BẾ MẠC HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH CÁC NỮ CHỦ TỊCH QUỐC HỘI LẦN THỨ 13

Hội nghị trực tuyến

Lần đầu tiên Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến từ ngày 17 đến 18/8/2020 với chủ đề “Sự lãnh đạo của phụ nữ tại Quốc hội trong thời Covid-19 và sự phục hồi sau đại dịch”. Trên cơ sở chủ đề chung, các đại biểu đã thảo luận về các chuyên đề: (i) Nâng cao năng lực quản lý các trường hợp khẩn cấp lên tầm cao mới; (ii) Đẩy mạnh trao quyền kinh tế, tài chính cho phụ nữ và (iii) Chấm dứt nạn bạo lực đối với phụ nữ trong quốc hội và trong mọi hoạt động xã hội.

Trong phiên thảo luận chuyên đề về “Nâng cao năng lực quản lý khủng hoảng lên tầm cao mới”, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân đã có bài tham luận, khẳng định thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ cũng luôn là chính sách nhất quán và xuyên suốt của Nhà nước Việt Nam; đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ và bảo vệ lợi ích chính đáng của phụ nữ.

Phát biểu bế mạc hội nghị, Chủ tịch Liên minh Nghị viện Thế giới Gabriela Cuevas Barron cho biết thông qua trao đổi, thảo luận tại Hội nghị các đại biểu đi đến nhận thức chung về các vấn đề phải đối mặt trong bối cảnh Covid-19, những tác động tiêu cực đến phụ nữ, cùng với đó là đưa ra các cảnh bảo và đề xuất các biện pháp giải quyết vấn đề một cách căn bản, nhấn mạnh vai trò của phụ nữ, của các đại biểu Quốc hội nhất là đại biểu Quốc hội nữ. Chủ tịch Liên minh Nghị viện Thế giới Gabriela Cuevas Barron cho rằng, Quốc hội các nước cùng nhau kề vai sát cánh, thúc đẩy sự hợp tác sẽ phát huy sức mạnh, vai trò hơn nữa trong giải quyết các vấn đề khủng hoảng; khẳng định hội nghị lần này có ý nghĩa quyết định trong việc dẫn dắt của Quốc hội là trong xây dựng và thực hiện chính sách để bảo đảm bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ.

Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh tham dự Hội nghị trực tuyến điểm cầu tại Việt Nam

Chủ tịch Liên minh Nghị viện Thế giới Gabriela Cuevas Barron bày tỏ mong muốn, các nữ chủ tịch Quốc hội tiếp tục phát huy vai trò của mình tại Hội nghị Thượng đỉnh các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 diễn ra vào ngày 19-20/8 tới đây.

Trước đó, trong phiên thảo luận chuyên đề 3: “Chấm dứt nạn bạo lực đối với phụ nữ trong quốc hội và trong mọi hoạt động xã hội”, đánh giá cao sáng kiến của Liên minh Nghị viện Thế giới trong việc lựa chọn chủ đề thảo luận và thống nhất rằng bạo lực đối với phụ nữ là tội ác. Các đại biểu đều cho rằng, đe dọa, cưỡng bức, tước quyền tự do, quấy rối và lạm dụng tâm lý, tình dục hoặc thể chất ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em gái trên toàn thế giới ở cả lĩnh vực công và tư. Bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái xảy ra khắp nơi trên thế giới, tồn tại qua nhiều thế hệ, sắc tộc. Thống kê trên toàn thế giới cho thấy cứ ba phụ nữ trên toàn thế giới thì có một người từng bị bạo lực thể xác và/hoặc tình dục.

Ngày nay, bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái xảy ra trong bối cảnh rộng hơn là phân biệt đối xử trên cơ sở giới và quan hệ quyền lực bất bình đẳng giữa nam và nữ. Điều này vi phạm quyền của phụ nữ và trẻ em gái, tước đi phẩm giá và sự toàn vẹn của phụ nữ và ngăn cản phụ nữ nhận ra tiềm năng đầy đủ của mình cho bản thân và cho xã hội. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 cùng với xung đột vũ trang, chủ nghĩa cực đoan bạo lực, tình trạng mất an ninh, di dời dân cư khiến phụ nữ và trẻ em gái có nguy cơ bị bạo lực và lạm dụng trên cơ sở giới nhiều hơn.

Các đại biểu tham dự tại điểm cầu Việt Nam

Hơn nữa, không có nơi làm việc hoặc môi trường nào tránh khỏi bạo lực và quấy rối tình dục đối với phụ nữ, và Quốc hội cũng không ngoại lệ. Theo nghiên cứu của Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU) được công bố vào năm 2016 và 2018, cho thấy phân biệt giới tính, quấy rối và bạo lực đối với phụ nữ trong các nghị viện đang rất phổ biến, tồn tại ở các mức độ khác nhau ở mọi khu vực trên thế giới. Phân biệt giới tính, quấy rối và bạo lực đối với phụ nữ trong Quốc hội là những trở ngại lớn đối với sự đóng góp đầy đủ của phụ nữ vào các hoạt động chính trị, hạn chế quyền của phụ nữ cũng như đóng góp của phụ nữ vào phát triển kinh tế - xã hội. Là cơ quan lập pháp, Quốc hội cần công khai và giải quyết hợp lý vấn đề này mặc dù đây là vấn đề tế nhị và nhiều người thường che dấu và bỏ qua hơn là tố cáo và công khai nó. Để hỗ trợ Quốc hội/nghị viện các nước phản ứng mạnh mẽ và hiệu quả đối với vấn đề này, IPU đã đưa ra Hướng dẫn xóa bỏ phân biệt giới tính, quấy rối và bạo lực đối với phụ nữ trong Quốc hội.

Thảo luận tại hội nghị, các đại biểu đều cho rằng để cải thiện thực trạng này một cách hiệu quả đòi hỏi một khuôn khổ thể chế mạnh mẽ và các cơ quan có thẩm quyền của mỗi quốc gia cần có đủ năng lực, nguồn lực và tính hợp pháp để hành động. Điều này đòi hỏi Quốc hội và các đại biểu Quốc hội phải tăng cường quyền giám sát của mình để đảm bảo rằng các luật và chính sách nhằm loại bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái được thực hiện một cách hiệu quả.

Đề xuất các giải pháp nhằm ngăn chặn bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái, trong đó có giải pháp nhằm phát huy vai trò của các đại biểu Quốc hội trong việc ngăn chặn hành vi và giải quyết vấn đề từ gốc rễ, các đại biểu cho rằng, Quốc hội các nước cần tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, xây dựng luật một cách đầy đủ theo hướng có định nghĩa toàn diện về bạo lực tình dục, nhận diện được hành vi và các nạn nhân của bạo lực, hình sự hóa tất cả các hình thức bạo lực tình dục và giới tính, các biện pháp bảo vệ nạn nhân. Các quy định này cần phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế và quy trình pháp luật. Các quy định của luật này cần lấy nạn nhân của bạo lực hay còn được gọi là những người sót làm trung tâm và bảo đảm các quyền về bảo vệ phẩm giá và sự tôn trọng, bảo vệ thể chất và pháp lý, y tế một cách toàn diện, cùng với đó là sự hỗ trợ của Nhà nước về tâm lý, tái hòa nhập và bồi thường thiệt hại.

Hội nghị trực tuyến điểm cầu tại Việt Nam

Các đại biểu nhấn mạnh, rằng phụ nữ cũng đóng vai trò quyết định để hướng đến mục tiêu chấm dứt nạn bạo lực đối với phụ nữ trong quốc hội và trong mọi hoạt động xã hội. Các nữ đại biểu Quốc hội cần phát huy vai trò đại diện của mình để có những đề xuất và chủ động đóng góp để thúc đẩy các biện pháp chống lại bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em.

Trước phiên bế mạc, các đại biểu đã thảo luận bàn tròn về công tác chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh các nữ Chủ tịch Quốc hội năm 2021 và cơ chế phối hợp tổ chức hiệu quả hội nghị này trong tương lai./.

Bảo Yến - Trọng Quỳnh