Bị 'ghìm cương' lãi suất huy động, ngân hàng xoay xở thế nào?

Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, trong một tháng gần đây, 23 ngân hàng trong nước giảm lãi suất huy động gồm: BVBank, MSB, VietBank, Saigonbank, VIB, BaoVietBank, Kienlongbank, BacABank, VietABank, PGBank, Eximbank, LPBank, NamABank, SHB, NCB, VCBNeo, BIDV, Techcombank, Vikki Bank, MBV, OCB, VietinBank và ABBank. Mức giảm của các ngân hàng này 0,1-1% một năm, tùy kỳ hạn.

Hiện, GPBank là ngân hàng duy nhất trả lãi suất huy động từ 6% trở lên cho khoản tiền gửi dưới 1 tỷ đồng kỳ hạn 12 tháng. Còn tại các ngân hàng khác có mức lãi suất từ 6% chỉ khi khách gửi kỳ hạn dài hơi hơn.

Các ngân hàng đồng loạt đảo chiều giảm lãi suất tiết kiệm trong gần một năm sau khi Thủ tướng chỉ đạo thanh tra, kiểm tra các nhà băng tăng lãi suất huy động thời gian qua. Lãnh đạo Chính phủ cũng yêu cầu xử lý nghiêm trường hợp vi phạm, không thực hiện đúng chỉ đạo. Trong đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cần xem xét, quyết định sử dụng các công cụ quản lý về hạn mức tăng trưởng tín dụng và thu hồi giấy phép theo quy định.

Các ngân hàng tìm kênh huy động vốn khác bên cạnh tiền gửi tiết kiệm (ảnh: Như Ý).

Trong bối cảnh lãi suất huy động khó tăng cao, các ngân hàng đã đẩy mạnh phát hành trái phiếu như một giải pháp quan trọng để gia tăng nguồn vốn huy động khi nhu cầu tín dụng vẫn tiếp tục tăng cao.

Tại một sự kiện mới đây, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, ngân hàng huy động 10 đồng thì được cho vay 9 đồng. Nhưng hiện nay, nhiều ngân hàng cho vay cả trên 10 đồng rồi, tức là ngân hàng phải sử dụng cả vốn tự có, cả vốn điều lệ của các ngân hàng, cả vốn tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước hỗ trợ để cho vay.

Việc đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% phản ánh quyết tâm của Ngân hàng Nhà nước trong việc hỗ trợ nền kinh tế đạt mục tiêu tăng trưởng bứt phá 8% trong năm 2025. Trong đó, duy trì lãi suất thấp là yếu tố cần thiết nhằm giảm chi phí vốn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện mở rộng sản xuất, đẩy mạnh đầu tư và đảm bảo dòng vốn chảy vào các lĩnh vực ưu tiên.

Báo cáo về thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 2/2025, do FiinGroup vừa công bố cho thấy, tính đến cuối tháng 2, toàn thị trường có gần 1,26 triệu tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành, giảm nhẹ 0,4% so với cuối tháng 1/2025 nhưng tiếp tục tăng so với cùng kỳ.

Nguyên nhân chính bao gồm quý I hằng năm là thấp điểm về hoạt động phát hành trái phiếu của các ngân hàng và tâm lý thận trọng ở nhóm phi ngân hàng sau khi Luật Chứng khoán sửa đổi có hiệu lực (từ ngày 1/1/2025).

Cơ cấu tỷ trọng giá trị lưu hành trái phiếu doanh nghiệp theo nhóm ngành trong tháng 2/2025 gần như không thay đổi so với tháng 1/2025. Cụ thể, ngân hàng tiếp tục dẫn đầu, chiếm 44% giá trị trái phiếu doanh nghiệp lưu hành trên toàn thị trường.

Công ty Chứng khoán VNDirect trong báo cáo gửi đến nhà đầu tư mới đây cũng cho rằng, nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức cao, khoảng 16% trong năm 2025. Với mục tiêu này, nhu cầu huy động vốn của các ngân hàng dự kiến sẽ tiếp tục gia tăng.

"Việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với kỳ hạn dài, như đã triển khai trong năm 2024, không chỉ giúp các ngân hàng tăng cường huy động vốn mà còn hỗ trợ nâng cao tỷ lệ vốn trung và dài hạn, đảm bảo tuân thủ quy định về tỷ lệ tối đa vốn huy động ngắn hạn cho vay trung và dài hạn của Ngân hàng Nhà nước", Công ty Chứng khoán VNDirect cho hay.

Do đó, chuyên gia VNDirect tin rằng, trong năm 2025, nhóm ngân hàng sẽ vẫn tích cực phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nhằm củng cố nguồn vốn trung và dài hạn, từ đó góp phần thúc đẩy sự phục hồi của thị trường phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Ngọc Mai