Bé trai hôn mê sâu vì chất styrene trên ô-tô: Lỗ hổng lớn trong nhận thức về an toàn hóa chất

Bé trai đã được bệnh viện cấp cứu kịp thời. (Ảnh: BVCC)

Ngày 3/6, Bệnh viện Nhi đồng 1, Thành phố Hồ Chí Minh thông tin về trường hợp bé trai 13 tuổi bị ngộ độc đột ngột hôn mê, suy hô hấp, trụy tim mạch sau hơn 1 tiếng hít phải styrene.

Theo đó, trẻ được bố chở đi bằng xe hơi đến một tiệm sửa xe, bé ngồi chơi trong xe hơi chờ bố vào tiệm trao đổi công việc. Khoảng 1 giờ sau khi quay lại, người bố phát hiện bé đang trong tình trạng hôn mê, lay gọi không đáp ứng nên đưa trẻ tới cấp cứu tại Bệnh viện Nhi đồng 1. Bé vào viện trong tình trạng nguy kịch, hôn mê sâu, suy hô hấp nặng, có dấu hiệu phù phổi cấp và trụy mạch.

Các bác sĩ đã điều trị tích cực với các biện pháp thở máy, vận mạch, chống phù não, kháng sinh. Sau 5 ngày, bệnh nhi hồi phục dần và dự kiến xuất viện nếu không có biến chứng thần kinh lâu dài.

Lỗ hổng lớn trong nhận thức về an toàn hóa chất

Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga, Bộ Quốc phòng cho hay, sự cố này là minh chứng điển hình cho nguy cơ hóa chất không chỉ giới hạn ở môi trường công nghiệp mà còn hiện diện ngay trong đời sống thường nhật.

"Việc một cá nhân khỏe mạnh rơi vào hôn mê sâu chỉ sau một giờ tiếp xúc với hơi styrene trong xe cho thấy lỗ hổng lớn trong nhận thức về an toàn hóa chất và quản lý rủi ro trong không gian kín.

Hóa chất dễ bay hơi như styrene, khi được lưu trữ hoặc sử dụng không đúng cách trong không gian kín như xe hơi, có thể nhanh chóng tích tụ đến nồng độ nguy hiểm do thể tích nhỏ và thông gió kém, đặc biệt ở điều kiện nhiệt độ cao", bác sĩ Hoàng nói.

Bác sĩ Hoàng cho biết, con người chủ yếu phơi nhiễm qua đường hô hấp khi hít phải hơi styrene, ngoài ra còn có thể qua da hoặc đường tiêu hóa (hiếm gặp). Đặc biệt, trong không gian kín, chỉ cần một nguồn rò rỉ nhỏ cũng có thể gây phơi nhiễm cấp tính.

Khi hít phải styrene nồng độ cao, styrene có thể gây ra tình trạng cấp tính như kích ứng mắt, mũi, họng, đau đầu, chóng mặt, lú lẫn, buồn ngủ, mất phối hợp; nặng hơn là hôn mê, phù phổi cấp, trụy tim mạch, thậm chí tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Phơi nhiễm kéo dài có thể gây rối loạn thần kinh, thay đổi chức năng gan, rối loạn nhịp tim, có thể tăng nguy cơ ung thư (IARC nhóm 2B).

Bác sĩ Hoàng khuyến cáo, trẻ em dễ bị tổn thương hơn người lớn; các triệu chứng thần kinh và hô hấp thường nặng hơn, nguy cơ tử vong cao hơn khi phơi nhiễm cấp tính.

Đặc biệt, khoang xe hơi là không gian kín, thể tích nhỏ, khả năng thông gió hạn chế, dễ tích tụ các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) từ vật liệu nội thất, hóa chất bảo trì, hoặc nguồn bên ngoài. Nhiệt độ cao trong xe càng làm tăng tốc độ bay hơi và phát thải VOCs, trong đó có styrene.

Hệ thống điều hòa ở chế độ "lấy gió trong" mà không đưa không khí mới từ ngoài vào, khiến các khí độc dễ tích tụ nhanh chóng đến mức nguy hiểm.

Trong sự cố trên, chai hóa chất hàn nhựa chứa styrene bị để quên trong cốp xe, có thể bịt kín không đúng cách hoặc vật liệu chai xuống cấp, dẫn đến rò rỉ. Styrene dễ bay hơi, hơi styrene nặng hơn không khí, tích tụ ở vùng thấp (nơi trẻ ngồi).

Sau khoảng 1 giờ, nồng độ styrene trong khoang xe có thể vượt xa giới hạn an toàn nghề nghiệp, đạt mức nguy hiểm tức thì cho tính mạng, gây hôn mê sâu và suy hô hấp cấp.

Bác sĩ Hoàng cho hay, mùi styrene có thể phát hiện ở nồng độ rất thấp, nhưng không phải là chỉ báo an toàn, vì ngưỡng mùi thấp hơn nhiều so với ngưỡng gây độc. Khi nồng độ tăng cao, mùi có thể biến mất hoặc con người quen mùi, dẫn đến chủ quan và không nhận biết nguy hiểm.

Nhưng thực tế, đặc tính hóa học của styrene cùng điều kiện không gian kín, nhiệt độ cao, thông gió kém sẽ tạo ra môi trường cực kỳ nguy hiểm, dẫn đến tích tụ hơi độc và gây hôn mê chỉ trong một giờ.

Nhận biết ngộ độc hóa chất và cách sơ cứu

Bác sĩ Hoàng khuyến cáo, triệu chứng sớm của hóa chất gồm: Đau đầu, chóng mặt, lú lẫn, buồn ngủ, thở yếu, bất tỉnh.

Do đó, khi gặp nạn nhân ngộ độc hóa chất, cần đưa nạn nhân ra khỏi không gian kín ngay lập tức, mở cửa xe để thông khí; nới lỏng quần áo, đặt ở nơi thoáng khí, giữ ấm cơ thể. Nếu ngừng thở, tiến hành hô hấp nhân tạo và gọi cấp cứu ngay. Lưu ý không cho uống bất kỳ thứ gì nếu nạn nhân bất tỉnh và đưa đến cơ sở y tế sớm nhất, cung cấp thông tin về hóa chất nghi ngờ cho nhân viên y tế.

Từ vụ việc trên, bác sĩ Hoàng cho rằng, các cơ quan chức năng cần phải tăng cường truyền thông về rủi ro hóa chất dễ bay hơi trong không gian kín. Theo đó, phải có những khuyến cáo về nguy cơ khi bảo quản hóa chất trong xe hơi, đặc biệt là các loại dung môi, keo, hóa chất hàn nhựa; hướng dẫn thực hành bảo quản, vận chuyển hóa chất an toàn; phổ biến kỹ năng sơ cứu ngộ độc hóa chất bằng việc đưa các nội dung này vào chương trình giáo dục cộng đồng, trường học, tài liệu hướng dẫn lái xe.

Để bảo đảm an toàn sức khỏe, bác sĩ Hoàng khuyến cáo mọi người cần xử lý và bảo quản hóa chất an toàn trong phương tiện. Theo đó chỉ dùng chai gốc, kín, dán nhãn rõ ràng, đặt trong bao bì phụ chống tràn, tránh ánh nắng, nguồn nhiệt, không để trong khoang hành khách mà nên để ở cốp xe hoặc thùng xe bán tải.

Đặc biệt, mọi người không tích trữ hóa chất không cần thiết, chỉ mua lượng vừa đủ, không để lâu trong xe; không ăn uống/hút thuốc khi xử lý hóa chất. Tránh mang hóa chất về nhà trên quần áo.

Mọi người cũng đặc biệt lưu ý tầm quan trọng của thông gió trong không gian kín như luôn ưu tiên lấy gió ngoài, bảo dưỡng bộ lọc không khí cabin định kỳ, kiểm soát nhiệt độ.

MẠNH TRẦN