Bệnh viện 'thở phào' với cải cách đấu thầu, mua sắm trang thiết bị

LỜI TÒA SOẠN

Nhận định được thực tế bất cập và những khó khăn của các bệnh viện trên cả nước, đặc biệt là các bệnh viện lớn, khi xây dựng giá đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế, trong 2 ngày liên tiếp (3-4/3), Chính phủ đã ban hành hai văn bản quan trọng: Nghị định 07 và Nghị quyết 30.

Những điểm mới trong hai văn bản này sẽ giúp tháo gỡ nhiều điểm nghẽn, khó khăn tại các bệnh viện, đồng thời tạo đà để các cơ sở y tế nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.

Để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của hai văn bản quan trọng này, VietNamNet xin đăng tải tuyến bài "Nỗ lực tháo gỡ điểm nghẽn cho ngành y tế".

Kỳ 1 - Lãnh đạo bệnh viện vui mừng, tâm đắc với quy định mới: Nhiều lãnh đạo bệnh viện hạng đặc biệt, hạng 1 đều đánh giá nghị quyết mới của chính phủ sẽ giúp gỡ dần khó khăn của họ đang gặp phải.

Trao đổi với VietNamNet, TS Nguyễn Công Hựu, Giám đốc Bệnh viện E (Hà Nội), cho biết Nghị định 07 và Nghị quyết 30 của Chính phủ vừa ban hành đã tháo gỡ nhiều vấn đề mà các bệnh viện đang gặp phải về mua sắm, đấu thầu trang thiết bị y tế.

Đồng tình với ý kiến này, lãnh đạo Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) cũng cho hay quy định mới sẽ giúp gỡ dần khó khăn mà cơ sở này đang phải đối mặt trong suốt thời gian qua để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân.

Điểm mới quan trọng khiến nhiều lãnh đạo bệnh viện "rất tâm đắc"

Trong nhiều thay đổi được quy định tại Nghị quyết 30, một vấn đề được các lãnh đạo bệnh viện bày tỏ "rất tâm đắc" là không còn yêu cầu các cơ sở y tế cần phải có đủ "3 báo giá" khi xây dựng giá đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế.

Trước kia, để xây dựng giá của gói thầu, Thông tư 68 của Bộ Tài chính quy định có thể căn cứ vào nhiều tài liệu như tham khảo "3 báo giá" trong 90 ngày gần nhất, kết quả thẩm định giá, tham khảo giá các gói thầu tương tự trong tối đa 90 ngày... Trong số này, thẩm định giá từng là căn cứ được các bệnh viện sử dụng nhiều nhất để xác định giá gói thầu trang thiết bị, vật tư, thuốc.

Sau những vi phạm của các công ty, nhân viên thẩm định, các cơ sở y tế chuyển sang hình thức "3 báo giá" để xây dựng gói thầu. Tại nhiều nơi, đây là hình thức được lựa chọn để xây dựng giá cho 70-80% các gói thầu. Tuy nhiên, một số bất cập phát sinh từ cách làm này, khiến nhiều gói thầu không thể xây dựng được giá.

Lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Đức Giang (Hà Nội) cho hay đơn vị này mới chỉ đấu thầu được 50-60% vật tư, hóa chất, trang thiết bị y tế. Số còn lại chưa thực hiện thành công chủ yếu do không có đủ 3 báo giá cho các hạng mục.

"Nghị quyết 30 được ban hành chấp nhận những hạng mục không đủ 3 báo giá vẫn được đấu thầu sẽ giúp bệnh viện tháo gỡ được 70-80% vướng mắc", vị lãnh đạo chia sẻ với VietNamNet.

Đồng quan điểm, lãnh đạo Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cu Ba cho rằng "3 báo giá" là hình thức căn cứ phổ thông trong xây dựng giá. Việc bỏ quy định "3 báo giá" gỡ vướng tương đối nhiều cho các chủ đầu tư là bệnh viện.

Điều kiện thuận lợi để phát triển kỹ thuật cao

Phân tích về những thuận lợi do việc từ bỏ yêu cầu tham khảo "3 báo giá từ các nhà cung cấp khác nhau", Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Đào Xuân Cơ cho biết, với Nghị quyết 30, bệnh viện được lấy báo giá trực tiếp từ nhà phân phối khi mua máy độc quyền.

Cơ chế này cũng giúp các bệnh viện đầu ngành cả nước như Bạch Mai, Việt Đức, K, Chợ Rẫy... được triển khai và nâng tầm các kỹ thuật tiên tiến do có thể mua được các thiết bị rất quan trọng, chuyên sâu, lần đầu tiên vào Việt Nam mà chỉ có một nhà cung cấp, một báo giá.

Một số máy móc thiết bị, đặc biệt là máy phục vụ cho hệ thống chẩn đoán điều trị ung bướu và y học hạt nhân tại Bệnh viện Bạch Mai phải đắp chiếu, lưu kho vài năm nay. Ảnh: Phạm Hải

Ông Cơ cũng vui mừng nhận định trước đây, máy hỏng đành "đắp chiếu", với Nghị quyết 30, bệnh viện được mua linh kiện sửa chữa cho máy móc khi hỏng, không đợi "3 báo giá" để đấu thầu phần linh kiện này trong khi hãng độc quyền. Cơ sở y tế này sẽ nhanh chóng sửa chữa những thiết bị đang hỏng hóc, đắp chiếu để đưa vào phục vụ công tác khám, chữa bệnh.

Bộ Y tế cần hướng dẫn chi tiết

Theo nhận định của nhiều giám đốc bệnh viện, Nghị định 07 và Nghị quyết 30 của Chính phủ vừa ban hành đã cơ bản giải quyết được những vấn đề mà các bệnh viện đang gặp phải về mua sắm, đấu thầu trang thiết bị y tế, giúp công tác này được thuận lợi hơn.

Nguyên nhân nhiều máy CT ở Bệnh viện Chợ Rẫy phải "đắp chiếu" là do không đủ 3 báo giá để xây dựng giá đấu thầu. Ảnh: Thế Sơn

Một trong những căn cứ để xác định giá gói thầu là giá thị trường được tham khảo từ báo giá của các nhà cung cấp. Nếu chỉ có 1 hoặc 2 nhà phân phối cung cấp báo giá, bệnh viện được sử dụng các báo giá đã nhận được để xây dựng giá gói thầu.

Chính phủ cũng cho phép bệnh viện được lấy báo giá trực tiếp từ nhà phân phối với trường hợp chỉ có một nhà phân phối hoặc để đảm bảo tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ đơn vị khác. Giá gói thầu được xác định dựa trên tính năng kỹ thuật, nhu cầu sử dụng, khả năng tài chính của chủ đầu tư.

Với quy định này, chia sẻ với VietNamNet, lãnh đạo một bệnh viện tuyến Trung ương cho rằng vẫn còn những tình huống gây e ngại như một đơn vị phân phối duy nhất báo giá cao gấp hơn 2 lần so với giá nhập khẩu (của chính sản phẩm đó) thì người mua có bị quy kết chuyện gây thiệt hại, hoặc bên phân phối có bị quy kết là "thổi giá" hay không. Do đó, Bộ Y tế cần ban hành hướng dẫn rất cụ thể, công khai minh bạch về vấn đề này để các bệnh viện hoạt động trơn tru.

Đồng quan điểm, PGS Đào Xuân Cơ nhận định Nghị quyết 30, Nghị định 07 là những giải pháp mang tính cấp bách về trang thiết bị y tế, thuốc. Để giải quyết lâu dài vấn đề này, Bộ Y tế và các bộ ngành liên quan cần xây dựng thông tư hướng dẫn, văn bản pháp lý rõ ràng.

Trong khi đó, lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Đức Giang bày tỏ sau trang thiết bị, những vướng mắc trong đấu thầu mua sắm vật tư y tế với những khó khăn tương tự cũng sẽ dần được tháo gỡ.

Bệnh nhân thêm nhiều quyền lợi

Khi quy định được áp dụng vào thực tiễn, tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế sẽ được giải quyết giúp các bệnh nhân được khám chữa bệnh nhanh chóng, chất lượng hơn.

Đặc biệt, quy định mới còn bổ sung nhiều quyền lợi cho người dân khi quỹ BHYT sẽ thanh toán các dịch vụ y tế từ các máy mượn/đặt; máy được cho biếu hiến tặng chưa hoàn thiện hồ sơ thủ tục xác lập sở hữu toàn dân; máy dùng vật tư, hóa chất độc quyền...

Kỳ 2: Tăng chất lượng điều trị, thêm nhiều quyền lợi chi trả BHYT cho người bệnh

Võ Thu