Biến dừa khô thành bonsai tiền triệu

Anh Đậu Thanh Tùng tạo hình bonsai hình rắn - con giáp đại diện cho năm Ất Tỵ 2025. Ảnh: Xuân Anh/TTXVN

Vườn ươm dừa bonsai Thanh Tùng chỉ gói gọn trong khoảng sân nhỏ chưa đến 50 m2 nhưng là nơi anh Đậu Thanh Tùng có thể thỏa sức sáng tạo ra rất nhiều sản phẩm độc đáo như bonsai dừa thư pháp, bonsai dừa 12 con giáp, bonsai dừa thủy canh, tiểu cảnh dừa…

Nói về cơ duyên đến với công việc tạo hình bonsai dừa, anh Đậu Thanh Tùng cho biết, cách đây 5 năm, trong một lần lên mạng giải trí, vô tình xem được video làm bonsai dừa của Indonesia, Malaysia và thấy hứng thú nên mày mò làm thử. Anh chọn những trái dừa khô nhỏ, tròn về tách hết phần xơ, đặt ở nơi có nhiều độ ẩm để ươm mầm. Khi cây đã mọc lá, anh bắt đầu quá trình xử lý rễ, mài bóng vỏ gáo; quan sát tốc độ sinh trưởng của cây để chỉnh dáng và rọc yếm định kỳ. Việc rọc yếm không khó nhưng đòi hỏi sự khéo léo để không ảnh hưởng đến bẹ lá; nếu rọc quá sớm hoặc quá trễ sẽ làm cây dừa mất dáng đẹp.

Sau khi thử nghiệm nhiều giống dừa khác nhau, anh Tùng nhận thấy giống dừa cho dáng và màu sắc đẹp nhất là dừa xiêm xanh, dừa xiêm hồng và dừa Tam Quan. Những loại dừa này sẽ cho ra tàu lá có màu hồng hoặc vàng rất đẹp mắt, tạo nên sự hấp dẫn cho cây bonsai. Để có một cây dừa bonsai hoàn chỉnh về dáng, cao từ 30 - 40 cm, anh Tùng cần chăm sóc từ 8 tháng đến 1 năm.

Phần trang trí tạo điểm nhấn cho bonsai dừa cũng khá công phu. Anh Tùng tận dụng gáo dừa khô cắt tỉa thành chữ thư pháp, hoặc hình các linh vật trong 12 con giáp, gắn lên phần gáo của gốc dừa bonsai rồi sơn, phủ để tạo màu và độ bóng cho sản phẩm. “Trước đây mình làm công nhân ở nhà máy, chưa từng tiếp xúc với nghề thủ công mỹ nghệ nên không có chút kinh nghiệm nào trong việc tạo hình. Để thử sức, mình lên mạng tìm các video hướng dẫn kỹ thuật cắt gọt gáo dừa khô. Những ngày đầu thử nghiệm việc tạo hình các con giáp khá khó khăn; dựng mẫu xong nhưng thấy đơn điệu, chưa ưng ý thì bỏ đi làm lại. Vừa làm vừa điều chỉnh từng chi tiết cho đến khi cảm thấy tổng thể hài hòa, thể hiện được nét đặc trưng, tính cách của mỗi con vật mới thôi. Đến nay bộ sưu tập dừa bonsai 12 con giáp đã hoàn thiện và trở thành sản phẩm chủ lực được khách hàng gần xa đón nhận.”, anh Tùng cho biết.

Bên cạnh sản phẩm dừa bonsai trồng trong các chậu đất, anh nông dân “tay ngang” này còn nghiên cứu trồng bonsai dừa thủy canh rất thành công. Đây là loại bonsai mới lạ, độc đáo được trồng hoàn toàn bằng nước sạch, không cần thêm bất kỳ loại phân hay thuốc gì. Những cây dừa bonsai được đặt trên miệng bình thủy tinh, có bộ rễ trắng dài từ 30 - 50 cm. Đặc biệt, anh Tùng đã trồng được cây dừa thủy canh có bộ rễ dài hơn 85cm, thuộc hàng hiếm trên cả nước.

Sau khi tạo hình, gáo dừa được sơn màu và phủ bóng để tạo thành tác phẩm hoàn chỉnh. Ảnh: Xuân Anh/TTXVN

“Cây dừa có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ ngay cả trong môi trường khắc nghiệt. Khi được trồng thủy sinh, nó tượng trưng cho sự vươn lên và phát triển bền bỉ. Thêm vào đó, bonsai dừa thủy canh đòi hỏi kỹ thuật nuôi dưỡng bộ rễ kỳ công nên có giá trị cao gấp nhiều lần. Bonsai dừa thường có giá từ 250.000, bonsai hình con giáp khoảng 500.000 đồng/cây thì bonsai dừa thủy canh giao động từ 1 - 2,5 triệu đồng/cây, tùy độ dài của bộ rễ nhưng thường xuyên cháy hàng do số lượng giới hạn. ”, anh Tùng hào hứng chia sẻ.

Từ trồng thử một vài gốc dừa để thỏa sự tò mò ban đầu, khi có thị trường tiêu thụ ổn định, anh Đậu Thanh Tùng quyết định mở rộng sản xuất và nghỉ hẳn công việc ở nhà máy để làm nông dân toàn thời gian, tập trung cho việc ươm giống, tạo hình bonsai dừa. Trung bình mỗi năm, vườn dừa bonsai Thanh Tùng cho ra thị trường 700 - 800 sản phẩm các loại. Trong nhóm dừa bon sai 12 con giáp thì con giáp đại diện cho năm thường chiếm phần lớn.

Theo anh Tùng, bonsai dừa 12 con giáp không chỉ là nhưng tác phẩm nghệ thuật đẹp mắt mà còn mang nhiều ý nghĩa phong thủy tích cực về sự thịnh vượng, may mắn. Sản phẩm này phù hợp để trưng bày hoặc làm quà tặng trong nhiều dịp, không chỉ riêng Tết Nguyên đán. Ngoài trưng bày sản phẩm ở hội hoa xuân của địa phương và các mối quen, anh Tùng còn sử dụng mạng xã hội để giới thiệu câu chuyện, sản phẩm của mình. Do đó, việc tiêu thụ dừa bonsai không gặp áp lực lớn như các loại hoa kiểng thời vụ khác.

Bằng sự chủ động tìm tòi và không ngừng sáng tạo, anh Đậu Thanh Tùng đã biến những trái dừa khô có giá trị kinh tế thấp thành tác phẩm nghệ thuật không chỉ làm đẹp cho cuộc sống mà còn mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình. Sản phẩm dừa bon sai Thanh Tùng đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao của huyện Bình Chánh; đồng thời, cũng là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu Tp. Hồ Chí Minh từ năm 2023.

Xuân Anh - Thu Hoài (TTXVN)