Biến chủng Covid-19 lây lan là cảnh báo cho việc tiêm vaccine toàn cầu
Liên minh toàn cầu về vaccine Gavi kêu gọi các nước phát triển chia sẻ và tài trợ vaccine trong bối cảnh nhiều biến chủng Covid-19 đang phát triển mạnh.
Ông Seth Barkley, người đứng đầu Liên minh toàn cầu về vaccine và tiêm chủng Gavi, cho rằng thực tế các biến chủng Covid-19 lây lan nhanh hơn và khó bị tiêu diệt hơn bởi vaccine chính là "lời cảnh tỉnh cho thế giới".
“Trong đại dịch toàn cầu, nếu chỉ tiêm phòng cho một số ít quốc gia giàu có, chúng ta sẽ tiếp tục đối mặt với virus đột biến", ông Barkley cho biết. Ông nói vaccine cần được cung cấp nhiều hơn đến các nước đang phát triển, theo Nikkei Asia.
Liên minh Gavi là đơn vị vận hành sáng kiến vaccine COVAX, nỗ lực cung cấp vaccine toàn cầu được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thúc đẩy.
Ông Seth Barkley hy vọng huy động được 2 tỷ USD từ các nước phát triển (riêng Nhật Bản là 700 triệu USD) và khu vực tư nhân. Ngày 2/6, tổ chức này cũng tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh về cam kết thị trường tiên tiến (AMC) Gavi COVAX với Nhật Bản.
Trước mắt, ngân sách dành cho vaccine cần phải bổ sung để cung cấp thêm 1,8 tỷ liều. Nỗ lực này bảo đảm tiêm chủng cho khoảng 30% dân số ở các nước đang phát triển, chiếm khoảng một nửa số người trưởng thành, trước đầu năm 2022.
Theo ông Barkley, “các quốc gia thu nhập cao có hơn một phần ba dân số được tiêm chủng, trong khi (con số này) ở các quốc gia thu nhập thấp chỉ có 1%".
COVAX đặt mục tiêu cung cấp 2 tỷ liều vaccine trên toàn thế giới trong năm 2020. Tuy nhiên, việc triển khai đã bị ảnh hưởng bởi sự gia tăng số ca lây nhiễm ở Ấn Độ. Viện Huyết thanh, nhà sản xuất vaccine lớn nhất của quốc gia Nam Á, đã phải gián đoạn hoạt động xuất khẩu để ưu tiên nguồn cung trong nước.
Ông Barkley cho rằng các mục tiêu xuất khẩu sẽ được hoàn thành vào cuối năm. Dù vậy, ông cũng kêu gọi các quốc gia phát triển chia sẻ vaccine để lấp đầy "khoảng cách ngắn hạn" trước mắt.
Là một phần của chiến lược đảm bảo vaccine, ông Barkley nói rằng COVAX sẽ tiếp tục đa dạng hóa danh mục. Gần đây, sáng kiến này công bố giao dịch với những nhà sản xuất mới, trong đó có Moderna, Novavax và Johnson & Johnson. Trong khi đó, vaccine Sinopharm của Trung Quốc cũng đã được WHO cấp phép sử dụng từ tháng 5.
Ông Barkley nói: “Chúng tôi sẽ trao đổi với từng nhà sản xuất khi vaccine của họ đã được phê duyệt hoặc đang trong giai đoạn thử nghiệm thứ ba". Bên cạnh đó, ông Barkley nói rằng sẽ "cân nhắc kỹ lưỡng" và dựa vào quy trình xem xét của WHO đối với vaccine Sputnik-V do Nga sản xuất.
Trung Quốc và Nga bị nghi ngờ có động cơ chính trị đằng sau việc cung cấp vaccine toàn cầu, hay còn gọi là "ngoại giao vaccine". Dù vậy, ông Barkley cho rằng nỗ lực này có thể không phải là một giải pháp tối ưu.
Người đứng đầu Gavi khẳng định chiến lược vaccine sẽ đổ vỡ khi nguồn cung liên tục bị thiếu hụt hay vaccine không thể đến được các nước xung quanh. Ông Barkley nói: “Trong một đại dịch toàn cầu, điều nên làm là cung cấp vaccine một cách công bằng".
Ông Barkley cũng nhấn mạnh "phải vượt qua câu hỏi về bằng sáng chế", khuyến khích chuyển giao công nghệ cũng như hợp tác chặt chẽ giữa các công ty để tăng cường sản xuất vaccine.
"70% vaccine sản xuất thực sự được đảm bảo và kiểm soát chất lượng, bên cạnh đó các công ty cũng cần hợp tác với nhau", ông Barkley bổ sung.