Báu vật trong ngôi chùa cổ có nhiều bia đá nhất ở Thái Nguyên

Chùa Hộ Lệnh có tên chữ là "Linh Quang Tự", nằm ở xóm Trung, làng Hộ Lệnh, xã Điềm Thụy, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, cách trung tâm thành phố Thái Nguyên 22km về phía Đông Nam. Năm 2010, chùa Hộ Lệnh được xếp hạng Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh.

Theo văn bia "Hậu phật bi Ký" còn được lưu giữ tại chùa Hộ Lệnh, ngôi chùa này được dựng vào triều nhà Nguyễn (từ năm 1848-1936), xưa thuộc thôn Hộ Lệnh, xã Triều Dương, huyện Tư Nông, phủ Phú Bình, xứ Thái Nguyên. Qua nghiên cứu và các chứng tích còn lưu giữ tại chùa đã minh chứng, làng Hộ Lệnh là một làng cổ đã được hình thành từ lâu đời. Sau khi có làng, chùa Hộ Lệnh mới được dựng vào khoảng thế kỷ 18.

Chùa Hộ Lệnh được xây dựng cạnh đình làng Hộ Lệnh, được bố trí theo kiểu "Thần phật tương quan" nằm trên địa thế cao ở trung tâm của làng. Ngôi chùa là nơi thờ Phật, có tiền tế và hậu cung, được xây dựng trên bố cục: Tam quan - sân chùa - tiền đường - hậu cung - sân sau - nhà Tổ.

Hai bên trong tiền đường có hai bàn thờ Đức Ông và Thánh Tăng. Trong hậu cung là ban thờ Tam Bảo đặt 35 pho tượng cổ đường bệ, uy nghi, chất liệu gỗ và đất phủ sơn son thếp vàng. Các pho tượng được tạo tác mang nét đẹp dân dã, tràn đầy tính nhân văn, đạt tới đỉnh cao của nghệ thuật.

Cổng chùa được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống có hai tầng mái, lợp ngói mũi, hai đầu bít đốc, dưới có bổ cột trụ, có khắc ghi câu đối, giữa mở một cửa, hai bên hai cửa giả, kế hai bên tam quan bố trí hai cửa ngách có mái che.

Chùa được nối liền với sân, sân được lát gạch Bát Tràng cổ, có xây tường bao quanh, dọc chân tường là bục cao 60cm gắn hai hàng bia đá.

Chùa Hộ Lệnh hiện còn lưu giữ 27 bia đá, đều được khắc chữ Hán Nôm. Hiện nay, chùa Hộ Lệnh là nơi có số lượng văn bia nhiều nhất tỉnh Thái Nguyên.

Chuông đồng là một trong những hiện vật quý còn lưu giữ tại chùa Hộ Lệnh.

Bà Dương Thị Xôi (72 tuổi, ở làng Hộ Lệnh, xã Điềm Thụy, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên) cho biết, chùa Hộ Lệnh đến nay đã hơn 400 năm tuổi. Những tấm bia tại chùa được người dân coi như báu vật vì trên mỗi tấm bia đều ghi lại những người cung tiến vào chùa của cải, vật chất. Hiện nay, tại chùa vẫn còn có 27 tấm bia, 25 tấm trong khuôn viên chùa và 2 tấm ở ngoài.

Chiếc cổng đầu tiên của ngôi chùa vẫn được giữ nguyên đến ngày nay.

Phía trong khuôn viên đình, chùa Hộ Lệnh còn một cây duối cổ gần 400 năm tuổi.

Bên trong khuôn viên chùa Hộ Lệnh có một chiếc giếng cổ.

Đình Hộ Lệnh được xây dựng liền kề chùa Hộ Lệnh.

Lễ chính của đình, chùa Hộ Lệnh (hay được gọi là lễ Kỳ Yên) được tổ chức vào dịp Rằm tháng Giêng hằng năm. Theo truyền thống, vào ngày này, dân làng đều lên chùa làm lễ cầu cho sự yên lành, ấm no, hạnh phúc. Ngày hội lớn nhất hằng năm được tổ chức vào ngày 30 tháng 10 âm lịch tại đình và chùa Hộ Lệnh.

Nhị Tiến