Biến đổi khí hậu và nguy cơ tận diệt muôn loài

Theo các nhà nghiên cứu, cuộc khủng hoảng khí hậu sẽ thúc đẩy một loạt các đợt tuyệt chủng gia tăng trong những thập kỷ tới, khi những kẻ săn mồi mất con mồi, ký sinh trùng mất vật chủ và nhiệt độ tăng làm rạn nứt mạng lưới sự sống trên Trái đất.

Từ ếch lá cây đến cá mập, nguy cơ tuyệt chủng của thực vật và động vật thường được theo dõi trong Danh sách đỏ của IUCN, nơi các nhà khoa học đã công bố phân tích của họ về các mối đe dọa đối với hơn 150.388 loài, phát hiện ra rằng hơn 42.000 loài có thể bị tuyệt chủng, thường là do con người gây ra.

Nghiên cứu mới đã sử dụng siêu máy tính để mô hình hóa Trái đất tổng hợp hoàn chỉnh với các loài ảo để hiểu tác động của sự nóng lên toàn cầu và sự thay đổi việc sử dụng đất đối với mạng lưới sự sống. Các nhà nghiên cứu cho biết 6% thực vật và động vật sẽ biến mất vào năm 2050 trong bối cảnh kịch bản tình trạng phát thải dường như đang tăng lên 13% vào cuối thế kỷ. Trong trường hợp xấu nhất là tình trạng nóng lên toàn cầu, họ ước tính 27% thực vật và động vật có thể biến mất vào năm 2100.

Tiến sĩ Giovanni Strona, tác giả chính và cựu nhà khoa học tại Đại học, cho biết: “Chúng tôi đã xây dựng một thế giới ảo ngay từ đầu và lập bản đồ số phận của hàng nghìn loài trên toàn cầu để xác định khả năng xảy ra các điểm bùng phát trong thế giới thực”.

“Nghiên cứu này là duy nhất vì nó cũng tính đến tác động thứ cấp của sự đa dạng sinh học, ước tính tác động của các loài bị tuyệt chủng trong lưới thức ăn địa phương ngoài những tác động trực tiếp. Kết quả chứng minh rằng các mối liên kết trong mạng lưới thức ăn làm trầm trọng thêm tình trạng mất đa dạng sinh học”, đồng tác giả nghiên cứu, Giáo sư Corey Bradshaw của Đại học Flinders ở Úc cho biết.

“Hãy nghĩ về một loài săn mồi bị mất con mồi do biến đổi khí hậu. Sự mất mát của các loài con mồi được coi là 'sự tuyệt chủng sơ cấp' vì nó trực tiếp không chịu nổi sự xáo trộn. Nhưng không có gì để ăn, kẻ săn mồi của nó cũng sẽ tuyệt chủng (đồng tuyệt chủng). Hoặc, hãy tưởng tượng một loài ký sinh mất vật chủ vì nạn phá rừng, hoặc một loài thực vật có hoa mất đi vật thụ phấn vì thời tiết trở nên quá ấm áp. Mọi loài đều phụ thuộc vào loài khác theo một cách nào đó,” ông nói.

Sử dụng hàng trăm Trái đất ảo với hơn 33.000 loài sinh sống, các nhà khoa học đã xem xét mối quan hệ giữa thực vật và động vật ảo thay đổi như thế nào do các nguyên nhân gây mất đa dạng sinh học khác nhau.

Các nhà nghiên cứu cho biết, các loài ảo có thể tái chiếm các khu vực mới trên hành tinh và thích nghi với các điều kiện thay đổi trong mô hình. Họ phát hiện ra rằng biến đổi khí hậu sẽ là nguyên nhân chính dẫn đến sự tuyệt chủng.

Tiểu Oanh