Biểu tình bạo lực leo thang tại Ecuador

Các cuộc biểu tình diễn ra rầm rộ tại thủ đô Quito và nhiều địa phương trên cả nước khiến Quốc hội ngày 8-10 buộc phải quyết định ngừng hoạt động tạm thời. Nghị sĩ thuộc Phong trào CREO Homero Castanier cho biết, Chủ tịch và Phó Chủ tịch Quốc hội Ecuador đã đưa tuyên bố trên do các cuộc biểu tình diễn ra ở nhiều vùng trên cả nước không bảo đảm cho nghị sĩ và nhân viên cơ quan lập pháp tiếp cận tòa nhà Quốc hội, tham dự các cuộc họp.

Theo ông Castanier, sau nhiều giờ đụng độ với cảnh sát và quân đội, đoàn người biểu tình đã phá rào an ninh, bao vây tòa nhà trụ sở Quốc hội ở thủ đô. Dù lực lượng cảnh sát đã dùng hơi cay ngăn chặn người biểu tình, song đoàn người vẫn tiếp cận được tới khu vực sân trong tòa nhà cơ quan lập pháp. Ông Castanier cảnh báo tình hình có thể tồi tệ hơn bởi những người biểu tình có ý định vào tòa nhà Quốc hội và diễu hành tới Phủ Tổng thống Carondelet. Quốc hội Ecuador cũng lên tiếng tố cáo các hành động phá hoại tại các khu vực lân cận trụ sở của cơ quan lập pháp tại Quito của một số người biểu tình có ý định chiếm đóng trụ sở Quốc hội.

Người biểu tình bên ngoài tòa nhà Quốc hội ở Quito. Ảnh: AFP

Trước diễn biến bạo lực leo thang, ngày 8-10, Tổng thống Moreno đã ra lệnh ban bố lệnh giới nghiêm quanh các tòa nhà hành chính của chính phủ, đồng thời ra lệnh đóng cửa các trường học cho tới khi có thông báo tiếp theo. Với sắc lệnh này, trong khung giờ từ 20:00 hôm trước đến 5:00 hôm sau, từ thứ hai tới chủ nhật, hoạt động đi lại sẽ bị cấm tại những khu vực xung quanh các tòa nhà và trụ sở chiến lược, như: Trụ sở cơ quan chức năng nhà nước và các tòa nhà của Bộ tư lệnh Lực lượng vũ trang. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Oswaldo Jarrin, các loại phương tiện và người đi bộ tại các điểm chiến lược như cảng hàng không và các cơ sở hạ tầng dịch vụ công cũng sẽ bị áp dụng biện pháp hạn chế đi lại theo sắc lệnh trên. Ông Jarrin cũng cảnh báo rằng các quy định trên được đưa ra dựa trên cơ sở luật pháp, do đó những người không tuân thủ sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Các cuộc biểu tình dữ dội kéo dài suốt một tuần qua nhằm phản đối chính sách “thắt lưng buộc bụng” của chính phủ. Trụ sở chính phủ đã tạm thời được chuyển từ Quito về thành phố Guayaquil, phía Tây Nam Ecuador để tránh xung đột với người biểu tình. Các cuộc đụng độ với cảnh sát khiến hàng chục người bị thương và hàng trăm người bị bắt giữ. Chính phủ Ecuador ban bố tình trạng khẩn cấp từ ngày 3-10, sau khi biểu tình bùng phát nhằm phản đối các biện pháp kinh tế của chính quyền Tổng thống Monero, đặc biệt là việc cắt trợ giá nhiên liệu có hiệu lực kể từ 10-10. Trước đó, ngày 2-10, Ecuador tuyên bố sẽ rút khỏi Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) vào năm 2020 để có thể tăng sản lượng khai thác dầu mỏ.

Thị trưởng thành phố Quito Jorge Yunda cho biết việc ban bố tình trạng khẩn cấp sẽ cho phép chính quyền thành phố hoàn toàn chủ động với các dịch vụ cơ bản. Biểu tình liên tiếp khiến các hoạt động của đất nước bị ngừng trệ, bất chấp việc chính phủ kêu gọi đối thoại và tìm kiếm giải pháp thông qua các cơ chế hòa bình. Thị trưởng Yunda cũng đồng thời triệu tập các thị trưởng khác trong nước để làm trung gian hòa giải giữa các nhóm biểu tình và chính phủ.

Ngày 9-10, Bộ Ngoại giao Ecuador cho biết, nhà chức trách nước này đã thông báo với LHQ về việc sẵn sàng chấp nhận sự hỗ trợ của tổ chức này để giải quyết tình hình. Trong một thông cáo, Bộ Ngoại giao Ecuador cho biết, đã liên lạc với đại diện LHQ để đề nghị giúp tìm kiếm giải pháp cho hòa bình xã hội và đồng thuận trong nước. Chính quyền Ecuador cũng công nhận những quan ngại của LHQ về tình hình nước này trong những ngày qua, đồng thời tố cáo rằng bạo lực trong các cuộc biểu tình bao gồm cả cướp bóc, phá hoại tài sản, tấn công xe cứu thương, đốt cháy hàng chục phương tiện của Lực lượng Công cộng và bắt cóc các thành viên của họ.

Bộ Ngoại giao cũng cáo buộc đằng sau các hành động bạo lực chưa từng có này ở Ecuador là những nhóm người tìm cách gây bất ổn trong nước với hành động có phối hợp, gia tăng mức độ đối đầu và gây nguy hiểm cho trật tự dân chủ.

XUÂN PHONG