Bé gái 13 tuổi ở Thái Nguyên bị bạo hành: Lời nhắc nhở mạnh mẽ về trách nhiệm của chính quyền cơ sở

Tình trạng bạo lực đối với trẻ em vẫn diễn biến phức tạp

Những tín hiệu cảnh báo bị bỏ qua từ cộng đồng

Ngay khi tiếp nhận thông tin từ Tổng đài Quốc gia Bảo vệ trẻ em 111, Cục Bà mẹ - Trẻ em phối hợp với Sở Y tế Thái Nguyên, chính quyền địa phương và lực lượng công an để xác minh tình hình, đảm bảo an toàn khẩn cấp cho bé gái 13 tuổi. Theo bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế, bước quan trọng nhất là đưa trẻ ra khỏi môi trường nguy cơ, đồng thời tiến hành thăm khám y tế, chăm sóc sức khỏe cả về thể chất và tinh thần.

Bé gái được đưa đến cơ sở y tế để kiểm tra thương tích, đánh giá mức độ tổn thương và được hỗ trợ tâm lý. Các cơ quan bảo vệ trẻ em tại Thái Nguyên phối hợp chặt chẽ để bảo đảm trẻ có nơi tạm lánh an toàn, có người chăm sóc thay thế trong thời gian điều tra.

Bà Nga cho biết: "Trong mọi vụ việc bạo hành trẻ em, ưu tiên số một là bảo đảm an toàn tức thời cho trẻ. Ở vụ việc này, phản ứng nhanh của các cơ quan đã giúp hạn chế nguy cơ tiếp tục bị bạo hành và kịp thời hỗ trợ phục hồi cho bé".

Song song với công tác chăm sóc, cơ quan công an cũng nhanh chóng khởi tố vụ án để điều tra hành vi bạo lực của những người liên quan. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc xử lý nghiêm minh các hành vi xâm hại trẻ em, tạo tính răn đe và bảo đảm công lý cho nạn nhân.

Vụ việc khiến nhiều người đặt câu hỏi: Tại sao một bé gái có thể bị bạo hành trong thời gian dài nhưng không được phát hiện kịp thời? Theo Phó Cục trưởng Nguyễn Thị Nga, đây là một thực trạng phổ biến trong các vụ xâm hại trẻ em: nhiều dấu hiệu cảnh báo đã xuất hiện nhưng không được người xung quanh nhận diện hoặc báo cáo kịp thời.

Trong trường hợp này, bé gái sống với bà nội do bố mẹ ly hôn. Trẻ có biểu hiện sợ hãi, ít giao tiếp, thường xuyên có vết bầm tím. Đây là những dấu hiệu rõ ràng của nguy cơ bạo hành. Tuy nhiên, hàng xóm, nhà trường hoặc các tổ chức đoàn thể tại địa phương chưa can thiệp kịp thời.

Bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế (Ảnh: Thành Nam)

Bà Nga nhấn mạnh: "Cộng đồng là vòng bảo vệ gần nhất, hiệu quả nhất cho trẻ. Nhưng nếu người lớn thờ ơ, hoặc thiếu kỹ năng nhận diện, trẻ sẽ tiếp tục chịu đựng mà không ai biết".

Theo bà, nhiều người vẫn có tâm lý "chuyện gia đình, người ngoài không nên can thiệp", khiến trẻ mất đi cơ hội được bảo vệ. Cục Bà mẹ - Trẻ em cho rằng cần đẩy mạnh truyền thông cộng đồng để người dân hiểu rằng phát hiện và báo cáo bạo hành trẻ em không phải tò mò hay xen vào chuyện riêng, mà là nghĩa vụ pháp lý và đạo đức.

Các cơ quan chức năng cần siết chặt phối hợp

Một điểm yếu nữa trong công tác bảo vệ trẻ em là sự phối hợp giữa các đơn vị vẫn chưa thực sự nhịp nhàng, đặc biệt ở cấp cơ sở. Phó Cục trưởng Nguyễn Thị Nga cho biết trong một số địa phương, hệ thống bảo vệ trẻ em vẫn còn chồng chéo, cán bộ chuyên trách kiêm nhiệm nhiều việc nên khó theo dõi sát sao tình hình trẻ em trên địa bàn.

Bà cho rằng vụ việc ở Thái Nguyên là lời nhắc nhở mạnh mẽ về trách nhiệm của chính quyền cơ sở, nhất là cán bộ làm công tác trẻ em xã, phường, nhân viên công tác xã hội, nhà trường, y tế cơ sở và công an xã, phường

"Chỉ khi các cơ quan chia sẻ thông tin kịp thời và hành động theo quy trình, trẻ mới được bảo vệ đúng cách, đúng thời điểm" - bà Nga nhấn mạnh.

Cục Bà mẹ - Trẻ em đề nghị địa phương tăng cường rà soát các gia đình có yếu tố nguy cơ như: bố mẹ ly hôn, trẻ sống với người chăm sóc thay thế, gia đình có bạo lực, người lớn nghiện rượu hoặc từng vi phạm pháp luật. Đây là nhóm dễ phát sinh xâm hại trẻ em và cần được giám sát chặt.

Các cơ quan chức năng cần siết chặt phối hợp để bảo vệ trẻ em. Ảnh minh họa.

Yếu tố tâm lý là điểm then chốt nhưng thường bị bỏ qua trong nhiều vụ bạo hành trẻ em. Theo bà Nga, tổn thương tinh thần có thể kéo dài cả đời nếu trẻ không được trị liệu sớm và đúng cách.

Hiện nay, một số địa phương chưa có đội ngũ tư vấn tâm lý chuyên nghiệp. Nhiều trẻ sau khi bị xâm hại chỉ được điều trị thương tích, trong khi những sang chấn tinh thần mới là tổn thương nặng nề và lâu dài nhất.

Trong vụ việc ở Thái Nguyên, bé gái 13 tuổi đang được hỗ trợ tâm lý theo lộ trình chuyên biệt. Bà Nga cho biết: "Mục tiêu là giúp trẻ lấy lại cảm giác an toàn, niềm tin vào người lớn và tiếp tục học tập bình thường".

Một nghịch lý đau lòng là phần lớn hành vi bạo hành xuất phát từ chính người thân của trẻ. Theo Phó Cục trưởng Nguyễn Thị Nga, nhiều người lớn quan niệm sai lầm rằng phạt đòn là cách dạy dỗ trẻ. Thậm chí, họ không ý thức được hành vi của mình vi phạm pháp luật.

"Đã đến lúc phải thay đổi nhận thức, bất cứ hành vi đánh đập, đe dọa, làm tổn thương thân thể và tinh thần của trẻ đều là bạo hành và mọi hành vi bạo hành đều có thể bị xử lý hình sự" - bà Nga nhấn mạnh.

Thành Nam