Bắt giữ, xử lý hơn 8.200 vụ vi phạm pháp luật hải quan

Lực lượng chức năng hải quan tỉnh Lào Cai kiểm tra, kiểm soát hàng hóa tại bãi tập kết của Công ty Logistic Việt Trung trong khu vực Cửa khẩu Kim Thành (thành phố Lào Cai). Ảnh tư liệu: Quốc Khánh/TTXVN

Các đối tượng lợi dụng sự tạo thuận lợi về cơ chế chính sách, sự phát triển của thương mại điện tử, phương thức chuyển phát nhanh để buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép như: động vật hoang dã, dược phẩm, mỹ phẩm, đồ điện tử, vàng, thuốc tân dược, khoáng sản…

Những tháng qua, ngành ngành hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 8.201 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan, tăng gần 2% so với cùng kỳ năm 2023 với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 16.173 tỷ đồng

Là một tỉnh miền núi nằm ở phía Bắc Việt Nam, Lào Cai có 108 km đường biên giới với tỉnh Vân Nam – Trung Quốc nên việc lợi dụng buôn lậu trên các tuyến biên giới là một trong những thách thức lớn đối với các cơ quan chức năng của tỉnh.

Theo Cục Hải quan Lào Cai, thời điểm này, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa và gian lận thương mại qua tuyến biên giới của tỉnh tuy không phát sinh điểm nóng, nhưng vẫn tiềm ẩn phức tạp. Đáng chú ý trên tuyến biên giới và địa bàn nội địa hoạt động mua bán vận chuyển trái phép chất ma túy, thực phẩm đông lạnh diễn ra khá phức tạp.

Trong những tháng vừa qua của năm 2024, Cục hải quan Lào Cai đã bắt giữ 21 vụ việc với 9 đối tượng vi phạm về kiểm soát hải quan. Trong số đó, trị giá tang vật thu giữ ước tính 1,15 tỷ đồng, xử phạt vi phạm hành chính 06 đối tượng, với số tiền xử phạt là hơn 17 triệu đồng.

Lãnh đạo Cục hải quan Lào Cai cho biết: Phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, liều lĩnh, thường lợi dụng vào đêm tối, địa hình hiểm trở, có nhiều đường ngang, lối mòn để hoạt động. Hàng hóa được xé lẻ và cất giấu, tập kết trong nhà dân ở dọc biên giới chờ sơ hở trong quản lý của các lực lượng chức năng để vận chuyển qua biên giới, vì vậy rất khó khăn cho việc bắt giữ, xử lý.

Theo ông Phạm Quốc Hưng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lào Cai, thời gian qua, Cục hải quan Lào Cai đã chủ động đấu tranh, tăng cường các biện pháp nghiệp vụ, tập trung kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh nắm vững địa bàn, xác định rõ khi vực trọng điểm để quản lý. Đồng thời, nắm bắt kịp thời diễn biến tình hình về quản lý biên mậu của nước bạn; áp dụng có hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan như: tăng cường điều tra, nghiên cứu nắm tình hình; xây dựng cơ sở bí mật, vận động quần chúng tham gia phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ cho biết: Nhiều phương thức, thủ đoạn phổ biến được Tổng cục Hải quan phát hiện và xử lý như cất giấu hàng hóa trong hành lý ký gửi, hành lý xách tay; khai sai tên hàng, mã số HS, số lượng, chất lượng, trị giá; giả mạo hồ sơ, chứng từ... Hay thủ đoạn gửi hàng qua đường chuyển phát nhanh, sử dụng địa chỉ không chính xác để gửi hàng hoặc thông qua dịch vụ đại lý khai thuê làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa là quà biếu cá nhân không nhằm mục đích thương mại.

Hoạt động của tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất qua biên giới cũng diễn biến hết sức phức tạp tại tuyến đường bộ, đường hàng không và tuyến đường biển. Các băng nhóm, đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia lợi dụng chủ trương ưu đãi, thu hút đầu tư, hoạt động thương mại tìm cách thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam để vận chuyển phương tiện, thiết bị, nguyên liệu, thuê kho bãi… phục vụ hoạt động sản xuất, vận chuyển trái phép ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam và tiếp tục đưa đi nước thứ ba tiêu thụ. Bên cạnh đó, tiền chất nhập khẩu cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lợi dụng, sử dụng điều chế, sản xuất trái phép ma túy.

Lực lượng hải quan cũng đã phát hiện một số vụ vận chuyển ma túy qua đường hàng không từ các khu vực Nam Mỹ, các nước châu Âu vào Việt Nam hoặc quá cảnh Việt Nam rồi vận chuyển đi nước thứ 3 với nhiều phương thức, thủ đoạn phức tạp. Tuyến đường biển cũng được đánh giá là tuyến trọng điểm, tiềm ẩn nguy cơ xuất lậu, nhập lậu chất ma túy, các loại tiền chất có chứa chất gây nghiện, chất hướng thần không có giấy phép của cơ quan chức năng dưới danh nghĩa hàng kinh doanh... hòng qua mặt lực lượng chức năng.

Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) cho hay, ma túy được giấu, mang theo người, khi lực lượng chức năng có yêu cầu kiểm tra, các đối tượng vận chuyển cố tình đánh rơi và không nhận tang vật, từ đó gây khó khăn trong quá trình điều tra, bắt giữ. Thậm chí, các đối tượng còn "nhét" ma túy vào các khoảng trống của các đồ vật xuất, nhập khẩu như xe lăn, nạng chống chân, cốc nến, hoặc tạo thêm vách ngăn giả trong đồ đóng hộp, ký gửi ra nước ngoài để cất giấu và vận chuyển ma túy số lượng lớn.

Điển hình phải kể đến Chuyên án HP524 được Cục Hải quan thành phố Hà Nội xác lập ngày 30/5/2024, phối hợp với PC04 (Công an thành phố Hà Nội) và Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội (Cục Hải quan thành phố Hà Nội) để đấu tranh với tội phạm ma túy vận chuyển trái phép từ Đức về Việt Nam, qua sân bay quốc tế Nội Bài. Ngày 4/6/2024, Ban chuyên án đã bắt giữ 4 đối tượng, thu giữ khoảng 179kg ma túy tổng hợp MDMA.

Theo Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) Nguyễn Hùng Anh, để ngăn chặn có hiệu quả các đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài về Việt Nam cần có sự hợp tác hiệp đồng tác chiến chặt chẽ của các lực lượng chức năng. Quá trình tham gia chuyên án, lực lượng Hải quan đã tăng cường thu thập, phân tích, đánh giá thông tin, tài liệu liên quan đến đường dây tội phạm này và triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ theo quy định trong quá trình triển khai chuyên án và tổ chức phá án.

Trong thời gian tới, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ cho hay, ngành sẽ đẩy mạnh triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch liên quan đến chống buôn lậu, gian lận thương mại như: kế hoạch kiểm soát hải quan năm 2024, kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa và kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các cảng hàng không quốc tế...

Đặc biệt, ngành hải quan sẽ hiện đại hóa trang thiết bị kiểm tra, giám sát hải quan như đầu tư, mua sắm trang thiết bị như hệ thống máy soi container, máy soi hành lý, camera giám sát, thiết bị phát hiện nhanh ma túy, seal điện tử... phục vụ cho giám sát trực tuyến, soi chiếu, phân tích hình ảnh để kiểm tra, kiểm soát đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, hành lý của hành khách xuất cảnh, nhập cảnh. Điều này vừa tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại vừa phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn kịp thời các hành vi gian lận thương mại.

Thùy Dương (TTXVN)