Bất ngờ tên quốc gia sở hữu tiêm kích hạng nhẹ mạnh nhất Đông Nam Á

Thông thường người ta nghĩ ngay đến Singapore khi nói đến quốc gia có các chiến đấu cơ mạnh nhất Đông Nam Á, tuy vậy khi xét tới loại tiêm kích hạng nhẹ thì những chiếc F-16 Block 52 của nước này vẫn thua kém chút ít so với JAS-39C/D của Thái Lan mới vừa mua.

Chính phủ Thái Lan đã phê chuẩn việc mua 12 máy bay tiêm kích JAS-39 Gripen (đơn hàng đầu tiên) và 2 máy bay chỉ huy/báo động sớm Saab-340 trang bị hệ thống Aireye vào tháng 10-2007. Trị giá của chương trình mua máy bay và thiết bị liên quan, dịch vụ là 34,4 tỷ baht (1,1 tỷ USD).

Chương trình chia làm 2 giai đoạn. Theo hợp đồng ký với Saab vào tháng 2-2008, ở giai đoạn đầu, Không quân Thái Lan đã mua 6 chiếc JAS-39 Gripen, 1 máy bay chỉ huy-báo động sớm Saab-340 Erieye, 1 máy bay Saab-340 để huấn luyện và vận chuyển quân, cũng như một hệ thống chỉ huy và kiểm soát bảo đảm sự phối hợp hoạt động giữa máy bay chỉ huy/báo động sớm và các tiêm kích Gripen.

Trị giá của phần thiết bị này là 19 tỷ baht (531 triệu USD).Các máy bay được chuyển giao vào năm 2011.

Ở giai đoạn 2, họ dự định mua 6 tiêm kích còn lại, máy bay chỉ huy/báo động sớm thứ hai và các thiết bị phụ trợ khác. Nhưng việc mua sắm đã bị tạm dừng do cuộc khủng hoảng kinh tế, Chính phủ cắt giảm kinh phí chi cho Bộ Quốc phòng Thái Lan.

Tuy chỉ chiếm số lượng ít ỏi, nhưng không phủ nhận rằng đây là loại chiến đấu cơ hạng nhẹ tốt nhất thế giới khi xét trên tổng tiêu chí.

Năm 1978, chính phủ Thụy Điển quyết định trang bị cho không quân nước này các máy bay thế hệ thứ tư hiện đại, có thể sánh ngang với F-16 mà Mỹ hoặc loại MiG-29 của Liên Xô.

Tháng 6-1982, nhiệm vụ chế tạo chiếc máy bay này chính thức được giao cho công ty hàng không quân sự SAAB, công ty Ericsson và tập đoàn Volvo. Chiếc máy bay mới được mang mã hiệu JAS-39, với JAS có nghĩa là phòng không (J), tấn công mặt đất (A) và tuần tiễu (S) theo tiếng Thụy Điển.

Sau 14 năm phát triển, chuyến bay thử nghiệm cuối cùng của JAS-39 Gripen đã thành công và chiếc máy bay này chính thức được giới thiệu tháng 12-1996.

JAS-39 Gripen được thiết kế là một chiếc máy bay đa nhiệm hạng nhẹ 1 động cơ, với chiều dài 12 m và sải cánh 8 m, nhỏ hơn chiếc F-16 (dài 14,8 m, sải cánh 9,8 m).

Nhẹ hơn F-16 gần 2 tấn nên Gripen JAS-39 chỉ có thể mang tối đa 6 tấn nhiên liệu và vũ khí, trong khi, F-16 có thể mang tới 11 tấn.

Thiết bị điện tử trên Gripen là sản phẩm của các công ty điện tử hàng đầu châu Âu với radar tầm xa PS-05 do Ericsson sản xuất, có khả năng phát hiện, định vị, nhận dạng và tự động theo dõi nhiều mục tiêu cả trên không, trên biển hay mặt đất trong mọi điều kiện thời tiết.

Hệ thống theo dõi hồng ngoại FLIR hay Saab IRortis IRST cũng cung cấp cho Gripen khả năng không chiến tầm gần mạnh mẽ. Hệ thống phân biệt bạn thù (IFF - Indentify Friend or Foe) TSC-2000 do Thales (Pháp) sản xuất khiến Gripen càng hiệu quả hơn trong những nhiệm vụ hiệp đồng tác chiến.

Hệ thống vũ khí của Gripen bao gồm một khẩu pháo Mauser 27 mm do Đức sản xuất với 120 viên đạn được gắn trong thân máy bay có khả năng ngắm bắn tự động bằng radar.

Ngoài ra, 7 mấu cứng trên cánh và thân có thể gắn các loại tên lửa, bom, thùng dầu phụ hay thiết bị đối kháng điện tử.

JAS-39 Gripen hoàn toàn tương thích với các loại tên lửa đối không của phương Tây như AIM-120B AMRAAM, AIM-9L Sidewinder của Mỹ; MBDA MICA của Pháp hay RB-74 do Thụy Điển tự sản xuất.

Trong các nhiệm vụ tấn công trên mặt đất và trên biển, Gripen có thể sử dụng loại tên lửa chống hạm “nội địa” Saab RBS-15F với tầm bắn lên tới 250 km hay tên lửa đối đất Taurus KEPD - sản phẩm hợp tác của Thụy Điển và Pháp có tầm bắn lên tới 350 km.

Điểm mạnh nhất của JAS-39 Gripen là giá thành bảo trì rất thấp so với các máy bay cùng loại của Mỹ hay Nga.

Điều này cho phép máy bay có độ tin cậy cao trong các cuộc chiến khi điều kiện bảo dưỡng khó khăn hơn rất nhiều so với ngày thường.

Không những thế, Gripen có thể cất cánh và hạ cánh trên những đường băng gồ ghề chỉ dài 800 m và rộng 9 m, rất thích hợp cho các tình huống khẩn cấp khi các sân bay bị đánh phá nặng nề.

Hiện nay phiên bản phổ biến nhất vẫn là JAS-39C/D, so với nguyên bản chúng đã được cải tiến cả về hệ thống điện tử và vũ khí, giúp những con chim sắt này có khả năng tác chiến tốt hơn.

Biến thể JAS-39E/F vừa ra mắt được thiết kế cải tiến dựa trên khung JAS-39C/D nhưng tăng thêm thể tích chứa nhiên liệu, tải trọng vũ khí và hệ thống điện tử tối tân.

Biến thể này được đánh giá còn mạnh hơn cả Su-35 của Nga ở một số trường hợp cụ thể. Trên bảng tổng hợp tiêu chí đánh giá sức mạnh, JAS-39 vẫn đang đứng vị trí số 1, trên F-16 Mỹ, MiG-29 Nga và J-10 Trung Quốc.

Việt Hùng