Bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử gắn với du lịch ở Sơn La

Khu di tích lịch sử lưu niệm Trung đoàn 52 Tây Tiến là một trong những điểm di tích đặc biệt và giàu ý nghĩa trên cao nguyên Mộc Châu, được thiết kế dựa theo ý tưởng bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng (một chiến sĩ của Trung đoàn), với diện tích 5.000 mét vuông, quần thể khu di tích gồm 7 hạng mục, như khu nhà truyền thống, 5 bức phù điêu, đài tưởng niệm, Bia ghi danh chiến sĩ Tây Tiến, khu hoài niệm, đài vọng tưởng.

Khu di tích là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cách mạng, là nơi quần chúng nhân dân, du khách tìm hiểu về những chiến công vang dội của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

Khu di tích lịch sử lưu niệm Trung đoàn 52 Tây Tiến là một trong những điểm di tích đặc biệt và giàu ý nghĩa trên cao nguyên Mộc Châu.

Ông Đinh Hồng Phúc - Trưởng ban quản lý Khu di tích lưu niệm Trung đoàn 52 Tây Tiến cho biết không gian trầm mặc, yên bình của di tích làm nổi bật thêm những giá trị lịch sử sâu sắc, đồng thời mang đến cảm giác lắng đọng, khơi gợi lòng yêu nước và tự hào dân tộc.

"Khu di tích được thiết kế theo ý tưởng bài thơ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng, bởi vậy mỗi một câu thơ sẽ được hiện thực hóa bởi một hình ảnh, và có lẽ điều đó sẽ làm cho du khách khi đến đây thay vì từ "di tích" có vẻ cứng nhắc thì lại thấy được chất thơ, khiến cho du khách được trải nghiệm những câu thơ, họ được sống lại bài thơ đã từng được học", ông Đinh Hồng Phúc cho biết.

Xác định phát triển du lịch bền vững không thể tách rời việc bảo tồn các giá trị văn hóa và lịch sử, những năm qua, thị xã Mộc Châu, tỉnh Sơn La đã tập trung nguồn lực, trùng tu, tôn tạo phát huy giá trị 14/14 di tích văn hóa lịch sử, trong đó có 3 di tích cấp quốc gia, 11 di tích cấp tỉnh. Thực hiện số hóa di tích lịch sử với việc triển khai quét mã 5 công trình, đáp ứng nhu cầu tra cứu thông tin về các điểm di tích trên địa bàn.

Thị xã Mộc Châu (Sơn La) đang nỗ lực xây dựng các sản phẩm du lịch độc đáo, chất lượng.

Theo bà Nguyễn Thị Hoa - Phó Chủ tịch UBND Thị xã Mộc Châu, các di tích cấp quốc gia đã được thành lập ban quản lý, khai thác tốt giá trị phục vụ phát triển du lịch, trở thành điểm đến đối với nhiều du khách, được các công ty du lịch đưa vào lịch trình tour, tuyến du lịch khi đến Mộc Châu, như: Hang Dơi, Di tích lịch sử lưu niệm Trung đoàn 52 Tây Tiến, Di tích đồn Mộc Lỵ... Mỗi năm, các di tích này đón hàng trăm nghìn lượt khách đến tham quan, tạo doanh thu hàng tỷ đồng.

"Trong việc kết nối các điểm du lịch, các di tích, kết nối khách du lịch đến với các di tích lịch sử trên địa bàn thì yếu tố đầu tiên cần có sự đầu tư đồng bộ các di tích, đảm bảo vừa là di tích lịch sử vừa là sản phẩm du lịch, đảm bảo được yếu tố về không gian, thuyết minh, các yếu tố phụ trợ khác, để khách du lịch đến cảm thấy thật sự có giá trị", bà Nguyễn Thị Hoa cho biết.

Việc bảo tồn và phát huy các giá trị di tích gắn với phát triển du lịch, Mộc Châu không chỉ giữ được bản sắc văn hóa đặc trưng mà còn mở ra những cơ hội mới cho tương lai.

Dù còn nhiều thách thức, nhưng việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích văn hóa lịch sử gắn với phát triển du lịch là hướng đi đầy tiềm năng và cần thiết cho Mộc Châu. Các chương trình du lịch trải nghiệm văn hóa đã và đang thu hút du khách, đặc biệt là những người muốn tìm hiểu về bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số.

Chính quyền địa phương, cùng với sự phối hợp của các doanh nghiệp du lịch và cộng đồng dân cư đã và đang nỗ lực xây dựng các sản phẩm du lịch độc đáo, chất lượng, vừa phục vụ nhu cầu giải trí của du khách, vừa góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu.

Các di tích lịch sử cũng là “địa chỉ đỏ” để giáo dục truyền thống cách mạng.

Theo TS. Tống Thanh Bình (Trường Đại học Tây Bắc), để làm tốt việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích văn hóa lịch sử gắn với phát triển du lịch, ngoài việc chú ý đến quy hoạch đầu tư cơ sở hạ tầng, dịch vụ du lịch, cần phải chú trọng nội dung các điểm đến, thông qua việc nghiên cứu cụ thể để làm rõ những giá trị lịch sử, văn hóa của từng điểm đến, từ đó sẽ viết nên những câu chuyện để du khách có thể hiểu được giá trị, truyền thống lịch sử của vùng đất này.

TS. Tống Thanh Bình đề xuất: "Sau khi có những câu chuyện thì sẽ chú trọng đến việc truyền thông, đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên, để họ am hiểu về văn hóa lịch sử vùng đất này, đồng thời sử dụng nhiều kênh truyền thông quảng bá đến du khách. Tôi nghĩ rằng đây không chỉ là trách nhiệm của những người làm du lịch, những người nghiên cứu, mà tất cả những người dân ở địa phương cũng cần trang bị những kiến thức, am hiểu về lịch sử văn hóa địa phương để từ đó lan tỏa giá trị tốt đẹp của điểm đến từ cộng đồng".

Mộc Châu không chỉ là cao nguyên mộng mơ với cảnh quan tuyệt đẹp mà còn là mảnh đất lưu giữ những di sản văn hóa lịch sử quý giá. Bằng việc bảo tồn và phát huy các giá trị di tích gắn với phát triển du lịch, Mộc Châu không chỉ giữ được bản sắc văn hóa đặc trưng mà còn mở ra những cơ hội mới cho tương lai. Hành trình ấy sẽ mang lại những giá trị bền vững, góp phần nâng tầm vị thế của Mộc Châu trên bản đồ du lịch văn hóa Việt Nam.

Trấn Long/VOV-Tây Bắc