Bất ngờ với máy bay ném bom duy nhất của không quân Việt Nam
Ít ai biết rằng, trong quá khứ không quân Việt Nam từng sở hữu máy bay ném bom đúng nghĩa, đó chính là những chiếc Ilyushin Il-28 do Liên Xô cung cấp.
Ilyushin Il-28 là máy bay ném bom phản lực đầu tiên được sản xuất hàng loạt tại Liên bang Xô Viết, nó cũng được chế tạo theo giấy phép tại Trung Quốc với ký hiệu Hong H-5.
NATO gọi loại máy bay này là Beagle cho cả 3 phiên bản Il-28 ném bom, Il-28R trinh sát và Il-28T ném bom - phóng thủy lôi; phiên bản huấn luyện Il-28U có tên hiệu riêng là Mascot.
Không quân Nhân dân Việt Nam đã tiếp nhận 8 chiếc máy bay Il-28 do Liên Xô viện trợ vào tháng 6/1965. Trong đó có 4 chiếc chiến đấu (số hiệu 2082, 2084, 2086, 2088), 3 chiếc trinh sát chụp ảnh (2182, 2184, 2186) và 1 chiếc huấn luyện (2180). Tất cả số máy bay ném bom Il-28 của Việt Nam đều được biên chế vào đơn vị không quân có phiên hiệu T-16 thuộc Tiểu đoàn độc lập 929.
Do đây là những máy bay cũ, đã trải qua đại tu tăng hạn sử dụng nhiều lần ở Liên Xô trước khi chuyển giao cho Việt Nam nên đến thời điểm năm 1971 chỉ còn 2 chiếc 2088 và 2184 là còn hoạt động được.
Tháng 7/1971, đáp ứng nhu cầu cấp thiết của chiến trường, chiếc máy bay trinh sát chụp ảnh Il-28 số hiệu 2184 đã được hoán cải để chuyển sang làm nhiệm vụ ném bom.
Tối ngày 9/10/1972, 2 chiếc Il-28 của Việt Nam đã thực hiện thành công phi vụ oanh kích căn cứ Bun Loong của lực lượng Vàng Pao trên đất Lào. Đây là trận đánh đầu tiên và cũng là duy nhất của Không quân ném bom Việt Nam.
Sau cuộc tập kích trên, 2 máy bay Il-28 còn tham gia huấn luyện chuẩn bị cho cuộc duyệt binh trên quảng trường Ba Đình vào ngày 2/9/1973. Nhưng vì máy bay đã hết niên hạn sử dụng nên kế hoạch không thực hiện được. Quãng thời gian phục vụ của máy bay ném bom Il-28 trong Không quân Việt Nam chỉ kéo dài 8 năm.
Theo An ninh thủ đô