Bát nháo hội nhóm 'chữa lành'

“Chữa lành” qua …bao tử

Chữa lành là quá trình làm tan chảy những nỗi đau, những tổn thương, giúp con người phục hồi trạng thái lành mạnh. Chữa lành mang ý nghĩa tuyệt vời cho mỗi con người. Tuy nhiên, trong đời sống hối hả và xô bồ này, chữa lành đang ngày càng bị thực dụng hóa bằng những trò thần thánh hóa nhằm kiếm chác lợi ích vật chất. Muôn vàn kiểu chữa lành với những khóa học, dịch vụ, chương trình, có những cái tên rất ẩn dụ, rất mỹ miều.

Người nhà “bác sĩ T.” bán thuốc “chữa lành” tại phòng khám không phép.

Chẳng hạn như: Chữa lành tự kỷ, chữa lành tâm hồn, chữa lành tổn thương, chữa lành ung thư, chữa lành bằng năng lượng, chữa lành bằng thôi miên tiền kiếp… Rất nhiều người sau khi tham gia hội thảo chữa lành hay các cuộc khảo sát lấy ý kiến về khóa học chữa lành, xem các video chữa lành đã bị cài cắm mua hàng, mua thuốc, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, xuất xứ… rồi rước họa vào thân. Đang lành thành què, đang yên ổn thành bất an, rối loạn.

Đó là trường hợp của Lê Hoài Minh (28 tuổi, quê Bình Thuận) là nhân viên văn phòng tại Q.1, TP Hồ Chí Minh. Hoài Minh vừa trải qua một biến cố gia đình khiến cô rơi vào một nỗi chông chênh, mất mát không gì bù đắp nổi. Tháng 5/2023, khi Minh đang chuẩn bị làm cô dâu thì bố bị đột quỵ phải vào bệnh viện cấp cứu. Ngày cưới đã cận kề, mẹ và em trai phải thay nhau trong bệnh viện chăm bố. Minh một mình bắt xe từ Bình Phước về Bình Thuận làm cô dâu. Minh không biết rằng, thời khắc cô lên chuyến xe cưới thì ở bệnh viện, bố đã trút hơi thở cuối cùng. Mọi người trong lễ cưới thống nhất giấu chuyện buồn này để ngày cưới của Minh được trọn vẹn. Khi tiệc vừa tàn, Minh nghe tin bố mất vừa khóc vừa ôm váy cô dâu chạy ra xe lao thẳng về nhà.

Nỗi buồn chưa nguôi thì chỉ một tuần sau, bố chồng của Minh đột ngột qua đời. Nỗi đau ập đến khiến hai vợ chồng mới cưới hụt hẫng và chơi vơi. Đôi trẻ chưa một ngày hạnh phúc, không đêm tân hôn, không tuần trăng mật. Họ chia tay nhau, ai có nhà người nấy về để hương khói cho bố và chăm sóc mẹ già.

Thời gian này, Minh phải chịu đựng một cuộc sống với buồn đau, bất hạnh và những vết thương tưởng như không thể nào cứu chữa được. Cô tìm đến những hội nhóm “chữa lành” trên các diễn đàn mạng, trò chuyện, chia sẻ câu chuyện của bản thân đang gặp phải. Tại đây, Minh được nhiều người hỏi thăm, động viên an ủi, nhiều “chuyên gia, bác sĩ, thần y tâm hồn” trên hội “chữa lành” đã tận tình lắng nghe tâm sự của Minh.

Cứ mỗi tối, Minh vào nhóm live “hội chữa lành tâm hồn” của chuyên gia T. H. Nhóm này có gần 300 thành viên cứng, là những người từng tổn thương, từng đau khổ mất mát trong nhiều lĩnh vực cuộc đời. Theo giới thiệu, “thầy” T. H. là một chuyên gia tâm lý về tâm hồn và trái tim, đã từng tu nghiệp tại Pháp và Đức, có quá trình giảng dạy tâm lý tại một số trường đại học nổi tiếng ở nước ngoài.

Nghe “thầy” T. H. nói chuyện, Hoài Minh thấy thấp thoáng cuộc đời cùng nỗi đau của bản thân ở trong đó nên cô rất đồng cảm. Nỗi buồn được chia sẻ và vơi bớt, Minh thường xuyên lên live nghe “thầy” giảng và trao đổi những vấn đề về việc chữa lành.

Được hơn chục ngày giảng lý thuyết thì “thầy” T. H. mang ngũ cốc ra quảng cáo. “Thầy” kết hợp khéo léo giữa việc chữa lành tâm hồn bằng phương pháp thực dưỡng. “Thầy” nói về tác dụng của ngũ cốc hạt óc chó, như một phương thuốc diệu kỳ chữa lành tâm hồn thông qua đường bao tử. Do tin tưởng thầy và cũng thấy có lý nên các học viên tranh nhau lên đơn, trong đó có Hoài Minh. Mỗi hũ ngũ cốc 500g có giá 668 ngàn đồng, có ngày “thầy” T. H. không còn hàng để bán. Xong ngũ cốc, “thầy” chuyển sang bán trà thảo mộc của Hà Lan. Loại trà này “thầy” quảng cáo có xuất xứ từ đất nước có chỉ số hạnh phúc nhất thế giới. Thổ nhưỡng tại đây là một phần quan trọng tạo nên lá trà xanh có tác dụng “chữa lành tâm hồn”, mỗi hộp trà “tâm hồn” có giá 560 ngàn đồng.

Lớp học chữa lành thì ai cũng nên mua đồ chữa lành, đã là con người dù thế nào cũng phải sống. Buồn cũng phải ăn, đau cũng phải ăn và nghiệt ngã thế nào cũng phải ăn. Đó là nguyên lý bên lề qua triết lý “chữa lành” của hội. Sau khi mua các loại thực phẩm chức năng, Hoài Minh tiếp tục vào live nhưng mỗi ngày, “chuyên gia” giảng thao thao bất tuyệt, nói triết lý xa vời mà cô không hiểu, không cảm được. Càng nghe đầu óc rối bung lên, tâm thần bất an, lo lắng.

Hoài Minh đi tìm tiếp một hội nhóm chữa lành khác nhưng càng chữa thì càng thấy buồn và bế tắc. “Hầu hết các hội nhóm chữa lành em tham gia đều không nhận học phí, nhưng sẽ bán sản phẩm chức năng hoặc bùa cầu an như vòng tay, giây chuyền hoặc túi thơm. Các hội viên đua nhau mua nên em cũng mua, dù không thấy có tác dụng gì ở đây”, Hoài Minh chia sẻ.

Không tìm được kết quả khả quan để chữa lành tâm hồn và trái tim, Hoài Minh tìm đến một ngôi thiền viện để tiếp tục chữa lành.

Không có “ông bụt, bà tiên”

Ngoài những người đi chữa lành vết thương tâm hồn do biến cố cuộc sống, nhiều người bị chứng tự kỷ, trầm cảm cũng tìm đến các phương pháp chữa lành. Và thế là, hội “chữa lành tự kỷ, hội chữa lành trầm cảm” đua nhau mọc ra. Từng tham gia khóa học chữa lành tự kỷ cho con trai, chị Cẩm Nhung (TP Lái Thiêu, tỉnh Bình Dương) cho biết: “Tôi đưa con trai đến lớp thì được cô cho nghe nhạc và vẽ tranh. Học viên không phải đóng phí mà sẽ mua các dụng cụ vẽ và âm nhạc của cô giáo, số tiền này còn hơn tiền học phí. Lớp học được live trực tiếp trong hội có gần 600 thành viên từ Bắc vào Nam”.

Hoài Minh trong một lần đi “chữa lành”.

Con trai chị Nhung tham gia lớp học và mua đồ nghề hết mấy triệu đồng cuối cùng bỏ cuộc sau ba ngày tham gia khóa học “chữa lành tự kỷ”. Theo chia sẻ của chị Cẩm Nhung, cô giáo chữa lành cho trẻ tự kỷ từng là bác sĩ tâm lý, dinh dưỡng nên nhiều phụ huynh tin tưởng mang con đến gửi gắm. Tuy nhiên, cách chữa lành tự kỷ của chuyên gia này lại nặng về lý thuyết, nói nhiều, hỏi nhiều khiến trẻ không hiểu được mà thêm rối loạn. Điều đáng nói, chuyên gia cứ chăm chăm vào việc bán sản phẩm, không chỉ đồ vẽ, đồ nhạc mà còn bán sữa cho em bé và tinh dầu cho bà mẹ.

Theo bà Lê Kim Chung - Chủ nhiệm CLB Lá chắn TP Hồ Chí Minh, cho đến hiện tại, chưa có bất kỳ nhà chuyên môn nào dám khẳng định có thể chữa lành tự kỷ được. Một số người khẳng định bản thân có thể chữa hết tự kỷ hoàn toàn là trái ngược với cơ sở khoa học, bằng chứng nghiên cứu. Chưa kể, xét về mặt thuật ngữ, tự kỷ không phải bệnh nên dùng từ “chữa” không hoàn toàn khoa học và hợp lý.

Bà Chung lưu ý, khi gặp các vấn đề tâm lý, người dân cần đến các cơ sở uy tín như bệnh viện, cơ sở được cấp phép, có đội ngũ chuyên môn rõ ràng để được hỗ trợ. Điều này cũng giúp bản thân không bị lừa bởi những nội dung quảng cáo vô tội vạ của các hội nhóm chữa lành. “Mấu chốt quan trọng của chữa lành chính là sự chủ động, là nội lực, sức mạnh tự thân chứ không phải dựa dẫm vào các trợ lực bên ngoài hoàn toàn, không ai thay thế tốt nhất vai trò của bản thân trong việc chữa lành. Bản thân tôi đã hơn 10 năm đi qua trầm cảm cùng những nỗi đau âm ỉ về gia đình. Tôi luôn nỗ lực và có khi đối diện với những quằn quại trong nội tâm mà mình còn dứt chưa được, nói gì tự nhiên có ai xuất hiện hô biến một cái là hết khổ đau, được chữa lành ngay tức khắc”, bà Lê Kim Chung chia sẻ.

Bác sĩ “chữa lành” chui

Một nạn nhân mới nhất của “hội chữa lành” là anh N.V.T (30 tuổi, ngụ Q.4, TP Hồ Chí Minh). Anh T. bị chứng đau nửa đầu kinh niên, đi khắp các bệnh viện đều chưa có hiệu quả. Mới đây, anh tình cờ lên mạng và xem được clip của “bác sĩ T.” ở Phú Nhuận (TP Hồ Chí Minh). Ông T. có phong thái và cách diễn đạt rất trôi chảy cuốn hút người nghe, có tài hùng biện về khả năng “chữa lành” thông qua chế độ dinh dưỡng của riêng “bác sĩ T.”. Mỗi lần ông đăng đàn, có hàng trăm “tín đồ” theo dõi. Anh T. đã tìm đến tận nhà “bác sĩ T.” để nhờ chữa lành thân bệnh cũng như tâm bệnh của mình.

Người trẻ tìm kiếm liệu pháp “chữa lành”.

Anh V. được thăm khám và bốc đơn thuốc chữa lành. Đáng chú ý, kèm theo đơn thuốc còn có "phiếu khấn nguyện trước khi ăn". Anh V. được tư vấn về uống thuốc trong tĩnh lặng và niềm tin tuyệt đối vào bản thân cũng như giá trị của liệu trình chữa lành.

Trước sự nổi tiếng của “bác sĩ T.” về các liệu pháp chữa lành, ngày 10/11, Thanh tra Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã phối hợp với Phòng Y tế Q. Phú Nhuận, UBND Phường 9 và Công an Phường 9 (Q. Phú Nhuận) kiểm tra đột xuất căn nhà của "bác sĩ T." trên đường Nguyễn Kiệm. Tại thời điểm kiểm tra, đoàn ghi nhận căn nhà này được sử dụng làm nơi hành nghề khám bệnh, chữa bệnh không phép của ông H.D.T. Thanh tra Sở đề nghị ông T. ngưng ngay hoạt động khám bệnh, chữa bệnh, bán các sản phẩm không rõ nguồn gốc khi chưa có giấy phép hoạt động; ngưng ngay quảng cáo liên quan hoạt động khám bệnh, chữa bệnh khi chưa có giấy phép và chưa có hồ sơ xác nhận nội dung quảng cáo theo quy định.

Liệu pháp “chữa lành” đang “mọc” ra nhan nhản khắp nơi, thật giả, thực hư thật khó phát hiện. Luật sư Nguyễn Thị Hồng Thắm (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) khuyến cáo, khi có nhu cầu tham gia các khóa chữa lành, người dân cần phải xác minh chất lượng khóa học, uy tín người dạy bằng nhiều cách như sau: Tìm kiếm trên mạng về thông tin của người đứng lớp và đơn vị tổ chức; đề nghị công khai bằng cấp, chứng chỉ, lý lịch khoa học; xác nhận độ uy tín đa chiều, thông qua người quen, các nhà chuyên môn uy tín. Nếu thấy bất cứ dấu hiệu mập mờ hoặc hành vi xấu liên quan đến việc “chữa lành” cần tố giác ngay đến các cơ quan chức năng.

Ngọc Thiện