Bảo tồn các giá trị gốc của Di tích quốc gia đặc biệt đền Cửa Ông
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính vừa ký Quyết định số 2655/QĐ-TTg ngày 04/12/2025 phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt đền Cửa Ông, tỉnh Quảng Ninh.
Theo Quyết định, phạm vi lập quy hoạch có tổng diện tích là 52,52ha, bao gồm hai khu vực chính: Điểm di tích đền Cửa Ông (diện tích 19,56ha, tại phường Cửa Ông, tỉnh Quảng Ninh) và điểm di tích đền Cặp Tiên (diện tích 32,96ha, tại đặc khu Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh).
Cơ quan chịu trách nhiệm tổ chức lập quy hoạch là UBND tỉnh Quảng Ninh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có trách nhiệm chủ trì tổ chức thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch, đồng thời giám sát và kiểm tra tiến độ.




Di tích quốc gia đặc biệt đền Cửa Ông gắn với tín ngưỡng dân gian thờ Quan Châu, Quan Chánh, thờ Trần Quốc Tảng, thờ Mẫu, thờ Cô Bé Cửa Suốt....
Mục tiêu của việc lập quy hoạch là bảo tồn các giá trị gốc của Di tích quốc gia đặc biệt đền Cửa Ông, các giá trị nổi bật về lịch sử, cảnh quan, văn hóa vật thể và phi vật thể. Đồng thời, phát huy và khai thác hiệu quả giá trị di tích, hình thành điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn, góp phần tạo nguồn thu bền vững; định hướng tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan và hạ tầng kỹ thuật; làm căn cứ pháp lý để quản lý, bảo vệ và thu hút đầu tư phát triển.
Cũng theo quyết định, đối tượng nghiên cứu gồm: Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt đền Cửa Ông với các công trình gắn liền công trạng của Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng và các tướng lĩnh nhà Trần; các giá trị lịch sử, văn hóa vật thể và phi vật thể; vị trí, vai trò và mối liên hệ với các điểm di tích lân cận; các yếu tố kinh tế - xã hội, môi trường liên quan…




Phạm vi lập quy hoạch có tổng diện tích là 52,52ha, bao gồm hai khu vực chính: Điểm di tích đền Cửa Ông (diện tích 19,56ha, tại phường Cửa Ông, tỉnh Quảng Ninh) và điểm di tích đền Cặp Tiên (diện tích 32,96ha, tại đặc khu Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh).
Nội dung nhiệm vụ gồm: Xác định yêu cầu nghiên cứu, khảo sát, đánh giá hiện trạng di tích và các yếu tố liên quan đến quy hoạch; xác định, nhận diện đặc trưng, yếu tố gốc cấu thành di tích, các giá trị tiêu biểu của di tích làm cơ sở bảo tồn và phát huy giá trị di tích; xác định quan điểm về bảo tồn và phát huy giá trị di tích, phát triển du lịch gắn với phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế-xã hội của địa phương; xác định các ranh giới liên quan đến khu vực lập quy hoạch; đề xuất nội dung về định hướng bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích; định hướng phát huy giá trị gắn với phát triển du lịch bền vững; nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật, nhất là hệ thống giao thông kết nối với di tích…
Với kế hoạch bài bản, quy hoạch đền Cửa Ông được kỳ vọng sẽ tạo ra một bước đột phá về du lịch văn hóa cho địa phương, qua đó, đưa nơi đây trở thành trung tâm sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng và là điểm đến của du lịch tâm linh có giá trị cao.
Di tích quốc gia đặc biệt đền Cửa Ông gắn với tín ngưỡng dân gian thờ Quan Châu, Quan Chánh, thờ Trần Quốc Tảng, thờ Mẫu, thờ Cô Bé Cửa Suốt... Bên cạnh đó, đền Cửa Ông còn là một trong số ít di tích thờ gia thất và các danh tướng nhà Trần, biểu tượng hào khí Đông A và tinh thần yêu nước; thể hiện sự giao hòa giữa tín ngưỡng và tôn giáo (thờ cúng tổ tiên, thờ Mẫu, thờ Đức Thánh Trần và Phật giáo). Đây còn là nơi lưu giữ và thực hành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội đền Cửa Ông; có đặc trưng về kiến trúc, nghệ thuật, cảnh quan văn hóa độc đáo, nằm bên bờ vịnh Bái Tử Long. Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt đền Cửa Ông là trung tâm sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng, nơi tổ chức lễ hội truyền thống và điểm du lịch có giá trị của Quảng Ninh. Với tầm quan trọng và sức ảnh hưởng Đền Cửa Ông đã được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt vào cuối năm 2017.













