Bảo tàng Đạo Mẫu độc đáo, rộng hàng nghìn m2 của Xuân Hinh
Bảo tàng Đạo Mẫu của nghệ sĩ Xuân Hinh ở Sóc Sơn được thực hiện trong rất nhiều năm từ hàng triệu viên ngói cổ và gạch thất.
Trao đổi với Tri thức - Znews, nghệ sĩ Xuân Hinh cho biết thời gian qua nhiều khách tham quan, thậm chí từ các tỉnh lân cận hoặc nước ngoài liên hệ, gửi mail muốn đến tham quan Bảo tàng Đạo Mẫu của ông ở Sóc Sơn. Thậm chí, có nhiều khách nước ngoài đã đến trực tiếp. Tuy nhiên, với nhiều lý do, chẳng hạn thủ tục, giấy tờ nên nghệ sĩ chưa thể mở cửa cho mọi người xem.
Nghệ sĩ cho rằng nếu mở cửa để khách tham quan thì cần nhân viên biết nhiều thứ tiếng hướng dẫn mọi người. Tuy nhiên, nhân viên chưa có cộng thêm nghệ sĩ cũng có tuổi, sức khỏe không được như xưa nên ông chưa thể nói trước về thời điểm mở cửa. Thời gian qua, ông chỉ mời một số bạn bè, đồng nghiệp thân thiết tới tham quan.
Theo nghệ sĩ Xuân Hinh, công trình được ông chuẩn bị trong khoảng 20 năm qua. Trong đó, ông mất 8 năm để gom 5 triệu viên ngói cổ và một triệu gạch thất từ các hộ dân trên cả nước. Sau đó, ông mất thêm gần 5 năm để hoàn thành. Xuân Hinh cho biết đã làm việc rất chăm chỉ, không ngơi nghỉ trong nhiều năm qua để hoàn thành công trình này. Nghệ sĩ khẳng định bỏ tiền túi từ thu nhập ông tích lũy được trong suốt nhiều năm làm nghề. Xuân Hinh cũng chưa tính toán, thống kê xem tổng chi phí cho công trình là bao nhiêu.
“Đến giờ công trình cũng hoàn thành và nhìn vào những gì đã làm được, tôi rất vui. Tôi làm công trình với mục đích tri ân, cảm ơn sau khoảng 46 năm làm nghề chứ không kinh doanh. Qua đó, tôi cũng muốn khuyên bảo các con sống phải biết có trước có sau, có hiếu với cha mẹ hoặc người giúp đỡ mình”, nghệ sĩ nói.
Xuân Hinh kể thêm từ năm 13 tuổi khi còn sinh sống ở vùng quê thôn Yên Việt, xã Đông Cứu, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh, ông đi làm ngói thuê. Sau này, quá trình đô thị hóa diễn ra, các viên ngói bị nghiền vỡ nát. Từ đây, Xuân Hinh nghĩ ra ý tưởng gom lại tất cả ngói của biết bao hộ gia đình trên cả nước để lưu giữ. Xung quanh bảo tàng, cây cối có tuổi đời 50-60 năm vẫn được Xuân Hinh giữ nguyên.
Khuôn viên bảo tàng có một thư viện để lưu giữ những nét văn hóa truyền thống, bao gồm sách vở về hát văn, hầu đồng, ca dao tục ngữ, ca trù… hay những bức tranh dân gian. Ở bảo tàng cũng có những đạo cụ ở các vở diễn nổi tiếng trong suốt hàng chục năm đi diễn của Xuân Hinh, chẳng hạn chiếc xe kéo trong vở Người ngựa, ngựa người. Khu vực chính của bảo tàng gồm phòng thờ Tam tòa Thánh mẫu.
Bảo tàng còn có ao cá cũng được làm bằng gạch cổ và bao quanh bởi những chiếc chum ông mua từ quê nhà Bắc Ninh. Nghệ sĩ mong muốn thế hệ trẻ khi đến bảo tàng sẽ thấy xúc động và yêu thêm nét đẹp văn hóa truyền thống của Việt Nam.
Bảo tàng Đạo Mẫu được tạp chí Domus xếp vào danh sách 14 dự án tốt nhất năm 2023. Người thiết kế công trình là kiến trúc sư Nguyễn Hà cũng nhận giải thưởng Moira Gemmill.
