Bầu cử Mỹ: Đấu tới phút chót

Truyền thông Mỹ hôm 5-1 (giờ địa phương) dự báo cả hai ứng viên Đảng Dân chủ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ở bang Georgia để giành 2 ghế thượng viện cuối cùng.

Theo hãng tin AP, ứng viên Đảng Dân chủ Raphael Warnock đánh bại thượng nghị sĩ đương nhiệm thuộc Đảng Cộng hòa Kelly Loeffler, trở thành thượng nghị sĩ da màu đầu tiên trong lịch sử bang Georgia. Theo dự đoán của Công ty Edison Research, với 98% phiếu bầu được kiểm đếm (tính đến cuối ngày 6-1, giờ Việt Nam), ông Warnock cách biệt đối thủ Loeffler 1,2 điểm phần trăm, tương đương 50.000 phiếu bầu.

Diễn biến mới này như một đòn giáng lên nỗ lực của Tổng thống Donald Trump khi ông vừa có chuyến đi đến Georgia một ngày trước đó để kêu gọi sự ủng hộ cho 2 ứng viên Đảng Cộng hòa là bà Kelly Loeffler và ông David Perdue. Chiến thắng của ứng viên Warnock cho thấy một sự thay đổi đáng kể về chính trị ở bang Georgia bởi không lâu trước đó, ông Joe Biden trở thành ứng viên tổng thống Đảng Dân chủ đầu tiên giành chiến thắng ở bang thành trì của Đảng Cộng hòa kể từ năm 1992 này.

Cuộc đua giữa cặp đôi David Perdue và Jon Ossoff sít sao hơn nhiều. Tính đến cuối ngày 6-1 (giờ Việt Nam), theo hãng tin Reuters, ông Ossoff dẫn trước đối thủ Perdue hơn 0,2 điểm phần trăm về tỉ lệ phiếu bầu. Theo luật của bang Georgia, ứng viên xếp sau có thể yêu cầu kiểm phiếu lại khi chênh lệch giữa 2 ứng viên nhỏ hơn hoặc bằng 0,5 điểm phần trăm.

Những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump tập trung tại thủ đô Washington, D.C. - Mỹ hôm 5-1 Ảnh: REUTERS

Cuộc đua tại bang Georgia sẽ quyết định cán cân quyền lực tại quốc hội. Nếu cả hai ứng viên Dân chủ giành chiến thắng, thượng viện sẽ cân bằng với tỉ lệ 50-50 và Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris sẽ là người đóng vai trò phá vỡ thế bế tắc, giành quyền kiểm soát cho Đảng Dân chủ. Trong trường hợp này, Đảng Dân chủ sẽ có toàn quyền kiểm soát quốc hội, củng cố vị thế của ông Joe Biden, người dự kiến nhậm chức vào ngày 20-1 tới đây.

Theo Reuters, nếu Đảng Cộng hòa thắng một trong hai ghế, họ sẽ sử dụng hiệu quả quyền phủ quyết đối với những quyết định bổ nhiệm nhân sự về chính trị và tư pháp của ông Biden cũng như nhiều sáng kiến của ông trong các lĩnh vực như trợ cấp đại dịch Covid-19, biến đổi khí hậu, chăm sóc sức khỏe...

Cuộc bầu cử ở Georgia đánh dấu hồi kết của mùa bầu cử 2020 đầy biến động kéo dài hơn 2 tháng qua. Cuộc đua ở Georgia nhằm giành ghế thượng viện cũng là phép thử xem chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử tháng 11 năm ngoái là thực chất hay chỉ phản ánh làn sóng phản đối bất thường nhằm vào Tổng thống Trump.

Ông Biden đã giành được 16 phiếu đại cử tri của Georgia với chênh lệch 12.000 phiếu bầu so với ông Trump trong tổng số 5 triệu phiếu bầu tại bang này. Trong cuộc vận động ở Georgia hôm 4-1, ông Biden cho rằng người Mỹ có thể nhận được 2.000 USD/người cứu trợ đại dịch Covid-19 nếu 2 ứng viên Ossoff và Warnock được bầu vào thượng viện.

Song song cuộc đua quyết định quyền kiểm soát thượng viện, quốc hội Mỹ tiến hành phiên họp chung lúc 13 giờ ngày 6-1 (giờ địa phương) để kiểm phiếu đại cử tri từ các bang, đồng thời giải quyết mọi phản đối với phiếu bầu. Ông Biden dự kiến được chính thức xác nhận là người chiến thắng sau khi hơn ông Trump 7 triệu phiếu bầu phổ thông và giành được 306 phiếu đại cử tri (so với 232 phiếu của ông Trump - theo kết quả cuộc họp cử tri đoàn hôm 14-12-2020).

Tuy nhiều nghị sĩ Đảng Cộng hòa phản đối xác nhận kết quả chiến thắng của ông Biden trong ngày 6-1 nhưng giới chuyên gia bầu cử khẳng định nhân vật tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới vào ngày 20-1 chắc chắn không phải là ông Trump.

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà lập pháp Mỹ thách thức kết quả bỏ phiếu. Phía Đảng Dân chủ đã 2 lần phản đối vào các năm 2005 và 2017. Nhưng sức ép mà Tổng thống Trump gây ra là lớn chưa từng thấy trong thời hiện đại, theo AP.

XUÂN MAI