Bí ẩn số lượng xe tăng T-72 sẵn sàng chiến đấu của Quân đội Nga

Khả năng của xe tăng T-72 rất khác nhau, phiên bản đầu tiên được đưa vào phục vụ trong Lực lượng Vũ trang Liên Xô từ năm 1973 không thể so sánh với những biến thể hiện nay, đặc biệt là T-90M Proryv cũng được coi là dẫn xuất từ nó.

Trước đó, T-72B2 Rogatka được coi là phiên bản T-72 có tính năng kỹ chiến thuật tốt nhất, nhưng đáng tiếc là nó chưa bao giờ được sản xuất hàng loạt.

Mặt khác, những "người anh em" rẻ hơn như T-72B3 và sau đó là T-72B3M, đã được nâng cấp hàng trăm chiếc để bàn giao cho Quân đội Nga vào những năm 2010 như một phần của quá trình tái vũ trang theo tiêu chuẩn của thế kỷ 21.

"Hiện nay, thiệt hại của xe tăng T-72 theo một số nguồn tin phương Tây được cho là đã lên tới hàng trăm chiếc, cho nên Nga đang nâng cấp thêm từ kho dự trữ của mình".

"Số lượng T-72 hiện có của Quân đội Nga là điều cần biết nhằm xây dựng kịch bản cho cuộc xung đột trong tương lai, xét đến những nỗ lực của Ukraine và đồng minh NATO", tờ Military Watch cho biết.

Động cơ diesel của T-72 không giống như T-80 chạy bằng turbine khí tốn kém, chiếc chiến xa này đang phục vụ rộng rãi trong lực lượng vũ trang Nga, chúng nằm trong đội hình các đơn vị thông thường và được xuất khẩu.

Tổng cộng, hơn 20 nghìn chiếc T-72 đã được sản xuất tại Liên Xô và hàng nghìn chiếc khác chế tạo theo giấy phép ở nước ngoài. Đã có lúc nó là xe tăng hạng nhất, có ưu thế vượt trội so với các đối thủ phương Tây.

Ấn phẩm Military Watch nhấn mạnh: "Hầu hết những chiếc T-72 xuất khẩu đều đến từ các dây chuyền sản xuất được cấp phép ở nước ngoài".

"Iraq dựa vào các phương tiện do Ba Lan sản xuất, trong khi nước láng giềng và cũng là đối thủ của họ là Kuwait sử dụng M-84 - một biến thể T-72 của Nam Tư, cũng được sản xuất theo giấy phép".

Việc sản xuất T-72 đã giảm mạnh sau khi Liên Xô tan rã. Moskva dưới áp lực của Washington, thậm chí đã ngừng bán xe tăng cho Iran. Gần đây hơn, số lượng xe tăng khổng lồ của Liên Xô đã giảm từ 55 nghìn chiếc xuống còn 2,6 nghìn chiếc tại Liên bang Nga.

Hầu hết các phương tiện chiến đấu rút khỏi biên chế là T-54/55, T-62 và T-64 đã lỗi thời. T-72 có chi phí vận hành thấp hơn nhiều, vì vậy nó được ưu tiên hơn, triển khai rộng khắp, ngoại trừ khu vực Bắc Cực.

"Đến đầu năm 2022, khi Quân đội Nga có khoảng 2.900 xe tăng trong biên chế thì ước chừng 2.000 chiếc là T-72, trong đó khoảng 1.400 xe thuộc biến thể nâng cấp mới T-72B3 và T-72B3M".

"Trong số 10.000 xe tăng được cất giữ, khoảng 7.000 chiếc cũng là T-72. Như vậy, Liên bang Nga có ít nhất 9.000 xe tăng T-72 với nhiều phiên bản khác nhau", tờ báo Mỹ nhận định.

Một phần đáng kể của xe tăng được lưu trữ là T-72A, kém hiệu quả hơn so với T-72B. Tuy nhiên, số lượng T-72 có thể tăng thêm bằng cách đưa thêm T-90 vào.

Xe tăng T-90 ban đầu nhận chỉ định là T-72BU khi nó được phát triển ở Liên Xô, sau đó Liên bang Nga đổi tên thành T-90 nhằm phục vụ cho mục đích tiếp thị.

Vào đầu năm 2022, khoảng 400 chiếc T-90A và T-90M đã được biên chế trong Quân đội Nga. Hơn nữa trong ba thập kỷ qua, T-90 đã được sản xuất với quy mô lớn hơn bất kỳ loại xe tăng nào trên thế giới.

Năng lực sản xuất của Nga có thể đạt hơn 1.000 xe tăng mỗi năm, hầu hết đã được xuất khẩu sang Algeria và Ấn Độ, ngoài ra họ còn bán cho các khách hàng nhỏ hơn như Uganda, Việt Nam, Turkmenistan và Iraq.

"Nếu tính cả T-90, số lượng T-72 của Nga vẫn có thể lên tới gần 10.000 chiếc. Quân đội Nga sẽ tiếp tục phụ thuộc vào T-72/90 trong nhiều năm nữa do ngân sách quốc phòng và ngành công nghiệp chế tạo không đủ khả năng để phát triển và mua xe tăng mới", tờ MW kết luận.