Bất ngờ trẻ 13 tuổi đang khỏe mạnh thì đột quỵ
Nếu phát hiện muộn hoặc bỏ qua dấu hiệu đột quỵ ở trẻ, hậu quả để lại sẽ rất nặng nề. Quy tắc 'FAST' có thể giúp cứu sống não bộ và cả tương lai của trẻ.
Ngày 13/9, Bệnh viện Nhi Thái Bình tiếp nhận một bệnh nhi nam 13 tuổi trong tình trạng đặc biệt. Em vốn khỏe mạnh nhưng bất ngờ xuất hiện yếu và tê bì nửa người trái, đi lại khó khăn.
Khi nhập viện, trẻ tỉnh táo, không sốt, không co giật, song vận động và cảm giác nửa người bị suy giảm rõ rệt. Từ những biểu hiện này, các bác sĩ chẩn đoán nhiều đến khả năng đột quỵ não ở trẻ em, một tình trạng nguy hiểm nhưng dễ bị bỏ sót bởi lâu nay phần lớn mọi người thường chỉ nghe và biết đến đột quỵ như một căn bệnh của người già.
Thực tế, đột quỵ xảy ra khi mạch máu não bị tắc nghẽn dẫn đến thiếu máu não hoặc bị vỡ gây xuất huyết não, làm tổn thương các tế bào thần kinh. Khi tế bào não chết đi, các chức năng quan trọng như vận động, cảm giác, ngôn ngữ, thậm chí tính mạng của bệnh nhân đều bị đe dọa.
Nếu người lớn tuổi có nguy cơ cao thì trẻ em, đặc biệt là những em mắc bệnh tim bẩm sinh, rối loạn đông máu hoặc bệnh lý mạn tính, cũng có thể bị đột quỵ bất kỳ lúc nào.

Hình ảnh chụp MRI não bộ của trẻ khi có dấu hiệu đột quỵ - Ảnh BVCC
Điều then chốt trong cấp cứu đột quỵ chính là thời gian. Mỗi phút trôi qua, não bộ lại tổn thương thêm hàng triệu tế bào, để lại những di chứng không thể phục hồi. Chính vì vậy các chuyên gia khuyến cáo, quy tắc “FAST” chính là công cụ đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để phát hiện đột quỵ.
F là Face, quan sát xem khuôn mặt trẻ có bị méo, xệ một bên hay cười lệch không.
A là Arm, thử yêu cầu trẻ giơ hai tay, nếu một tay không nhấc lên được thì cần cảnh giác.
S là Speech, chú ý giọng nói của trẻ, nếu trẻ nói khó, nói ngọng, không rõ lời thì có thể là dấu hiệu nghi ngờ.
T là Time chính là yếu tố thời gian.
Khi xuất hiện bất kỳ biểu hiện nào kể trên, cha mẹ phải đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức, bởi chỉ một chút chậm trễ, não bộ của trẻ sẽ phải gánh chịu những tổn thương nặng nề hơn.
Quy tắc “FAST” ngắn gọn, dễ nhớ, nhưng lại có thể giúp cứu sống não bộ và cả tương lai của trẻ. Nếu phát hiện muộn hoặc bỏ qua dấu hiệu, hậu quả để lại sẽ rất nặng nề. Trẻ có thể bị liệt vận động, khó khăn trong học tập và giao tiếp, một số trường hợp còn phải đối diện với tình trạng động kinh, co giật tái phát kéo dài, và trong những tình huống xấu nhất, tính mạng bị đe dọa.
Chính vì vậy, sự cảnh giác của cha mẹ và người thân đóng vai trò quan trọng, quyết định khả năng phục hồi của trẻ. Cha mẹ không được chủ quan trước bất kỳ thay đổi nào, từ yếu nửa người, méo miệng đến nói khó. Cần nhớ rằng 6 giờ đầu sau khi khởi phát là “thời gian vàng” để cấp cứu đột quỵ, mang lại cơ hội hồi phục tốt nhất cho trẻ.
Các bác sĩ Bệnh viện Nhi Thái Bình nhấn mạnh: Đột quỵ có thể xảy ra ở bất kỳ ai, kể cả trẻ em. Nhận biết sớm bằng quy tắc “FAST” và hành động kịp thời chính là chìa khóa để cứu não, cứu sống và bảo vệ tương lai. Trường hợp bệnh nhi 13 tuổi vừa qua là lời cảnh báo mạnh mẽ để các bậc phụ huynh nâng cao cảnh giác, quan tâm sát sao hơn đến con em mình.
Đây cũng là thông điệp đầy tính cảnh báo, hãy luôn quan tâm đến từng thay đổi nhỏ của trẻ và đừng bỏ qua những dấu hiệu bất thường. Sự phối hợp kịp thời giữa gia đình và đội ngũ y tế không chỉ giúp cứu sống trẻ mà còn giúp giữ trọn vẹn tương lai cho các em.
Trên hết, quy tắc “FAST” cần được ghi nhớ và lan tỏa rộng rãi, để mỗi bậc phụ huynh đều có thể trở thành “người gác cổng” đầu tiên, bảo vệ bộ não non trẻ nhưng vô cùng quý giá của con mình.