Bệnh lý đặc biệt sau Tết hay gặp dễ nhầm với bệnh lý xương khớp, chủ quan có thể dẫn tới tàn phế

Nguy cơ tàn phế khi bỏ qua Gút

Trước khi vào viện, anh T.A.K, 42 tuổi, ở Hà Nội vận động khó khăn, có biểu hiện sưng đau đột ngột khớp gối phải, nóng đỏ nhẹ, đau nhiều về đêm. Theo chia sẻ của anh, anh từng xuất hiện đau tương tự tại khớp bàn ngón chân cái nhiều đợt. Khi đó anh còn làm tại công ty cũ, thường xuyên đi nhậu cùng đồng nghiệp. Một năm nay, bệnh của anh ổn định. Tuy nhiên, hai tháng gần đây tiệc tùng liên miên nên anh đau nhiều.

Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số Uric máu của anh K tăng (574.5 umol/L), chỉ số viêm CRP tăng (10.4mg/dL), siêu âm có dịch khớp gối mức độ trung bình. Anh đã được các bác sĩ đã chẩn đón, kê đơn thuốc điều trị bệnh gút cấp, hạ uric máu. Sau 5 ngày, anh K hết đau hoàn toàn.

Cũng xuất hiện triệu chứng đau khớp bàn ngón 1 chân phải 4 ngày, sau khi chạy bộ đường dài, sưng nóng đỏ, đau tăng về đêm, hạn chế vận động nhiều nên bệnh nhân nam N.T.L, 62 tuổi, đã đi kiểm tra. Kết quả, bệnh nhân có CRP tăng nhẹ (6.36 mg/dL), siêu âm thấy hình ảnh theo dõi lắng đọng tinh thể urat khớp bàn ngón chân. Bệnh nhân được chẩn đoán gút cấp tính và điều trị colchicin, thuốc chống viêm không steroid. May mắn điều trị kịp thời, sau 1 tuần bệnh nhân đã hết đau.

Sau Tết người bệnh gút thường tăng

ThS. BSNT Trịnh Thị Nga - chuyên khoa Cơ xương khớp, BVĐK MEDLATEC cho biết, gút và bệnh lý cơ xương khớp đều rất phổ biến khiến bệnh nhân khó chịu, do cùng chung triệu chứng đau, viêm, khó chịu dẫn đến chủ quan, bỏ sót bệnh.

Đây là bệnh lý diễn ra do nồng độ acid uric máu vượt quá ngưỡng bão hòa của cơ thể, uric đi ra các cơ quan (thường gặp nhất là khớp, da, thân...) gây triệu chứng sưng đau khớp, sỏi thận, hạt tophi. Việc chủ quan với bệnh gút rất nguy hiểm vì chúng có sức tàn phá ghê gớm khi xuất hiện các biến chứng về sự nhiễm trùng của các hạt tophi bị vỡ, từ đó gây dính khớp dẫn tới tàn phế. Khi không được điều trị kịp thời, bệnh gây suy thận và thiếu máu.

Để không bỏ sót bệnh cũng như phân biệt triệu chứng của bệnh gút và các bệnh lý cơ xương khớp, mọi người có thể dựa vào dấu hiệu sau:

+ Bệnh gút: Đau kiểu viêm (đau nhiều về đêm, sưng nóng đỏ), diễn biến đột ngột, thường gặp tại các khớp chi dưới (ngón cái, cổ chân, gối), khỏi hoàn toàn trong 2 tuần. Cơn đau có thể xuất hiện sau những bữa ăn nhiều đạm, hải sản, sau chấn thương, stress, sau dùng thuốc… Ngoài ra, người bệnh có thể gặp dấu hiệu đau âm ỉ ở khớp khuỷu tay, khớp bàn ngón tay... Bệnh đã ở giai đoạn mạn tính, điều trị khó khăn, nhiều biến chứng khi có xuất hiện hạt tophi.

+ Bệnh thoái hóa khớp: Cơn đau thường từ từ. Người bệnh đau khi vận động, làm việc, giảm khi nghỉ ngơi và ít có trường hợp sưng khớp, không đỏ. Thoái hóa khớp thường gặp ở khớp cổ chân, khớp gối.

BS Nga cho biết thêm, ngoài diễn biến đột ngột của bệnh gút, sự khác biệt thường gặp là thời gian cơn đau của hai bệnh này khác nhau. Gút cơn đau thường diễn biến ngắn ngày (dưới 2 tuần), bệnh khớp khác đau kéo dài âm ỉ hơn.

Để phân biệt chính xác, người bệnh cần làm thêm xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch khớp nếu có, siêu âm, X-quang, chụp cắt lớp vi tính năng lượng kép. Bởi ngay người đã mắc Gút cũng có thể bị các bệnh khác kèm theo nên thấy đau sưng khớp nên đi kiểm tra.

Những lưu ý với người bệnh gút

Vào thời điểm trước và sau Tết, bệnh lý gút rất nhiều người gặp phải. Theo các chuyên gia, với những người bị bệnh gút nên kiểm tra mỗi 3-6 tháng và tuân thủ phát đồ điều trị, thực hiện chế độ ăn uống, tập luyện của bác sĩ. Riêng người bị gút mạn tính khó kiểm soát, nhiều đợt diễn biến cấp tính cần làm xét nghiệm uric máu hàng tháng.

Để duy trì được ngưỡng uric máu ngưỡng an toàn, người bệnh cần kết hợp chế độ ăn uống, thể dục thường xuyên, thuốc hạ uric máu (theo chỉ định của BS) và theo dõi uric máu thường xuyên. Cụ thể:

- Các thực phẩm cần hạn chế: Hải sản: Cá cơm, cá mòi, cá ngừ, động vật nhuyễn thể (sò, hàu…); Thịt đỏ: Thịt chó, thịt bò…; Nội tạng động vật: Gan, thận, não, lòng…; Nấm, đậu khô, đậu Hà Lan; Uống rượu, bia. Những thực phẩm này chứa nhiều nhân purin chuyển hóa thành acid uric nên khi hạn chế ăn uống những thực phẩm này sẽ giúp acid uric máu ổn định.

- Các thực phẩm cần tăng cường:

Người bệnh nên bổ sung đạm qua các loại thịt trắng như thịt gà, các loại cá ít purin với lượng vừa phải (110-170gr/ngày). Đảm bảo uống ít nhất 2 lít nước/ngày. Sử dụng anh đào và thực phẩm giàu vitamin C như cam, dâu tây, bưởi, ớt chuông, dưa,… giúp giảm nồng độ acid uric trong máu

- Tập thể dục thường xuyên.

Đã có nhiều nghiên cứu cho thấy thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ phát triển bệnh gút. Bởi vậy cần duy trì mức cân hợp lý. Ngoài ra, để giúp ổn định acid uric, giảm cân, duy trì sức khỏe tim mạch để dự phòng và giảm nguy cơ gút.

Trường hợp đang bị đau gút cấp, sưng nóng đau khớp, cần hạn chế tập thể dục mạnh, không vận động gắng sức để tránh cơn gút cấp dữ dội hơn. Trước khi lựa chọn môn tập nên có tư vấn của bác sĩ cơ xương khớp để lựa chọn môn thể thao, cường độ luyện tập phù hợp tránh những tác động xấu.

Phương Thuận