Bão số 15 diễn tiến bất thường: 2 kịch bản di chuyển và tác động

Thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm dự báo Khí tượng - Thủy văn quốc gia cho biết tối 25.11, vùng áp thấp trên miền Trung Philippines mạnh lên thành bão; đêm cùng ngày đi vào Biển Đông và trở thành bão số 15.

Đến 8 giờ sáng nay (26.11), bão số 15 mạnh cấp 8, giật cấp 10, cách quần đảo Trường Sa khoảng 400 km về phía Đông Đông Bắc.

Theo ông Khiêm, với 4 hình thái thời tiết khác nhu đang hoạt động từ Ấn Độ Dương, vịnh Bengal đến Tây Bắc Thái Bình Dương, hướng di chuyển của bão 15 thêm phức tạp.

Các mô hình dự báo quốc tế hiện nay cho xu hướng chủ đạo là bão số 15 sẽ đi qua phía bắc quần đảo Hoàng Sa rồi đổi hướng lên phía bắc, ít có khả năng di chuyển vào khu vực ven biển các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và Khánh Hòa - vốn chịu thiệt hại nặng nề từ đợt mưa lũ vừa qua.

“Khả năng cao đến 70 - 80% là bão sẽ tăng cường độ trong 2 ngày tới, nhưng mức tăng không lớn, tối đa lên cấp 10 - 11 khi tiến gần khu vực phía bắc quần đảo Trường Sa, giật cấp 13 - 14. Sau thời điểm ngày 29 - 30.11, bão có xu hướng suy yếu nhanh do gặp không khí lạnh, không khí khô và vùng biển có nhiệt độ thấp dưới 26°C. Bão số 15 có thể giảm xuống áp thấp nhiệt đới, thậm chí trở lại thành vùng thấp”, ông Khiêm nói.

Thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường

Một đặc điểm đáng chú ý, theo ông Khiêm là thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường, khoảng 4 - 5 ngày, do nằm giữa hai hệ thống khí áp ở phía tây và phía đông và di chuyển rất chậm, chỉ 20 km/h trong ngày 26.11 và có thể giảm còn 5 - 10km/h. Vì vậy, gió mạnh và sóng lớn trên khu vực giữa Biển Đông, đặc biệt quanh Trường Sa - Hoàng Sa, có thể kéo dài đến ngày 1.12. Sóng dự báo cao 5 - 7 m và kèm dông lốc.

Với kịch bản chính (xác suất 70%), bão số 15 đổi hướng khi cách Khánh Hòa – Gia Lai khoảng 450 - 500 km vào khoảng ngày 30.11. Gió mạnh trên đất liền được đánh giá là ít khả năng xảy ra. Mưa có thể xuất hiện từ Đà Nẵng đến Lâm Đồng trong ngày 1 - 2.12, lượng mưa khoảng 50 - 100 mm, tập trung vùng ven biển.

Kịch bản xấu (xác suất 20%), bão số 15 đi vào đất liền khu vực Nam Trung Bộ, cường độ ở mức áp thấp nhiệt đới, gió yếu và lượng mưa khoảng 150 - 200mm, chủ yếu ở ven biển.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn kiến nghị cần cảnh báo gió mạnh gây ảnh hưởng tàu thuyền, lồng bè và nuôi trồng thủy sản trên biển; nguy cơ lũ quét, sạt lở đất do nền đất đang bão hòa sau đợt mưa lũ vừa qua.

Đánh giá thêm về cơn bão số 15, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết 2 đặc điểm nổi bật của bão số 15:

Thứ nhất, bão số 15 sẽ tồn tại trên biển trong thời gian rất dài, gần 6 ngày, từ 27.11 đến hết 1.12. Trong suốt thời gian này, tâm bão và vùng ảnh hưởng liên tục quần thảo khu vực biển thuộc quần đảo Trường Sa và một phần Hoàng Sa.

“Với diễn biến như vậy, chúng ta cần cấm biển tuyệt đối tại khu vực này trong toàn bộ thời gian nêu trên, không cho tàu thuyền, ngư dân ra khơi để đảm bảo an toàn”, ông Hiệp nói.

Thứ hai, bão số 15 sẽ gây mưa tại khu vực từ Gia Lai đến Khánh Hòa, địa bàn vừa chịu thiệt hại nặng nề do đợt bão lũ vừa qua. Dù lượng mưa dự báo chỉ 50 - 70mm, nguy cơ sạt lở đất vẫn rất cao do nền đất đã bão hòa nước. Ngập lụt có thể không lớn nhưng rủi ro sạt lở là chắc chắn, cần được các địa phương đặc biệt lưu ý.

Quỹ Phòng chống thiên tai đang tồn đọng khoảng 2.000 tỉ đồng

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết đợt mưa lũ lịch sử vừa qua tại khu vực Nam Trung Bộ đã gây thiệt hại rất nghiêm trọng, làm 108 người chết, mất tích, 426 nhà sập đổ, 2.066 nhà hư hỏng, thời điểm lớn nhất có 272.666 nhà bị ngập.

Hiện tỉnh Đắk Lắk còn 4 xã thuộc khu vực tỉnh Phú Yên cũ bị ngập ở mức thấp (0,5 m), giảm từ mức cao điểm 5m. Tỉnh Lâm Đồng còn 75 nhà tại xã Nam Đà còn ngập nhẹ.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp

Ngành điện đã cấp điện trở lại cho khoảng 1,2 triệu hộ; hiện còn khoảng 6.500 hộ, chủ yếu tại Đắk Lắk (6.000 hộ) sẽ được khôi phục hoàn toàn trong ngày 26 - 27.11.

Về thông tin liên lạc, còn 38/301 xã chưa khôi phục trạm BTS , tuy nhiên, nhờ triển khai roaming giữa các nhà mạng nên thông tin liên lạc cơ bản được duy trì trong toàn đợt lũ.

Thiệt hại sơ bộ ước tính 14.000 tỉ đồng, chủ yếu là hạ tầng; chưa tính thiệt hại tài sản hộ gia đình, dự kiến còn lớn hơn nhiều do khoảng 300.000 hộ bị ngập phải mua sắm lại đồ dùng, thiết bị sinh hoạt thiết yếu.

Theo ông Hiệp, cùng với mức hỗ trợ cho các hộ dân có nhà bị sập, đổ (theo quy định là 60 triệu đồng/hộ), nhiều nguồn lực xã hội hóa bổ sung từ doanh nghiệp, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức, cá nhân. Bên cạnh đó, các tổ chức quốc tế đã hỗ trợ khoảng 14 triệu USD, trong đó 10 triệu USD tiền mặt, chủ yếu cấp trực tiếp cho hộ dân (khoảng 5 triệu đồng/hộ) để khắc phục hậu quả ban đầu.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Quỹ Phòng chống thiên tai ở nhiều địa phương đang tồn đọng lớn, tổng cộng khoảng 2.000 tỉ đồng. Bộ đề xuất Thủ tướng xem xét điều chuyển quỹ từ các tỉnh dư sang các địa phương bị thiệt hại nặng như Gia Lai, Khánh Hòa, Đắk Lắk, để hỗ trợ trực tiếp cho người dân, mỗi hộ khoảng 5–10 triệu đồng nhằm mưa sắm lại đồ dùng sinh hoạt hàng ngày, để sớm ổn định lại cuộc sống.

Lam Thanh