Bảo vệ thương hiệu gạo Việt: không thể xem nhẹ

Liên tiếp bắt giữ nhiều vụ gạo giả ST25

Sau khi gạo ST25 nhận danh hiệu “gạo ngon nhất thế giới” năm 2019, suốt thời gian qua, DN tư nhân Hồ Quang Trí liên tục phải ứng phó với tình trạng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên khắp thế giới và cả trong nước.

Cách phân biệt gạo ST 25 thật và giả.

Đáng chú ý, ma trận gạo ST25 bị mạo danh, làm giả xuất hiện tràn lan ở thị trường trong nước thời gian gần đây khiến người tiêu dùng hoang mang, dư luận không khỏi bức xúc.

Ngày 29/5, Công an Hà Nội đã ra quyết định khởi tố 2 chủ tiệm gạo trên địa bàn về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm. Cụ thể, là gạo giả nhãn hiệu ST25 với số lượng trên 17 tấn, thu lời bất chính hàng trăm triệu đồng. Bên cạnh đó, Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội cũng mới chuyển thêm 3 vụ việc có dấu hiệu hình sự trong hoạt động kinh doanh gạo giả, nhái thương hiệu sang cơ quan điều tra.

Mới đây, lực lượng Quản lý thị trường Hà Nội vừa tiến hành kiểm tra, phát hiện hàng loạt cơ sở kinh doanh có dấu hiệu vi phạm liên quan đến thương hiệu gạo nổi tiếng ST25. Theo đó, tại cửa hàng gạo Hải Yến (phường Xuân La, quận Tây Hồ), lực lượng chức năng phát hiện có dấu hiệu giả gạo ST25 đóng gói lại từ bao 50kg thành loại 5kg, dán nhãn “Gạo ông Cua – ST25 – Lúa Tôm” và ghi đơn vị sản xuất là DNTN Hồ Quang Trí (Sóc Trăng).

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Hà Nội đã khởi tố bị can đối với 4 đối tượng về tội "Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm".

Tiếp đó, tại cửa hàng Danh Nhân (chợ Nhân Chính, quận Thanh Xuân), lực lượng kiểm tra phát hiện 10 bao gạo mang nhãn hiệu “Gạo ông Cua – ST25 – Lúa Tôm” có dấu hiệu giả mạo sản phẩm chính hãng.

Tại cửa hàng Tuyết Kỳ (đường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm), lực lượng chức năng ghi nhận số lượng lớn các loại gạo ST25 đang được bày bán với giá dao động từ 140.000 - 280.000 đồng/bao, kèm theo nhiều bao bì mang thương hiệu ST25 và logo Gạo ông Cua.

Kiểm tra cửa hàng Hiển Trang (chợ Trung Văn, quận Nam Từ Liêm), lực lượng chức năng phát hiện 80 bao gạo loại 10kg mang nhãn hiệu “Đặc sản Sóc Trăng Gạo ST25 – Gạo thơm thượng hạng” cùng hàng trăm vỏ bao bì và thiết bị may bao.

Tại cửa hàng gạo SONO (quận Thanh Xuân), lực lượng kiểm tra phát hiện nhiều túi gạo và bao bì không ghi rõ đơn vị sản xuất nhưng có dấu hiệu sử dụng trái phép nhãn hiệu ST25, bao gồm biểu tượng chữ "S" lồng "T" và hình ngôi sao - một đặc điểm nhận diện thương hiệu đã được bảo hộ.

Siết quản lý, tăng kiểm tra liên ngành

Khuyến nghị một số giải pháp chống hàng giả, hàng nhái, giả mạo thương hiệu, chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy cho rằng, chủ thể sở hữu loại gạo phải xây dựng thương hiệu, nếu chưa xây dựng thương hiệu thì phải đăng ký kiểu dáng công nghiệp và được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) công nhận sẽ hạn chế được hàng giả, hàng nhái.

Gạo giả được cơ quan Công an phát hiện thu giữ.

Bên cạnh đó, người dân cũng cần học cách tiêu dùng thông minh, đặc biệt là thông tin trên bao bì, sản phẩm đóng gói để nhận biết đâu là hàng thật, đâu là hàng nhái.

"Gạo ST25 của DN tư nhân Hồ Quang Trí sản xuất tem chống hàng giả, có QR code trên bao bì. Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng lại ít quan tâm hoặc nếu có nhận ra lại không đọc kỹ hướng dẫn. Do tâm lý cho rằng cứ gắn tem chống giả thì nghiễm nhiên là hàng thật hoặc cứ quét mã ra thông tin thì là hàng chính hãng, nên nhiều người bỏ qua hướng dẫn xác thực hoặc có kiểm tra cũng không chú ý đến các điểm bất thường. Điều này tạo ra kẽ hở để các đơn vị cung cấp, buôn bán gạo ST25 giả lợi dụng lừa dối người tiêu dùng” – chuyên gia Nguyễn Trọng Thủy dẫn chứng.

Chuyên gia Nguyễn Trọng Thủy cũng khuyến nghị, các cơ quan quản lý cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát đối với hàng giả, hàng nhái, giả mạo nhãn hiệu và cần nâng mức xử phạt hành chính tối thiếu gấp 2 lần đối với giá trị thực của hạt gạo hay có thể đưa ra xử lý hình sự nhiều hơn. Như vậy, sẽ chủ động ngăn chặn từ xa, đồng thời những người có ý định làm giả cũng sẽ chùn tay.

Để hạn chế gạo giả, gạo nhái nhãn hiệu, Tổng Giám đốc Techpal Group Vũ Ngọc Đỉnh kiến nghị, Chính phủ hoặc các tỉnh cần hỗ trợ các phương án đăng ký nhãn hiệu quốc tế và cho phép gạo Việt sử dụng; khuyến khích DN đăng ký kiểu dáng, nhãn hiệu và công bố vùng trồng riêng với tem truy xuất nguồn gốc, chứng nhận của chính quyền và tem chống hàng giả.

Còn theo Chủ tịch HĐQT Công ty CP công nghệ cao Trung An Phạm Thái Bình, các cơ quan chức năng cần tăng cường xử lý vi phạm về việc lợi dụng nhãn hiệu, bao bì nhãn mác thật để làm giả là hành vi trục lợi và phá hoại DN. Luật Sở hữu trí tuệ đã quy định rõ ràng nên việc xử án nhẹ hay chỉ xử phạt hành chính sẽ không đủ sức răn đe với cá nhân, tổ chức vi phạm.

Ánh Ngọc