Bão Noru phá hủy mùa màng, Philippines có thể tăng cường nhập khẩu gạo

Số liệu mới nhất từ Bộ Nông nghiệp Philippines cho thấy thiệt hại nông nghiệp do bão Noru gây ra là khoảng 22 triệu USD. Khoảng 141.312 ha hoa màu, bao gồm 139.000 ha lúa, và hơn 72.000 tấn nông sản đã bị phá hủy. Điều này có thể khiến tình trạng căng thẳng nguồn cung thực phẩm tại Philippines trở nên nghiêm trọng hơn.

Bộ Nông nghiệp Philippines cho biết cơ quan này đang phối hợp với các đơn vị liên quan để đánh giá mức độ ảnh hưởng của bão Noru đến tình hình an ninh lương thực. Có nhiều khuyến nghị Philippines nên cân nhắc đặt hàng trước gạo nhập khẩu, đề phòng giá tăng đột biến, đặc biệt là trong bối cảnh đồng nội tệ suy yếu và việc nguồn cung gạo toàn cầu được nhận định sẽ suy giảm do điều kiện thời tiết bất lợi và Ấn Độ siết chặt hoạt động xuất khẩu gạo.

Tổng lượng gạo dự trữ của Philippines tính đến tháng 6 đã giảm 12,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, lượng gạo dự trữ cho năm 2023 của nước này được nhận định sẽ ở mức thấp do tình trạng giá vật tư đầu vào nông nghiệp tăng cao khiến nông dân Philippines khó mở rộng canh tác và thiệt hại về mùa màng do bão lũ.

Với sức gió lên đến 170 km/h và lượng mưa lớn khi đổ bổ vào đất liền, bão Noru đã tàn phá nhiều khu vực canh tác nông nghiệp lớn của Philippines. (Ảnh: The Guardian)

Trên thị trường quốc tế, giá gạo đang có xu hướng tăng đáng kể sau khi Ấn Độ, vào ngày 8/9, bất ngờ quyết định ngưng xuất khẩu gạo tấm vốn chiếm 11% tổng kim ngạch xuất khẩu, và áp thuế lên tới 20% đối với các loại gạo khác (trừ gạo basmati và gạo đồ), chiếm 18% tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của nước này nhằm đảm bảo nguồn cung cho thị trường nội địa.

Giá gạo trắng 5% tấm của Việt Nam trong trung tuần tháng 9 đạt trung bình 412 USD/tấn (giá FOB), tăng 21 USD/tấn so với tuần đầu tiên của tháng 9. Giá gạo trắng 5% tấm Thái Lan cũng tăng 25 USD/tấn lên trung bình 446 USD/tấn và giá gạo 5% tấm Ấn Độ tăng 6 USD/tấn lên trung bình 389 USD/tấn.

Theo Bộ Nông nghiệp Philippines, nếu thiệt hại đối với các khu vực canh tác nông nghiệp tại miền Trung đảo Luzon nước này nghiêm trọng hơn dự kiến, Philippines sẽ chắc chắn nhập khẩu gạo nhiều hơn. Trước khi bão Noru xuất hiện, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đã dự báo Philippines sẽ cần nhập khẩu lượng gạo kỷ lục 3,2 triệu tấn trong năm nay do tình trạng mức dự trữ gạo giảm thấp.

Philippines là đối tác nhập khẩu gạo truyền thống của Việt Nam. Trong 8 tháng đầu năm nay, Philippines là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam, chiếm 47,7% trong tổng lượng và chiếm 45,6% tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam.

Trong thời gian gần đây, tình trạng thời tiết cực đoan đã tác động tiêu cực đến hoạt động canh tác lúa gạo của nhiều nước châu Á, khu vực vốn sản xuất đến 90% tổng lượng gạo toàn cầu. Cụ thể, khô hạn đã phá hủy hoàn toàn vụ mùa tại một số khu vực thuộc các bang miền Đông – khu vực canh tác lúa gạo chính của Ấn Độ. Thiếu mưa cũng khiến nông dân nước này chuyển sang các loại cây trồng khác vốn sử dụng ít nước hơn. Ấn Độ ước tính tổng diện tích gieo trồng trong vụ Hè năm nay giảm tới 8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tại Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ gạo lớn nhất thế giới, tình trạng hạn hán nghiêm trọng tại nhiều khu vực canh tác nông nghiệp lớn trong mùa Hè vừa qua có thể khiến sản lượng gạo nước này sụt giảm từ 3-6% trong năm nay, tương đương mức thiệt hại từ 7 - 14 triệu tấn.

Tình trạng mưa lũ nghiêm trọng cũng phá hủy nhiều vùng canh tác gạo lớn tại Pakistan và Bangladesh khiến nguồn cung gạo nội địa tại hai quốc gia này giảm mạnh.

Tường Vy