Bầu cử Mỹ 2020: Yếu tố kinh tế có thể khiến Tổng thống Trump thất cử
Kinh tế từng là nhân tố tạo lợi thế cho Tổng thống Donald Trump về chính trị. Tuy nhiên, cục diện đã thay đổi do dịch COVID-19 và công ty Oxford Economics (Australia) dự đoán ông Trump có thể thất thế trong bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 vì kinh tế.
Yếu tố kinh tế đóng vai trò quan trọng trong việc tái đắc cử của Tổng thống Trump. Ảnh: Reuters
Kênh CNN (Mỹ) cho biết tỷ lệ thất nghiệp tại nước này đang ở mức chưa từng có tiền lệ, tiêu dùng sụt giảm, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đối mặt với nguy cơ giảm 40% trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 6. Và lịch sử cho thấy những tình huống kinh tế này có thể gây bất lợi cho tổng thống đương nhiệm muốn tái đắc cử.
Ngày 20/5, Oxford Economics dự đoán khó khăn kinh tế vì COVID-19 sẽ khiến Tổng thống Trump chịu thất bại trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng tháng 11 tới.
Oxford Economics đưa ra dự đoán dựa trên phân tích thất nghiệp, lạm phát, thu nhập khả dụng và cho rằng Tổng thống có nguy cơ thất bại, chỉ nhận 35% phiếu phổ thông. Tuy nhiên, ở thời điểm trước khi dịch COVID-19 xảy ra, Oxford Economics từng dự đoán ông Trump có thể giành chiến thắng với 55% phiếu phổ thông.
Oxford Economics đã dự đoán chính xác số phiếu bầu phổ thông trong các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ từ năm 1948 đến nay, trừ năm 1968 và 1976. Oxford Economics cho rằng kinh tế Mỹ vẫn ở tình trạng không khả quan trong mùa Thu với tỷ lệ thất nghiệp trên 13%, thu nhập bình quân đầu người giảm gần 6% so với năm trước và một thời kỳ ngắn giảm phát.
Một đánh giá khác của Oxford Economics cho thấy trong bầu cử vào tháng 11 tới, 7 bang “chiến trường” có thể sẽ về phe đảng Dân chủ bao gồm Iowa, Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, Ohio, Missouri và Bắc Carolina. Những bang này phải trải qua tình trạng kinh tế thu hẹp và tổn thương vì thất nghiệp dẫn đến thay đổi về phiếu bầu.
Tuy nhiên, vẫn còn 6 tháng nữa cuộc bầu cử tổng thống mới diễn ra. Và trong 6 tháng này, thế giới sẽ có rất nhiều thay đổi. 6 tháng trước, chưa từng có ai dự đoán được tình trạng thất nghiệp 20% và sụt 40% GDP của thời điểm này tại Mỹ.
Nhà chiến lược Greg Valliere tại công ty AGF Investments nhận định, nếu cuộc bầu cử được tổ chức ở thời điểm hiện tại, cựu Phó Tổng thống Joe Biden nhiều khả năng sẽ giành chiến thắng. Nhưng 6 tháng tới, Tổng thống Trump vẫn có thể giành lại lợi thế trước cựu Phó Tổng thống Joe Biden.
Người sử dụng trang dự đoán PredictIt trong khi đó cho rằng Tổng thống Trump có 50% cơ hội tái đắc cử. Trong tháng 3, con số này là 45%.
Điều then chốt nằm ở việc cử tri cảm thấy nền kinh tế còn đi đúng hướng hay không trong trường hợp tỷ lệ thất nghiệp giảm và GDP tăng nhanh chóng.
Nhà phân tích chính sách Ed Mills tại ngân hàng đầu tư Raymond James (Mỹ) đánh giá: “Tranh cãi thực sự là nền kinh tế sẽ như thế nào trong ngày bầu cử? Liệu Mỹ có thể vượt qua điểm tồi tệ nhất của COVID-19 và cú sốc nền kinh tế?”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden (trái). Ảnh: AFP/TTXVN
Theo kết quả các cuộc thăm dò riêng biệt được công bố ngày 19/5, ứng cử viên tổng thống tiềm tàng của đảng Dân chủ Joe Biden hiện dẫn trước Tổng thống Trump của đảng Cộng hòa tại ba bang chiến địa quan trọng, gồm Arizona, Florida và Virginia. Trong cuộc bầu cử năm 2016, Tổng thống Trump đã giành chiến thắng tại 2/3 bang này.
Kết quả cuộc thăm dò do OH Predictive Insights tiến hành từ ngày 9-11/5 với 600 cử tri bang Arizona cho thấy cựu Phó Tổng thống Biden vượt qua Tổng thống Trump với tỉ lệ ủng hộ 50-43%. Đây là bang mà ông Trump đã đánh bại đối thủ Hillary Clinton với cách biệt 3,5 điểm % cách đây 4 năm.
Trong bối cảnh kinh tế Mỹ đang lao dốc do đại dịch COVID-19, Tổng thống Trump dự kiến sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn hơn khi vừa phải đảm bảo mở cửa trở lại nền kinh tế để giúp giảm thiểu thiệt về kinh tế trong khi vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người dân. Đây chính là một yếu tố then chốt quyết định tới sự ủng hộ của cử tri đối với ông.
