Đô đốc Gorshkov đang tiến triển rất chập chạp.
Ngoài việc năng lực của ngành đóng tàu quân sự Nga bị suy giảm thì vấn đề khó khăn nhất nằm ở chỗ các lệnh cấm vận đã khiến họ không thể nhập khẩu động cơ từ Đức và Ukraine.
Đó là tình trạng của tàu chiến cỡ nhỏ và trung bình, còn đối với các khu trục hạm có lượng giãn nước từ 8.000 tấn trở lên thì thực sự là vượt quá tầm tay của ngành đóng tàu Nga.
Kể từ khi Liên Xô sụp đổ đến nay, hải quân Nga chưa được biên chế thêm một khu trục hạm nào, trong khi những con tàu cũ đều đã có tuổi thọ trên 30 tới gần 50 năm.
Không chỉ có vậy, việc nâng cấp những khu trục hạm lớp Sovremenny, Udaloy, hay hiện đại hóa tuần dương hạm lớp Slava và Kirov cũng đang gần như đứng yên tại chỗ.
Nan giải nhất đối với Nga trong thời điểm này chính là làm sao để khôi phục hoạt động cho tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov, khi họ thiếu cả nguồn lực tài chính lẫn khoa học kỹ thuật cần thiết.
Điểm sáng duy nhất của hải quân Nga có lẽ chỉ là lực lượng tàu ngầm hạt nhân của họ vẫn duy trì được sức mạnh, khi nhiều con tàu lớn và hiện đại đã hoàn thành, nhưng vai trò của chúng không thể thay thế tàu mặt nước.
Tình trạng trên đã dẫn đến đánh giá rằng sức mạnh của hải quân Nga chỉ bằng 49% so với hạm đội hùng mạnh của Mỹ. Theo các chuyên gia từ Washington, đây là thực tế chẳng dễ chịu gì đối với Moskva.
"Các chuyên gia Nga đã mạnh dạn đưa ra dự đoán của mình. Họ nói rằng xét về tổng số tàu, hạm đội Nga 'gần như tương đương với Mỹ'. Ngoài ra năng lực chiến đấu so với hải quân Mỹ được kỳ vọng là sẽ cải thiện vào thời điểm năm 2018".
"Nhưng không thể che giấu những con số đáng báo động khi nó phát lộ ra, sức mạnh hải quân Nga thực tế chỉ bằng chưa đến một nửa (49%) so với năng lực chiến đấu của hải quân Mỹ vào thời điểm năm 2019", báo cáo của tạp chí National Interest cho hay.
Thông tin trên của tờ tạp chí Mỹ đã gây ra phản ứng dữ dội từ truyền thông Nga, mới đây trang Avia-pro đã đăng tải một lời phản bác từ chuyên gia phân tích của nước này.
"Không biết thông tin của các chuyên gia Mỹ đáng tin cậy đến mức nào, nhưng cần lưu ý rằng hải quân Nga đang kiểm soát tốt sự hiện diện của tàu chiến Mỹ gần biên giới".
"Ở chiều ngược lại, hải quân Mỹ chẳng thể kiểm soát tàu ngầm Nga, bao gồm cả những tàu ngầm được trang bị vũ khí hạt nhân hoạt động âm thầm ở gần lãnh hải của họ", trang Avia-pro phản bác lại lập luận của phía Mỹ.
Bạch Dương (National Interest)