Biến đổi khí hậu tác động nghiêm trọng đến các quốc đảo ra sao?

Theo trang tin News.Az của Azerbaijan ngày 7/10, biến đổi khí hậu toàn cầu đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với nhiều quốc đảo.

Các đảo này không chỉ dễ bị tổn thương trước các tác động môi trường, mà còn đang phải đối mặt với những hậu quả khốc liệt từ các hiện tượng khí hậu. Các nhà khoa học cảnh báo rằng tình hình sẽ tiếp tục xấu đi trong những thập kỷ tới. Dưới đây là cái nhìn chi tiết về các mối đe dọa chính mà các quốc đảo đang đối mặt.

Băng trôi gần đảo Kulusuk, Greenland. Ảnh: AFP/TTXVN

Mực nước biển dâng cao: Một trong những tác động nổi bật nhất của sự nóng lên toàn cầu là mực nước biển dâng. Sự tan chảy băng ở hai cực đang đẩy mức nước đại dương lên cao. Các quốc đảo nhỏ như Tuvalu ở Thái Bình Dương đang đối diện nguy cơ bị nhấn chìm hoàn toàn. Với độ cao tối đa chỉ 4,5 mét so với mực nước biển, Tuvalu đang dần bị bao phủ bởi nước biển. Chính quyền nơi đây thậm chí đã phải xem xét di dời người dân sang các quốc gia khác như Australia và New Zealand. Tương tự, Maldives cũng đang chi hàng triệu đô la để bảo vệ bờ biển và củng cố cơ sở hạ tầng trước nguy cơ xâm lấn từ biển cả.

Xói mòn bờ biển: Quá trình xói mòn bờ biển đang diễn ra nhanh chóng dưới tác động của biến đổi khí hậu. Sự dâng cao của mực nước biển và tần suất gia tăng của các cơn bão đang gây ra tình trạng bào mòn bờ biển, khiến diện tích đất ven biển suy giảm. Ở Thái Bình Dương, Kiribati đang mất đi một phần đáng kể đường bờ biển, với các đảo như Abemama và Tarawa chịu tác động tàn phá của xói mòn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng mà còn làm giảm khả năng chống chịu thiên tai của các đảo.

Bão mạnh hơn: Biến đổi khí hậu đã dẫn đến sự gia tăng cường độ của các cơn bão và lốc xoáy nhiệt đới, biến chúng thành những cơn bão tàn phá hơn. Các quốc đảo ở Caribe, như Barbuda, từng hứng chịu cơn Bão Irma năm 2017, gây thiệt hại nặng nề cho hầu hết cơ sở hạ tầng và buộc toàn bộ dân số phải sơ tán. Tương tự, Bão Dorian năm 2019 cũng đã tàn phá Bahamas, gây thiệt hại nghiêm trọng cho các đảo Abaco và Grand Bahama. Những thảm họa này không chỉ phá hủy nhà cửa mà còn tạo ra thiệt hại kinh tế lớn, đặc biệt đối với các quốc đảo nhỏ có nguồn lực phục hồi hạn chế.

Sự khan hiếm nước ngọt: Các quốc đảo nông như Maldives, Kiribati và Quần đảo Marshall đang đối mặt với tình trạng nước mặn xâm nhập vào các tầng chứa nước ngọt, khiến nguồn nước uống trở nên khan hiếm. Sự dâng cao của mực nước biển và tần suất ngày càng tăng của các cơn bão đã khiến nước mặn thấm vào nguồn nước ngầm, làm cho việc tiếp cận nước ngọt trở nên khó khăn. Để đối phó, chính quyền các đảo đã phải đầu tư lớn vào các nhà máy khử mặn và các giải pháp bảo vệ nguồn nước, với chi phí rất cao.

Đa dạng sinh học bị đe dọa: Nhiệt độ đại dương tăng cao đang gây tác động tiêu cực đến các rạn san hô, một hệ sinh thái quan trọng bảo vệ các đảo khỏi sóng biển và cung cấp nơi ở cho nhiều loài sinh vật biển. Ví dụ, rạn san hô Great Barrier của Australia đang chịu hiện tượng tẩy trắng hàng loạt do nước biển ấm lên, không chỉ làm suy giảm đa dạng sinh học mà còn gây thiệt hại lớn cho ngành du lịch, nguồn thu nhập chính của nhiều quốc đảo. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại Seychelles, nơi suy giảm rạn san hô đang đe dọa cả hệ sinh thái và nền kinh tế địa phương.

Tóm lại, biến đổi khí hậu đang có tác động rõ rệt và nghiêm trọng đối với các quốc đảo, với tình hình được dự đoán sẽ tiếp tục xấu đi trong tương lai. Các quốc đảo như Tuvalu, Kiribati và Maldives đang ở tuyến đầu của cuộc chiến này, phải đối mặt với mực nước biển dâng cao, xói mòn bờ biển, bão tàn phá và khan hiếm nước ngọt – những thực tế khắc nghiệt họ đang phải đối phó từng ngày.

Lan Lê (t/h)