Bị truy quét, 'Lafufu' vẫn được sản xuất lén lút

Lafufu được bán lén lút qua mạng lưới buôn hàng nhái tại các khu chợ. Ảnh minh họa: Xiaohongshu.

Tại Huaqiangbei (Thâm Quyến, Trung Quốc), khu chợ nổi tiếng với các cửa hàng điện tử giá rẻ, chỉ cần một cú điện thoại, các “tay buôn” đầy hình xăm sẽ xuất hiện với túi xách đựng đầy móc khóa lông xù.

Một trong số họ dẫn phóng viên The Guardian vào trung tâm thương mại nhộn nhịp, đến một quầy bán máy sấy tóc và kính râm. Sau vài ánh mắt dò xét, nhân viên cửa hàng lặng lẽ rút từ dưới quầy ra một túi nhựa đen chứa đầy búp bê nhái Labubu, còn được gọi là Lafufu, với giá 168 NDT (khoảng 23,4 USD) mỗi món.

Khi cơn sốt với những chiếc móc khóa “xấu lạ” ngày càng lan rộng, nhiều cơ sở tại Thâm Quyến đã nhanh chóng tận dụng cơ hội để tung ra phiên bản nhái nhằm đáp ứng nhu cầu của giới sưu tầm. Tuy nhiên, Lafufu đang trở thành mục tiêu trấn áp của chính quyền Trung Quốc.

“Labubu giờ rất nhạy cảm”, một người bán hàng tại cửa tiệm nhỏ, không biển hiệu, chuyên bán đồ nhái nằm trên tầng 17 của một tòa nhà văn phòng ở Huaqiangbei, chia sẻ.

“Chúng tôi không dám nhắc đến tên nó”, đồng nghiệp của cô nói thêm.

Quái vật silicon được sản xuất bởi các bà nội trợ

Cách khu chợ Huaqiangbei khoảng 40 km, trong một căn hộ chung cư cao tầng, Li Yang (59 tuổi) chưa từng nghe đến cái tên “Labubu”. Thế nhưng mỗi ngày, người phụ nữ làm nội trợ này vẫn ngồi trên chiếc ghế nhựa thấp, tỉ mỉ cắt hàng trăm chiếc đầu quái vật silicon, những linh kiện sau này sẽ được lắp ráp thành búp bê Lafufu.

Xung quanh bà là những túi lớn đựng các bộ phận màu da người. Cùng làm với bà là người hàng xóm Wang Bi, cũng là một bà nội trợ đang tranh thủ kiếm thêm thu nhập trong lúc ở nhà chăm cháu và làm việc nhà.

Bà không biết những chiếc đầu này đến từ đâu, cũng không rõ chúng sẽ được chuyển đi đâu sau khi xử lý. Chủ của một nhà máy gần đó, từng bị truyền thông Trung Quốc nghi ngờ sản xuất Lafufu, đã lên tiếng phủ nhận, dù hành lang của nhà máy chất đầy những chiếc đầu silicon có hình dáng giống Labubu đến đáng ngờ.

Những chiếc túi chất đầy đầu Lafufu trong hành lang nhà Li và Wang. Ảnh: Amy Hawkins/The Guardian.

Theo lời kể của Li, vài ngày một lần, một người giao hàng sẽ đẩy xe chở đầy túi đựng hàng trăm chiếc đầu silicon tới chung cư của bà. Những chiếc đầu này được tạo khuôn bằng máy, còn công đoạn tách thành hai nửa để nhồi bông và ráp lại thành búp bê lại yêu cầu kỹ thuật thủ công.

Các bà nội trợ lớn tuổi như Li được thuê để cắt dọc theo mép cong của đầu bằng dao sắc, với giá công 0,04 NDT mỗi chiếc. Trung bình mỗi ngày, một người có thể xử lý 800-1.000 chiếc, kiếm được khoảng 40 NDT (khoảng 5 USD).

Cuộc chiến chống hàng giả

Labubu, chú yêu tinh tai thỏ lông xù của công ty đồ chơi Trung Quốc Pop Mart, đã trở thành hiện tượng toàn cầu trong năm nay. Được các ngôi sao như Rihanna và Lisa (Blackpink) lăng xê, những con búp bê “xấu lạ” này tạo nên cơn sốt đến mức Pop Mart tại Anh từng phải rút sản phẩm khỏi các cửa hàng vì lo ngại xô xát giữa khách hàng tranh giành mua.

Tại Anh, Labubu được bán lẻ với giá 17,5 GBP (khoảng 23,3 USD). Ở Trung Quốc, phiên bản chính hãng dao động 99-399 NDT (tương đương 13,7–55,6 USD), trong khi giá bán lại trên thị trường thứ cấp có thể cao hơn nhiều lần.

Thành công vượt mong đợi của Labubu được chính quyền Trung Quốc coi là minh chứng tiêu biểu cho làn sóng “Sáng tạo tại Trung Quốc” (Created in China), bước chuyển mình từ vai trò “xưởng sản xuất của thế giới” (Made in China).

Cơn sốt sưu tầm toàn cầu khiến Labubu cháy hàng, giá bán lại tăng vọt. Ảnh minh họa: Xiaohongshu.

Tờ People’s Daily từng ca ngợi Labubu là biểu tượng kết hợp giữa năng lực sản xuất mạnh mẽ và sáng tạo bản địa, có khả năng “chạm tới nhu cầu cảm xúc của người tiêu dùng toàn cầu”.

Sự nổi tiếng của Pop Mart đồng thời khiến chính phủ Trung Quốc càng quyết liệt hơn trong cuộc chiến chống hàng giả, nhằm bảo vệ hình ảnh quốc gia đang hướng đến đổi mới và sáng tạo. Tháng 4, hải quan thành phố Ninh Ba (Trung Quốc) đã thu giữ lô hàng gồm 200.000 sản phẩm bị nghi vi phạm bản quyền Labubu. Tháng trước, một chiến dịch truy quét khác cũng phát hiện hơn 2.000 món hàng giả.

“Trung Quốc chưa bao giờ thể hiện quyết tâm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ mạnh mẽ như hiện nay, một phần nhờ vào sự vươn lên của Labubu, không chỉ là món đồ chơi ăn khách mà còn là biểu tượng sức mạnh mềm của quốc gia”, Yaling Jiang, chuyên gia phân tích xu hướng tiêu dùng Trung Quốc, nhận định. Bà cho rằng việc bảo vệ bản quyền Labubu giờ đây không chỉ là câu chuyện lợi ích thương mại, mà còn là vấn đề mang tầm quốc gia.

Như Phương