Bảo vật quốc gia: Thềm rồng Điện Kính Thiên - Kiệt tác điêu khắc thời Lê Sơ

Sải bước 2 bên bậc thềm rồng, thắp nén nhang trong không gian cấm thành xưa, có lẽ mỗi du khách đến với Hoàng Thành Thăng Long đều cảm nhận được không khí linh thiêng của nơi đây. Thềm rồng Điện Kính Thiên đã tồn tại ở đó hơn 500 năm, chứng kiến biết bao bước chân của những bậc vua chúa, là chứng nhân biết bao sự kiện lịch sử qua nhiều triều đại.

Theo tài liệu lịch sử, đôi rồng này được xây dựng vào năm 1467, thuộc dòng rồng Đế vương có năm móng và là đôi rồng biểu tượng cho quyền lực của nhà vua. Nhìn mắt thường có thể thấy, tượng rồng tạo ở tư thế lượn từ trên xuống, đầu rồng ngẩng cao, thân rồng tròn, uốn 7 khúc mềm mại. Rồng có 4 chân, mỗi chân được diễn tả ở một tư thế khác nhau nhưng đặc điểm chung là thể hiện hình khối săn chắc với các bắp cơ nổi cao. Rồng cũng uốn khúc mạnh mẽ khiến những khối hoa văn mây hỗ trợ cuộn lên như sóng. Điều này cũng thể hiện những chuẩn mực Nho giáo cho hình tượng rồng."

Đặc biệt, bên dưới thân rồng là các hoa văn chủ đề mây hóa rồng - một đồ án phổ biến trên các sản phẩm thời Lê Sơ. Ngoài ra, trang trí thềm rồng còn có đồ án hoa sen dây, vốn là đề tài trang trí rất phổ biến thời Lý - Trần. Tuy nhiên, về chi tiết, hoa sen trong mảng chạm ở thành bậc Kính Thiên có khác so với thời Trần. Những mảng chạm ở thềm điện Kính Thiên cho thấy sức sống mãnh liệt của văn hóa Lý - Trần. Điều đó cũng giúp cho Đại Việt không bị đồng hóa trong suốt thời kỳ thống trị 20 năm của nhà Minh. Diện tích 4,6 m2 của bức chạm sen dây cũng rất lớn. Đây có thể coi là bức chạm hoa văn cổ lớn nhất, đẹp nhất còn đến nay.

Thực hiện : Anh Thư