Biến thể XBB.1.5 lây lan nhanh chóng tại Mỹ

Người dân đeo khẩu trang phòng lây nhiễm COVID-19 tại Tampa, Florida, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN

Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ ngày 10/1 cảnh báo dòng phụ XBB.1.5 của biến thể Omicron đang lây lan nhanh chóng ở nước này.

Dữ liệu của CDC cho thấy XBB.1.5 là nguyên nhân gây ra 27,6% tổng số ca mắc mới COVID-19 ghi nhận trong tuần kết thúc vào ngày 7/1 vừa qua, tăng từ mức 18,3% của một tuần trước đó và mức 11,5% cách đó hai tuần.

Theo CDC, ngoài XBB.1.5, tại Mỹ hiện có 2 dòng phụ khác của biến thể Omicron cũng đang nổi lên là BQ.1 và BQ.1.1 - gây ra khoảng 55% số ca mắc mới COVID-19 tại Mỹ trong tuần vừa qua.

Cũng trong ngày 10/1, Lầu Năm Góc đã hủy bỏ quy định gây tranh cãi về việc tiêm vắcxin ngừa COVID-19 bắt buộc đối với các binh sĩ.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden hồi tháng 8/2021 yêu cầu toàn bộ 1,3 triệu thành viên của các lực lượng vũ trang Mỹ tiêm phòng COVID-19, bất chấp sự phản đối của nhiều thành viên Đảng Cộng hòa. Theo ông Biden, quyết định này nhằm đảm bảo rằng quân nhân đảm bảo thể trạng khỏe mạnh, có thể sẵn sàng hoạt động bất cứ đâu và bảo vệ gia đình họ tốt hơn. Dữ liệu của Bộ Quốc phòng Mỹ cho thấy hơn 8.000 quân nhân đã buộc phải giải ngũ do từ chối tiêm phòng.

Theo thông báo mới nhất của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, giới lãnh đạo quân sự nước này vẫn khuyến khích tất cả các thành viên trong lực lượng quân đội tiêm phòng COVID-19 và tiêm các liều tăng cường để củng cố "lá chắn phòng dịch", nhưng sẽ không còn đưa ra những hình thức kỷ luật đối với những trường hợp từ chối tiêm phòng vì lý do tôn giáo, hành chính hoặc y tế.

Bộ trưởng Austin bày tỏ "vô cùng tự hào" về những nỗ lực của Bộ Quốc phòng trong công tác phòng chống COVID-19, cải thiện sức khỏe của các quân nhân, đảm bảo sự sẵn sàng phục vụ của lực lượng quân đội, đồng thời hỗ trợ cứu sống người dân Mỹ.

Ngày 11/1, Cục xuất nhập cảnh Trung Quốc thông báo tạm ngừng chính sách miễn thị thực quá cảnh có thời hạn 72/144h đối với các công dân Hàn Quốc và Nhật Bản. Cơ quan trên nêu rõ động thái này nhằm đáp lại việc một số quốc gia áp đặt các biện pháp hạn chế nhập cảnh đối với công dân Trung Quốc.

Phản ứng về quyết định trên, Chính phủ Nhật Bản bày tỏ phản đối việc Trung Quốc ngừng cấp thị thực cho công dân Nhật Bản, đồng thời đề nghị Bắc Kinh hủy bỏ quyết định này.

Cùng ngày 11/1, Ngoại trưởng Hàn Quốc Park Jin cũng tỏ ra lấy làm tiếc về quyết định gần đây của Trung Quốc ngừng cấp thị thực ngắn hạn tại Hàn Quốc, đồng thời lưu ý Hàn Quốc vẫn cấp thị thực cho du khách Trung Quốc vì mục đích kinh doanh hoặc nhân đạo khẩn cấp.

Một ngày trước đó, Đại sứ quán Trung Quốc tại Seoul thông báo Trung Quốc tạm dừng cấp thị thực ngắn hạn cho người Hàn Quốc để đáp trả việc Hàn Quốc áp đặt các hạn chế đi lại đối với du khách đến từ Trung Quốc do lo ngại dịch COVID-19.

Đại sứ quán Trung Quốc cũng cho biết các biện pháp này sẽ được điều chỉnh lại phù hợp khi Hàn Quốc dỡ bỏ các hạn chế nhập cảnh với Trung Quốc.

Trong diễn biến khác, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng các quốc gia nên xem xét khuyến cáo hành khách đeo khẩu trang trên các chuyến bay đường dài để chống lại biến thể phụ Omiron mới nhất. Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 10/1, các quan chức WHO và châu Âu cho biết tại khu vực này, số ca nhiễm biến thể phụ XBB.1.5 còn thấp so với ở Mỹ, nhưng đang ngày càng tăng lên.

Quan chức cấp cao về tình trạng khẩn cấp của WHO tại châu Âu Catherine Smallwood đề xuất người dân nên đeo khẩu trang tại những nơi có rủi ro cao lây truyền COVID-19, chẳng như các chuyến bay đường dài.

XBB.1.5 là biến thể phụ của chủng Omicron có khả năng lây truyền cao nhất được phát hiện cho đến nay. Biến thể này chiếm 27,6% số ca mắc COVID-19 tại Mỹ trong tuần lễ kết thúc vào ngày 7/1. Hiện chưa rõ liệu XBB.1.5 có gây ra làn sóng lây nhiễm trên toàn thế giới hay không. Và các chuyên gia tin tưởng các loại vắcxin hiện nay sẽ tiếp tục bảo vệ mọi người chống lại các triệu chứng nghiêm trọng khi mắc, cũng như là nguy cơ nhập viện và tử vong.

“Các quốc gia cần xem xét cơ sở bằng chứng để xét nghiệm trước khi khởi hành”, bà Smallwood nói thêm, đồng thời cho biết các biện pháp đi lại không nên được thực hiện theo cách phân biệt đối xử.

Hiện chiếm ưu thế lây truyền trên toàn cầu, XBB.1.5 là một nhánh của dòng virus XBB, được phát hiện lần đầu tiên vào tháng 10. Bản thân nó là sự tái tổ hợp của hai biến thể phụ Omicron khác nhau.
Những lo ngại về XBB.1.5 dấy lên sau khi tại Mỹ ghi nhận hàng loạt các trường hợp mắc mới, gia tăng cùng lúc với làn sóng bùng phát tại Trung Quốc, sau khi quốc gia này từ bỏ chính sách “Zero COVID” vào tháng trước.

Theo dữ liệu do WHO báo cáo vào đầu tháng này, một phân tích của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc cho thấy hai biến thể phụ của Omircon là BA.5.2 và BF.7 đang chiếm ưu thế trong các mắc tại địa phương.

Nhiều nhà khoa học, trong đó có cả WHO, đánh giá số liệu của Trung Quốc có thể không phản ánh hết mức độ thực tế của đợt bùng phát lần này. Hơn chục quốc gia trên thế giới đã yêu cầu các du khách đến từ Trung Quốc xét nghiệm COVID-19 trước khi nhập cảnh.

WHO cho biết hiện chưa có bằng chứng cho thấy XBB.1.5 có thể gây bệnh nặng hơn so với những biến thể đã biết trước đó. Tuy nhiên, bà Van Kerkhove nhấn mạnh tình trạng số ca mắc XBB.1.5 tăng đột biến một lần nữa cho thấy thế giới vẫn cần phải cảnh giác với COVID-19. Chỉ trong tháng 12/2022, WHO đã nhận báo cáo hơn 13 triệu ca mắc mới trên toàn thế giới nhưng đây chưa phải con số thực tế bởi hoạt động theo dõi ca mắc mới đã ít được quan tâm hơn.

Cũng trong tháng này, số ca tử vong vì COVID-19 trên toàn cầu đã tăng khoảng 15% so với tháng trước đó. WHO lưu ý mỗi tuần gần 10.000 ca tử vong vì COVID-19 và đây vẫn là con số lo ngại dù con số thực tế còn có thể cao hơn nhiều.

Tin vui là có nhiều biện pháp điều trị COVID-19, trong đó có các loại thuốc kháng virus như Paxlovid, vẫn có hiệu quả khi điều trị ca bệnh nhiễm XBB.1.5. Các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang và cải thiện lưu thông thông khí trong môi trường kín cũng giúp giảm tốc độ lây lan XBB.1.5. Chuyên gia Hirsch chỉ ra điều may mắn là đây không phải virus mới mà là dòng phụ mới của biến thể đã biết với khả năng lây lan dễ hơn và nhanh hơn một chút.

H.N (tổng hợp từ TTXVN, Báo Tin Tức)