Bình luận: Đường dài bền chí

Lại thêm một trận thua 0-1 trên sân nhà, lần này là trước Oman, trước đó là Australia, rồi Nhật Bản. Tỷ số là sít sao nhưng khoảng cách đẳng cấp và kinh nghiệm rõ ràng là quá khó để san lấp. Tỷ số tối thiểu nhưng kết quả tối đa. Những đội bóng trên chân, già giơ vẫn thường biết cách để có những chiến thắng giành 3 điểm như thế. Đá sân khách, họ phải thận trọng trước những điều khó lường của tinh thần chủ nhà.

Trước hết, họ phải đá để không thua, phải chủ động giữ thế trận chắc, phòng ngự chặt chẽ, ngăn chặn những đột biến của đối phương. Gọi là họ biết giăng bẫy cũng đúng. Từ đó, với năng lực tấn công đa dạng, hiệu quả hơn, họ tự tin rồi bàn thắng sẽ đến bằng đòn đánh kiểu này, tình huống này, đường bóng này hay khác.

Đội tuyển Việt Nam thua 1-3 trước Oman ở lượt đi tại vòng loại thứ ba World Cup 2022. Ảnh: PV/Vietnam+

Ngoài thể lực, thể hình thì chính là ưu thế về kỹ thuật cho phép họ vận dụng các đấu pháp khác nhau, cả trong phòng thủ lẫn tấn công. Họ thoát được pressing, khóa các ngòi nổ, bịt chặt trung lộ và ngăn chặn được các pha đánh biên của chủ nhà. Đó là lý do mà tuyển Việt Nam dâng đội hình tấn công, tung nhiều miếng đánh phối hợp, song rất ít khi đưa được bóng vào khu vực gần cầu môn.

Trong trận lượt đi gặp Oman, hàng thủ mắc nhiều sai số dẫn đến chịu hai quả phạt đền. Đến lượt về, những “lỗi hồn nhiên” trong tranh chấp, truy cản đã không còn, thủ đoạn dồn người, ép thủ môn cũng đã được hóa giải. Vậy nhưng, đối thủ lại có miếng đánh khác từ thế mạnh bóng bổng khi số đông di chuyển, kéo dãn hàng phòng ngự để cầu thủ khác băng vào đánh đầu.

Vì sao đội tuyển Việt Nam được hưởng phạt góc trong trận này gấp bội phần số lần của Oman nhưng không thể một lần làm nên chuyện, trong khi Oman tận dụng thành công? Đó là chỗ yếu chí mạng của quân ta, không chỉ trong trận này mà toàn giải. Vì sao ta “không may” với VAR? Hay bị phạt đền? Ấy là chỗ non kinh nghiệm ở đấu trường lớn. Vì sao tạo được ít cơ hội dứt điểm và khi có thì không dứt điểm chuẩn xác? Bởi trình độ thì đúng rồi nhưng phải thấy đối thủ vây chặt nên cầu thủ không thể thoải mái nên nôn nóng, vội vàng...

Câu chuyện bị bắt bài cũng rất dài và nhiều ý kiến cho rằng nguyên do bởi sự bảo thủ của HLV Park Hang-seo chỉ dùng những cầu thủ đã quen. Mới đây, khi ông trả lời rằng bởi các cầu thủ khác chưa chứng tỏ được khả năng thì đó là lý lẽ khó bác bỏ. Nhìn rộng ra, đội tuyển nào cũng cần đội hình ổn định thực hiện được ý đồ chiến thuật do HLV đề ra. Dùng người mới là cần thiết, song số mới ấy phải có nét sắc riêng, phong độ cao, lại phải hòa nhập lối chơi chung.

Chúng ta không có nhiều người như vậy nên chỉ có thể lựa chọn để từng bước, từng trận thử nghiệm, không thể ồ ạt, mạo hiểm. Cũng phải thấy ta bị bắt bài, bởi ta không có nhiều bài. Bài mới phải có người mới tinh xảo, trong khi trung phong thực sự chỉ có vài ba người. Thực tế, khi đội hình chính bị thiếu vắng đến một nửa thì lập tức sự vận hành bị xáo trộn, chuệch choạc, thiếu hẳn những đường bóng hay.

Lần đầu tiên đến đấu trường vòng loại thứ 3 World Cup, thành quả ấy đã là trên tầm thực lực. Sân chơi lớn cho chúng ta biết rõ mình ở đâu và thu được rất nhiều bài học. Bài học bao quát nhất chính là sự đổi mới để nâng chất toàn bộ nền bóng đá. Đào tạo trẻ phải đẩy mạnh hơn nữa để đông hơn về cầu thủ tiềm năng với chất lượng bài bản.

Các đối thủ đều có nền tảng kỹ, chiến thuật tốt nên vừa tập hợp đội hình đã có thể vào phom, vào nhịp. Các đội hàng đầu châu lục và cả Thái Lan đều thế dù lấy quân tuyển từ nhiều giải đấu quốc nội thuộc các quốc gia khác. Oman thì khác, toàn cầu thủ chơi trong nước nhưng giải quốc gia của họ chất lượng cao. Nhìn từ sân chơi cao nhất của châu lục càng thấy rõ nhu cầu nâng chất lượng các giải trong nước của chúng ta. Cậy nhờ một thế hệ mới đặc sắc cùng HLV tài năng phù hợp không phải chỉ là một thời mà mong cho trở thành thường xuyên, tất thành.

NGUYỄN ANH