Bệnh viêm não virus khiến người phụ nữ liệt nửa người
Trung tâm Đột quỵ Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận bệnh nhân nữ, 51 tuổi, tiền sử đái tháo đường, vào viện vì yếu nửa người trái, kèm theo co giật.
Ba ngày trước khi vào viện, người phụ nữ xuất hiện đau đầu. Hai ngày sau, bà thêm nói khó, yếu nhẹ nửa người trái. Sáng cùng ngày, cảm giác yếu nửa người trái mạnh hơn, đặc biệt có những cơn co giật nhiều lần, kéo dài 2-3 phút/lần.
Vào Trung tâm Đột quỵ, bệnh nhân được làm các xét nghiệm, chụp cộng hưởng từ sọ não cho kết quả: Tổn thương dạng nhồi máu não nhu mô não thùy thái dương đỉnh phải, không có hình ảnh tắc mạch lớn. Bệnh nhân được điều trị theo phác đồ nhồi máu não và kiểm soát đường huyết.
Tuy nhiên, trong ngày hôm đó, bác sĩ ghi nhận bệnh nhân xuất hiện nhiều cơn co giật (7-8 lần), co giật toàn thân, mỗi cơn kéo dài 2-3 phút. Sau cơn co giật, bệnh nhân tỉnh nhưng không nhớ sự việc đã xảy ra, kèm theo sốt nhẹ 37,5 độ C, hội chứng màng não nghi ngờ, tim phổi ổn định.
Sau khi làm thêm xét nghiệm dịch não tủy, kết hợp với kết quả cộng hưởng từ sọ não, các thầy thuốc chẩn đoán nữ bệnh nhân mắc viêm não virus trên nền bệnh đái tháo đường.
Phác đồ điều trị được thay đổi sang hướng viêm não virus và kiểm soát đường huyết kết hợp tập phục hồi chức năng phần tay chân liệt cho bệnh nhân. Sau 2 ngày, bệnh nhân đỡ đau đầu hơn, số cơn co giật giảm về 1-2 lần/ngày, tình trạng liệt cải thiện. Đến ngày thứ 3, bệnh nhân hết co giật.
Bệnh nhân được ra viện sau 12 ngày điều trị. Tình trạng lúc này bệnh nhân đã đỡ đau đầu, không sốt, không co giật, tự đi lại được.
7 tháng đầu năm cả nước có 139 người mắc viêm não virus, trong đó có 3 ca tử vong
Viêm não là tình trạng viêm của nhu mô não, biểu hiện bằng sự rối loạn chức năng thần kinh, tâm thần khu trú hoặc lan tỏa. Nguyên nhân của viêm não thường gặp nhất là nhiễm virus, điển hình là viêm não do Herpes virus, Arbovirus lây truyền do muỗi (như gây viêm não Nhật Bản), hoặc các côn trùng khác, cũng có thể do bệnh dại...Loại virus phổ biến nhất gây viêm não ở các nước phát triển là herpes simplex. Virus herpes thường di chuyển qua một dây thần kinh đến da, nơi nó gây ra vết loét lạnh. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, virus di chuyển đến não. Dạng viêm não này thường ảnh hưởng đến thùy thái dương – phần não kiểm soát trí nhớ và lời nói. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến thùy trán, phần kiểm soát cảm xúc và hành vi. Viêm não do herpes gây ra rất nguy hiểm và có thể dẫn đến tổn thương não nghiêm trọng và tử vong.
Theo báo cáo của Bộ Y tế hồi cuối tháng 7, chỉ trong một tháng, Việt Nam phát hiện 29 trường hợp mắc bệnh viêm não virus. Tính chung 7 tháng đầu năm cả nước có 139 người mắc bệnh này, trong đó có 3 ca tử vong.
Theo các bác sĩ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, bệnh nhân viêm não nặng có thể có biểu hiện sốt cao, kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương bao gồm: Nhức đầu dữ dội, buồn nôn và nôn mửa, cứng cổ, lú lẫn, mất định hướng. Thậm chí, có bệnh nhân thay đổi nhân cách, ảo giác, mất trí nhớ, đờ đẫn. Ngoài ra, bệnh nhân có co giật, rối loạn nghe nói, hôn mê.
Ở trẻ nhỏ, các dấu hiệu trên không điển hình và khó phát hiện tuy nhiên vẫn có một số dấu hiệu quan trọng giúp định hướng chẩn đoán như trẻ nôn mửa, thóp phồng (nếu còn thóp), khóc không thể dỗ nín hoặc khóc tăng lên khi trẻ được bồng lên hoặc làm thay đổi tư thế, gồng cứng người.
Vì viêm não có thể xuất hiện sau hoặc đi kèm với các triệu chứng nhiễm virus nên đôi khi có những biểu hiện đặc trưng của bệnh này trước khi có viêm não. Tuy vậy, viêm não thường xuất hiện mà không có triệu chứng báo trước nào cả.
Bệnh nhân viêm não có thể hồi phục hoàn toàn không di chứng. Tuy nhiên, trong các trường hợp khác như viêm não do herpes simplex virus, viêm não Nhật bản B, viêm não do virus ruột tình trạng tổn thương tế bào não cũng như phù não gây nên các di chứng nặng nề như suy giảm khả năng học tập, mất trí nhớ, mất khả năng kiểm soát vận động cơ, động kinh, thay đổi nhân cách…
Trẻ nhỏ dưới một tuổi thường có nguy cơ bệnh nặng hơn và có thể đưa đến bại não. Trường hợp viêm não tổn thương nặng đến thân não, nơi có trung tâm hô hấp, tuần hoàn, điều nhiệt… bệnh nhân sẽ dễ tử vong.
Phòng ngừa viêm não virus
- Hạn chế các nguy cơ bị côn trùng, muỗi đốt khi sinh hoạt hoặc làm việc ngoài trời đặc biệt là vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn (là thời điểm muỗi hoạt động mạnh nhất) thông qua việc mặc áo quần phủ kín tay, chân như mặc áo dài tay, mang tất cùng với việc sử dụng các chất xua đuổi côn trùng, nằm màn khi ngủ. Để hạn chế sự phát triển của muỗi gây bệnh, chúng ta cần phải thường xuyên vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, làm thông thoáng cống rãnh, đậy kỹ các vật dụng chứa nước, loại bỏ các dụng cụ thừa có khả năng đọng nước nhằm giảm thiểu nơi cư ngụ cũng như nơi đẻ trứng của muỗi kết hợp với phun hóa chất diệt muỗi ở những nơi có mật độ muỗi cao.
- Cách ly người bệnh cũng như hạn chế việc tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, sử dụng các biện pháp phòng hộ như đeo khẩu trang khi chăm sóc người bệnh.
- Chủ động tiêm vắc xin để phòng bệnh và các bệnh liên quan như viêm não Nhật Bản, sởi, quai bị…
- Thực hiện vệ sinh cá nhân, rửa tay với xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, vệ sinh ăn chín, uống chín là những biện pháp phòng bệnh đơn giản và hiệu quả.
Trà My
Đài PTTH Hà Nội