Biện pháp bảo vệ cây trồng, vật nuôi trước giá rét và sương muối ở Lào Cai

Để đảm bảo vụ sản xuất đông xuân 2025 - 2026 hiệu quả, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã yêu cầu UBND các xã, phường siết chặt công tác kiểm soát vận chuyển gia súc và giám sát dịch bệnh.

Tập trung bảo vệ đàn vật nuôi và dự trữ thức ăn cho gia súc

Tại xã Bản Hồ, công tác phòng chống rét cho gần 3.000 con gia súc đang được đặt lên hàng đầu. Chính quyền địa phương đã yêu cầu các thôn, bản đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tuyệt đối không thả rông gia súc khi nhiệt độ xuống thấp. Thay vào đó, bà con được hướng dẫn tu sửa chuồng trại, đảm bảo độ kín gió nhưng vẫn thoáng khí, tránh để gia súc bị nhiễm lạnh hoặc viêm phổi.

Người chăn nuôi gia cố chuồng trại tránh để gia súc bị nhiễm lạnh hoặc viêm phổi. Ảnh Báo Dân Việt

Gia đình ông Lò A Vượng ở thôn Bản Dền hiện đang nuôi hơn 10 con bò. Rút kinh nghiệm từ những năm trước, ngay từ đầu mùa đông, ông Vượng đã chuẩn bị sẵn lượng lớn rơm khô, đồng thời trồng thêm cỏ voi và tích trữ ngô hạt. Do đặc thù thời tiết tại xã Bản Hồ, thường xuyên có sương muối vào sáng sớm, gia đình ông đã chuyển hẳn sang phương thức nuôi nhốt, chỉ cho bò ra ngoài khi trời đã tan sương và có nắng ấm. Ngoài ra, việc bổ sung thức ăn tinh và nước muối ấm cũng được duy trì đều đặn giúp đàn bò tăng cường sức đề kháng, thích ứng tốt với giá rét.

Tương tự, tại thôn Hoàng Liên, phương thức nuôi nhốt hoàn toàn đã được ông Đào Văn Hùng áp dụng hiệu quả cho đàn trâu, bò của gia đình trong suốt 15 năm qua. Ông Hùng cho biết, việc nuôi nhốt trong mùa đông có nhiều ưu điểm vượt trội so với chăn thả tự do. Trước hết, biện pháp này giúp đảm bảo an toàn cho vật nuôi, hạn chế nguy cơ trượt ngã do địa hình dốc, nhiều đá. Bên cạnh đó, gia súc vẫn duy trì được thể trạng tốt nhờ được cung cấp đầy đủ nguồn thức ăn ngay tại chuồng, không phải tiêu hao năng lượng để chống chọi với gió lạnh bên ngoài.

Các hộ dân ở xã Bản Hồ chủ động tích trữ rơm khô, đảm bảo nguồn thức ăn cho gia súc trước thời tiết giá rét. Ảnh: Báo Dân Việt

Song song với các biện pháp thực hiện trực tiếp tại chuồng trại, ngành thú y địa phương khuyến cáo người chăn nuôi cần theo dõi chặt chẽ các bản tin dự báo thời tiết hằng ngày. Trong những đợt rét hại (nhiệt độ dưới 12°C), việc giữ ấm chân và bụng cho vật nuôi là rất quan trọng. Đồng thời, các hộ cần thực hiện tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin theo đúng lịch trình, nhằm ngăn ngừa các dịch bệnh thường phát sinh trong mùa đông, như: lở mồm long móng hoặc tụ huyết trùng.

Áp dụng kỹ thuật che phủ và tưới nước để bảo vệ cây trồng

Trong lĩnh vực trồng trọt, người dân cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro, đặc biệt là tình trạng sương muối gây cháy lá và khiến cây trồng chết héo. Để ứng phó với thực trạng này, các hộ sản xuất rau màu và cây dược liệu đã chủ động áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật cụ thể nhằm bảo vệ diện tích canh tác và hạn chế thiệt hại.

Tại Hợp tác xã Du lịch và Dược liệu Tâm Bình An (xã Bản Hồ), hơn 1 ha cây dược liệu đang được bảo vệ bằng hệ thống lưới đen và bạt nilon phủ kín. Chia sẻ về quy trình chăm sóc, chị Nguyễn Thị Thúy - Giám đốc Hợp tác xã cho biết: “Vào ban đêm, toàn bộ diện tích được che kín để ngăn sương muối tiếp xúc trực tiếp với lá. Đến khoảng 7 - 8 giờ sáng, khi mặt trời bắt đầu lên, chúng tôi vén bạt và sử dụng hệ thống vòi phun để tưới nước nhằm làm tan phần sương còn bám lại. Quy trình này giúp cây không bị sốc nhiệt và hạn chế tối đa hiện tượng cháy lá.”

Người dân chủ động chăm sóc cây trồng trước thời tiết giá rét. Ảnh: Báo Dân Việt

Tại vùng chuyên canh rau của xã Gia Phú, các hộ nông dân đang tích cực bón bổ sung phân nhằm giúp cây rau cứng cáp, nâng cao khả năng chịu lạnh. Anh Trần Văn Bắc ở thôn Thái Bo, hiện canh tác 15 sào rau vụ đông cho biết, việc theo dõi diễn biến thời tiết hằng ngày là yêu cầu bắt buộc để chủ động các biện pháp ứng phó. Những ngày có sương muối, gia đình anh phải dậy sớm để tưới nước rửa sương và thực hiện ủ gốc bằng rơm rạ hoặc màng phủ nông nghiệp. Theo kinh nghiệm của anh Bắc, việc làm kỹ từng công đoạn từ chuẩn bị đất đến chăm sóc sẽ giúp cây rau phát triển đúng tiến độ, đảm bảo nguồn cung cho thị trường cuối năm.

Cán bộ xã Gia Phú hướng dẫn người dân chăm sóc cây trồng vụ đông. Ảnh Báo Dân Việt

Theo bà Cao Thị Hòa Bình - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Chăn nuôi, Thú y, Thủy sản tỉnh Lào Cai, các địa phương cần hướng dẫn người dân tuyệt đối không gieo mạ hoặc trồng rau màu mới vào những ngày rét đậm, rét hại. Đối với các loại cây lâu năm và cây ăn quả, cần tăng cường bón phân hữu cơ và ủ gốc bằng mùn, rơm để giữ nhiệt độ ổn định cho bộ rễ.

Việc chủ động triển khai các phương án phòng, chống ngay từ cơ sở, cùng với tinh thần trách nhiệm của người nông dân trong việc tuân thủ quy trình kỹ thuật, chính là yếu tố then chốt giúp bảo vệ sản xuất và ổn định sinh kế cho bà con trong bối cảnh thời tiết khắc nghiệt.

Quang Minh - Kim Thoa