Bình Dương: Bất cập trong quản lý quỹ đất công và quản lý sử dụng nhà, đất công sản

Theo Thanh tra Chính phủ, toàn tỉnh Bình Dương có tổng số 8.771 vị trí (thửa) đất công với tổng diện tích khoảng 2.885,25 ha. Trong đó, đất sử dụng vào mục đích công cộng do Nhà nước quản lý là 376 vị trí với diện tích 298,3 ha; đất xây dựng trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp là 1.519 vị trí với diện tích 580,35 ha; đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn (quỹ đất 5%) với 6.267 vị trí, diện tích 1.424,54 ha; đất đã thu hồi theo Điều 64, 65 Luật Đất đai năm 2013 có 34 vị trí, diện tích 174,16 ha; đất nghĩa trang, nghĩa địa có 575 vị trí, diện tích 407,89 ha. Ngoài ra, Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Bình Dương hiện được giao quản lý 9 khu đất với tổng diện tích là 23,98 ha.

Kế luận của Thanh tra Chính phủ thể hiện, trong những năm qua, công tác quản lý quỹ đất công trên địa bàn tỉnh đã được UBND tỉnh Bình Dương quan tâm chỉ đạo. Tuy nhiên, còn một số hạn chế, bất cập cần chấn chỉnh.

Nhiều bất cập trong việc quản lý quỹ đất công, nhà đất công sản tại Bình Dương

Cụ thể, tại Kết luận Thanh tra số 785/KL-TTCP chỉ rõ, một số thửa đất công bị lấn chiếm, sử dụng sai mục đích, gây lãng phí tài sản của Nhà nước.

Đơn cử như, thửa đất số 105, tờ bản đồ số 40-2 có diện tích 6.410,1 m2 tại phường Phú Hòa do TP. Thủ Dầu Một quản lý hiện đang cho thuê làm bãi đỗ xe; thửa đất số 4278, tờ bản đồ số 2AB.3 tại khu phố Thắng Lợi 1, đường Nguyễn An Ninh, phường Dĩ An với diện tích 225,2 m2 đã được giải tỏa, bồi thường từ năm 2002 hiện đang bị 6 hộ dân lấn chiếm sử dụng làm ki ốt kinh doanh.

Tại phường An Bình khu đất có diện tích 30.613,2 m2 (thuộc khu A gồm các mốc ranh từ số 1 đến 7, số 34 đến 69 thuộc một phần thửa số 1684, tờ bản đồ số 7AB) trước đây thuộc Công ty Đầu tư Phát triển Kinh tế Miền Núi quản lý đã được UBND tỉnh Bình Dương thu hồi, giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Dĩ An quản lý bị một số hộ dân lấn chiếm, sử dụng trái phép.

Tại buổi công bố kết luận thanh tra, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Đặng Công Huẩn đề nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương chỉ đạo triển khai thực hiện kết luận thanh tra; xây dựng kế hoạch để triển khai thực hiện những kiến nghị của kết luận thanh tra. Trong đó, yêu cầu các sở, ngành có liên quan rà soát những nội dung mà kết luận thanh tra yêu cầu, thực hiện trong thời gian sớm nhất…

Tại Kết luận Thanh tra cũng nêu, một phần khu đất thuộc Trường THPT Dầu Tiếng đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 1995 nhưng trước đó vào năm 1992 Ban Giám hiệu trường cho 7 hộ gia đình giáo viên của trường mượn đất làm nhà ở với diện tích 1.761 m2 đến nay chưa thu hồi được; Thửa 124, tờ bản đồ số 7 xã Bạch Đằng, thị xã Tân Uyên có diện tích 4.299 m2 hiện đang bị một số hộ dân sử dụng làm sân bóng tự phát; tại xã Lai Hưng, huyện Bàu Bàng.

Đặc biệt, khu đất di tích ấp chiến lược kiểu mẫu Bến Tượng (thửa số 812, tờ bản đồ số 28) có diện tích 1.772 m2 bị hộ ông Trần Văn Thủ lấn chiếm trồng cây lâu năm và khu đất lô cốt (thửa số 1269, tờ bản đồ số 21) có diện tích 1.193 m2 bị hộ ông Trần Đức Tuấn lấn chiếm sử dụng trồng cây lâu năm, UBND huyện Bàu Bàng đã tiến hành thanh tra, chỉ đạo UBND xã thu hồi diện tích bị lấn chiếm sử dụng trái phép nhưng đến nay chưa thu hồi được.

Một trụ sở cũ tại Bình Dương đang được tận dụng làm quán cafe.

Tiếp đó là khu đất Trường Thiếu Niên 3 (thuộc các thửa từ số 1 -46, tờ bản đồ số 19, 20) có diện tích 871.547 m2 tại xã Trừ Văn Thố do Ban Giám hiệu nhà trường tự ý phân chia đất cho học viên của trường và sang nhượng đất cho nhiều người khác, hiện do 41 hộ gia đình, cá nhân sử dụng trái phép 849.540 m2…

Ngoài ra, Kết luận Thanh tra của Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra việc quản lý, sử dụng một số cơ sở nhà, đất dôi dư chưa đúng quy định.

Điển hình là UBND tỉnh Bình Dương thu hồi các cơ sở nhà đất của Ban Tổ chức Tỉnh ủy; Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy; Nhà khách Tỉnh ủy và Văn phòng Tỉnh ủy. sau đó, cho Công ty TNHH một thành viên Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương thuê đất để sử dụng vào mục đích đất thương mại, dịch vụ tại Quyết định số 1939/QĐ-UBND ngày 20/7/2017 không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất trái quy định tại Điều 118 Luật Đất đai 2013; đồng thời vi phạm quy định của Luật quản lý, sử dụng tài sản công (tài sản công đã được Nhà nước thu hồi do đã được bố trí trụ sở mới, phải thực hiện bán đấu giá theo quy định tại khoản 2 Điều 43 Luật quản lý, sử dụng tài sản công).

Theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình Đoàn Thanh tra đang thanh tra trực tiếp tại Bình Dương, ngày 15/4/2021, UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 970/QĐ-UBND về việc thu hồi Quyết định số 1939/QĐ-UBND ngày 20/7/2017, đồng thời thu hồi 4 cơ sở nhà đất trên và quản lý theo quy định.

Đoàn Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh Bình Dương chỉ đạo cơ quan chức năng khẩn trương lập phương án sắp xếp lại các cơ sở nhà đất đã thu hồi theo Nghị định 167/2017/NĐ-CP trình UBND tỉnh phê duyệt để quản lý, sử dụng có hiệu quản tài sản công.

Ngoài những bất cập nêu trên tại Kết luận thanh tra số 785/KL-TTCP ngày 22/3/2023 của Thanh tra Chính phủ còn chỉ ra nhiều sai phạm về việc quản lý đất rừng, việc giao đất, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án không đúng quy định, nhiều chủ đầu tư dự án huy động vốn khi dự án chưa đủ điều kiện, chưa được cơ quan chức năng cho phép và đặc biệt là việc phân lô bán nền trái quy định. Thanh tra Chính phủ đã đề nghị UBND tỉnh Bình Dương chỉ đạo triển khai thực hiện kết luận thanh tra; xây dựng kế hoạch để triển khai thực hiện những kiến nghị của kết luận thanh tra đồng thời chấn chỉnh ngay tình trạng phân lô bán nền không đúng quy định trên địa bàn Tỉnh.

Phạm Thạch