Bệnh viện Thủ Đức cứu sống bệnh nhân hôn mê sâu vì túi phình não vỡ
Bệnh nhân 52 tuổi bị hôn mê sâu vì túi phình mạch não vỡ, nguy cơ tử vong cao. Các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Thủ Đức (TP.HCM) đã kịp thời cứu sống bằng kỹ thuật can thiệp thần kinh hiện đại.
Thông tin trên được bác sĩ Lê Công Trí - Khoa Nội Thần kinh, Bệnh viện đa khoa Thủ Đức cho biết hôm 3.12.
Trong hành lang cấp cứu của Bệnh viện đa khoa Thủ Đức, một cuộc chạy đua kịch tính đã diễn ra, nơi mỗi giây chậm trễ đều có thể là bản án tử hình. Trường hợp của bà N.T.P (52 tuổi, ngụ phường Hiệp Bình, TP.HCM) là minh chứng rợn người cho mức độ nguy hiểm của tình trạng xuất huyết dưới nhện lan tỏa - một cấp cứu thần kinh có tỷ lệ tử vong cực kỳ cao, ước tính lên đến 50 - 80% dù được điều trị tích cực.
Khởi phát thầm lặng trước cơn đau đầu “búa bổ” bất ngờ
Vài ngày trước khi biến cố ập đến, bà P. chỉ xuất hiện những cơn đau đầu âm ỉ, kèm chóng mặt nhẹ. Nghĩ rằng chỉ là mệt mỏi thông thường, bà tự mua thuốc uống và không đi khám. Bà không hề biết trong não mình, một “quả bom” mạch máu đang âm thầm hình thành, chờ trực nổ tung bất cứ lúc nào.
Túi phình mạch máu não của bệnh nhân bị vỡ (trái) và sau khi can thiệp (phải) - Ảnh: BV
Theo bác sĩ Lê Công Trí - túi phình mạch máu não thường tồn tại âm thầm, gần như không có triệu chứng cho đến khi vỡ và gây chảy máu ồ ạt. Khoảng 30 phút trước khi nhập viện, cơn đau đầu đột ngột tăng lên dữ dội, đau như bị “búa bổ”, khiến bà P. nhanh chóng rơi vào trạng thái lơ mơ.
Lúc 22 giờ 55 phút ngày 19.11, bà P. được đưa đến khoa Cấp cứu. Tình trạng lúc này là đau đầu dữ dội và lơ mơ. Thang điểm tri giác Glasgow (chỉ số hôn mê) ban đầu chỉ đạt khoảng 9 điểm. Điều đáng báo động là tri giác tiếp tục xấu đi nhanh chóng, tụt xuống còn khoảng 7 điểm, đẩy bệnh nhân vào nguy cơ suy hô hấp và tổn thương não thứ phát rất cao.
“Trường hợp nhập viện với tri giác giảm sâu, đặc biệt kèm hôn mê, tỷ lệ tử vong có thể lên tới 50 - 80%”, bác sĩ Trí nói.
Nhận định đây là tình huống cực kỳ nguy kịch, ê kíp bác sĩ trực lập tức hành động. Kết quả chụp CT sọ não khẩn cấp đã xác nhận bệnh nhân bị xuất huyết dưới nhện lan tỏa. Máu đã chảy lan rộng quanh đa giác Willis, lan đến bể trước cầu - cuống, bể trên yên, các rãnh não hai bán cầu và cả não thất IV. Hình ảnh này cho thấy nhiều khả năng túi phình mạch máu não đã vỡ.
Bệnh nhân được đặt nội khí quản ngay lập tức để bảo vệ đường thở. Tiếp theo là chỉ định chụp CT mạch máu não khẩn cấp để xác định chính xác nguồn gốc xuất huyết. Hình ảnh mạch máu cho thấy có một túi phình động mạch cảnh trong trái đã vỡ, kích thước 5,3 x 2,9mm, nằm tại vị trí cuối động mạch cảnh trong.
Sau cuộc hội chẩn liên chuyên khoa gấp rút, các bác sĩ quyết định thực hiện phương pháp can thiệp nội mạch - nút túi phình bằng coils. Đây là quyết định mang tính sống còn.
“Vi ống thông được luồn từ động mạch đùi, đi lên động mạch cảnh trong, tiếp cận chính xác túi phình của bệnh nhân. Sau đó, coils (vòng xoắn) được thả vào để bịt kín hoàn toàn túi phình, nhằm ngăn chặn nguy cơ tái xuất huyết - biến chứng có thể dẫn đến tử vong tức thì. Ca can thiệp kéo dài gần 2 giờ và đã kết thúc một cách thuận lợi”, bác sĩ Trí chia sẻ.
Vượt qua khe cửa tử thần
Cuộc chiến vẫn chưa dừng lại. Từ ngày 20 - 25.11, bệnh nhân được điều trị tích cực tại Khoa Hồi sức tích cực (ICU) và phải vượt qua giai đoạn hồi sức với nhiều nguy cơ biến chứng. Sau 4 ngày hôn mê, điều kỳ diệu đã xuất hiện: bệnh nhân dần tỉnh táo, tiếp xúc tốt, tự thở trở lại, và các chỉ số huyết động đã ổn định.
Bệnh nhân được rút nội khí quản và chuyển lên Khoa Nội Thần kinh để tiếp tục theo dõi và phục hồi chức năng. Hiện sức khỏe bệnh nhân đã cải thiện rõ rệt, hoàn toàn tỉnh táo, không yếu liệt chi, và dự kiến có thể xuất viện trong vài ngày tới. Đây là một chiến thắng ngoạn mục của đội ngũ y bác sĩ, khẳng định giá trị của chẩn đoán sớm, can thiệp kịp thời và chăm sóc hồi sức tích cực.
Bác sĩ Lê Công Trí cảnh báo: xuất huyết dưới nhện là một cấp cứu thần kinh tối khẩn, người bệnh cần được đưa ngay đến cơ sở y tế có khả năng chẩn đoán và điều trị chuyên khoa. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây tử vong nhanh chóng hoặc để lại các di chứng nặng nề như liệt, rối loạn nhận thức. Nguyên nhân hình thành túi phình thường liên quan đến các yếu tố nguy cơ quen thuộc như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, thói quen hút thuốc lá hoặc uống nhiều rượu bia.
Bác sĩ Trí nhấn mạnh hiện chưa có phương pháp phòng ngừa tuyệt đối xuất huyết dưới nhện, nhưng nguy cơ có thể giảm đáng kể nếu kiểm soát tốt huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia. Điều quan trọng nhất là không bao giờ được chủ quan với cơn đau đầu bất thường.
“Khi xuất hiện các dấu hiệu như đau đầu đột ngột, dữ dội chưa từng gặp trước đây; đau đầu kèm nôn ói, cứng gáy, choáng váng; yếu liệt tay chân, méo miệng, nói khó; hoặc lơ mơ, co giật, hôn mê, người dân cần đến ngay cơ sở y tế có khả năng chẩn đoán và can thiệp mạch não. Mỗi phút chậm trễ đều có thể đe dọa tính mạng hoặc gây di chứng lâu dài”, bác sĩ Trí khuyến cáo.
