Bệnh mạch vành ở người cao tuổi

Người cao tuổi là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh mạch vành. Nguy cơ mắc bệnh mạch vành ở nam giới trong độ tuổi 65-74 tăng 24%. Tương tự, tỷ lệ này ở phụ nữ cao tuổi tăng tới 28%. Tỷ lệ mắc bệnh mạch vành ở phụ nữ tăng nhanh hơn so với nam giới là do sự thay đổi của cơ thể sau thời kỳ mãn kinh.

Triệu chứng bệnh mạch vành

ở người cao tuổi

Bệnh mạch vành ở người cao tuổi gây ra bởi sự hình thành của các mảng xơ vữa, dẫn đến lòng mạch bị thu hẹp, lượng máu về tim bị suy giảm và gây ra một loạt các triệu chứng điển hình như:

Đau thắt ngực: Bệnh nhân cảm nhận cơn đau như lồng ngực bị đè nén nặng nề, đau có thể lan ra vùng vai, lưng, cổ, hàm, cánh tay trái...; Khó thở, nhịp thở nhanh và gấp; Mệt mỏi khắp cơ thể; Chóng mặt, choáng váng...

Những triệu chứng của bệnh mạch vành ở người cao tuổi thường không rõ ràng. Đôi khi, bệnh nhân chỉ cảm nhận được những dấu hiệu thoáng qua, như cảm giác mệt mỏi, khó thở, đau nhẹ ở ngực... Mặt khác, những triệu chứng này thường sẽ thuyên giảm khi nghỉ ngơi nên người bệnh thường không cảm thấy lo lắng. Tuy nhiên với người cao tuổi, triệu chứng bệnh mạch vành có thể thay đổi ít nhiều do quá trình lão hóa, khiến cho hệ thần kinh mất đi độ nhạy cảm và thể trạng cơ thể cũng trở nên yếu ớt hơn. Việc phát hiện bệnh mạch vành ở người cao tuổi trong giai đoạn đầu của bệnh là khá khó khăn.

Bệnh mạch vành gây ra bởi các mảng xơ vữa trong lòng động mạch.

Người cao tuổi bị bệnh mạch vành dễ gặp rủi ro hơn người trẻ

Người cao tuổi dễ mắc tăng huyết áp, hẹp hở van tim, vôi hóa van sẽ làm cho bệnh mạch vành trở nên trầm trọng hơn. Đó là chưa kể một số nguyên nhân khác gây tắc nghẽn mạch vành không do xơ vữa như dị tật động mạch vành bẩm sinh, bệnh cầu cơ tim, nghẽn do cục máu đông, do mảng sùi (viêm do bệnh hệ thống), làm tăng rủi ro hơn ở người trẻ tuổi.

Nếu như đau thắt ngực là dấu hiệu điển hình khi tắc nghẽn mạch vành, thiếu máu cơ tim cục bộ ở người trẻ, thì ngược lại các biểu hiện này ở người có tuổi thường không điển hình (đau vai, đau lưng hoặc đau thượng vị sau ăn), khó nhận biết. Đó là do quá trình phát triển của mảng xơ vữa diễn ra trong nhiều năm, nên cơ thể được thích nghi dần, vì vậy nhiều người không đau ngực khi gắng sức nhẹ. Nguy hiểm hơn khi người bệnh có mắc kèm bệnh đái tháo đường, có thể làm mất đi dấu hiệu cảnh báo nhồi máu cơ tim sớm. Khó thở, mệt mỏi do bệnh này cũng dễ nhầm lẫn với triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản, hoặc bệnh về đường hô hấp.

Tất cả điều đó cho thấy, mặc dù các yếu tố nguy cơ gây bệnh ở người cao tuổi hay người trẻ là như nhau, nhưng khi mắc bệnh thì sự nguy hiểm và rủi ro ở người cao tuổi lớn hơn nhiều.

Mặc dù hiện nay, sự tiến bộ trong liệu pháp điều trị giúp kiểm soát bệnh mạch vành hiệu quả hơn, nhưng số người tử vong vẫn đang gia tăng, đặc biệt là ở nhóm người cao tuổi. Nguyên nhân chủ yếu là do quá trình điều trị bệnh mạch vành ở những người đã có tuổi thường gặp phải khá nhiều bất lợi như: Tuổi cao nên đáp ứng với điều trị kém hơn; Dễ gặp phải tác dụng phụ khi sử dụng thuốc điều trị; Khó khăn trong việc tuân thủ dùng thuốc; Kiểm soát chế độ ăn và vận động khó khăn hơn; Rủi ro cao khi can thiệp đặt stent hay phẫu thuật bắc cầu... Vì vậy, người cao tuổi cần đi khám sức khỏe và tầm soát bệnh thường xuyên, để phát hiện và điều trị bệnh sớm nhất có thể.

BS. Trung Hưng