Biniam Girmay và cơ hội làm nên lịch sử cho Eritrea và châu Phi

Chưa đầy một tuần kể từ khi bay xuống bãi biển Nice tham gia lễ trao giải Tour de France, Girmay sẽ nhấn bàn đạp của mình ở Paris khi khởi động chiến dịch Olympic của mình. Tại quê nhà ở Enitrea, những người đồng hương của anh đã reo hò ủng hộ khi anh trở thành tay đua xe đạp da đen đầu tiên– giành chiến thắng ở một chặng đua, và nhiều chặng khác để Girmay đã tích lũy đủ điểm để mang về chiếc áo chạy nước rút màu xanh lá cây, một trong ba giải thưởng chung cuộc- điều mà trước đây chưa tay đua châu Phi nào làm được.

“Tôi không còn lời nào để diễn tả điều đó” Girmay nói đài France 24 khi được hỏi về những cổ động viên Eritrea đang xếp hàng trên đường về đích. “Họ đến từ quê tôi Asmara, từ các nước láng giềng. Sự nhiệt tình của họ đã tiếp thêm cho tôi rất nhiều sức mạnh. Đây không phải là lần đầu tiên họ làm điều này, nhưng hôm nay nó là một điều đặc biệt."

Một ngoại lệ châu Phi

Bản thân Girmay là một điều gì đó đặc biệt: một tay đua châu Phi hiếm hoi trên đấu trường quốc tế và một tay đua da đen thậm chí còn hiếm hơn. Ở Tour de France, anh là cua-rơ da đen duy nhất, còn ở Paris 2024, anh là một trong số ít vận động viên đua xe đạp châu Phi. Girmay hy vọng anh không còn là một ngoại lệ lâu nữa. Anh nói với France 24: “Thật đẹp hơn khi nhìn thấy những màu sắc khác nhau từ các quốc gia và lục địa khác nhau trên các con tàu. Tôi vô cùng hạnh phúc khi được trở thành một phần của điều đó và nhìn nhận bản thân mình theo cách lịch sử này".

“Không còn nghi ngờ gì nữa, anh ấy có thể truyền cảm hứng cho các thế hệ nhà vô địch tương lai, như chúng tôi hy vọng anh ấy sẽ làm được” giám đốc của Tour, Christian Prudhomme nói, đồng thời ca ngợi “phong cách đáng kinh ngạc, linh hoạt về mọi mặt” của Girmay.

Đất nước đi xe đạp

Niềm đam mê đạp xe lâu đời của Eritrea, quốc gia vốn là thuộc địa cũ của Italy và thừa hưởng niềm đam mê xe đạp từ quốc gia này, đã biến nơi đây trở thành cường quốc cho môn thể thao này ở Châu Phi. Rất nhiều vận động viên đã trưởng thành và tập luyện ở vùng núi và đạt được thành công trên toàn quốc cũng như trong các cuộc thi toàn châu Phi. Nhờ thế, quốc gia này cũng từng đào tạo ra những tay đua đẳng cấp thế giới - bao gồm Daniel Teklehaimanot, VĐV đua xe đạp Olympic đầu tiên của Eritrea, người đại diện cho đất nước tại Thế vận hội 2012 ở London.

Cùng với đồng hương Merhawi Kudus, Girmay đã trở thành một trong hai người châu Phi da đen đầu tiên thi đấu tại Tour de France vào năm 2015. Nhưng Girmay, người đã rời Eritrea khi còn là một thiếu niên để tập luyện ở Thụy Sĩ, đã giành được nhiều chiến thắng bên ngoài lục địa hơn bất kỳ tay đua xe đạp châu Phi nào khác. Đầu tiên là chặng chạy nước rút Gent-Wevelgem kéo dài một ngày ở Bỉ vào năm 2022, sau đó là chặng Giro d'Italia cùng năm, chặng Tour de Suisse năm 2023, và bây giờ là chiến thắng vào mùa hè này tại Pháp.

Nhà làm phim người Bỉ Lieven Corthouts, người đã dành hơn sáu năm quay phim Girmay cho bộ phim tài liệu This Is My Moment, cho biết: “Anh ấy ở lại châu Âu để đua. Anh ấy biết mình phải ở lại châu Âu để trở nên chuyên nghiệp và kiếm tiền”. Theo Corthouts, điều đó phải trả giá bằng cái giá cá nhân, nhất là việc phải xa vợ và con gái ở Asmara: “Việc đó rất khó khăn. Họ không thể chia sẻ chiến thắng."

Năm tới, Rwanda đăng cai giải vô địch thế giới xe đạp, cơ hội để Girmay giành chiến thắng toàn cầu trên đất châu Phi. Lần trước anh tham gia sự kiện này với tư cách là một tay đua trẻ, ở cuộc đua dành cho lứa tuổi dưới 23 năm 2021, và đã giành được huy chương bạc.

Với tư cách là tay đua đơn độc của Eritrea, Girmay sẽ gặp bất lợi về mặt chiến thuật nếu không có đồng đội giúp anh về đích nước rút - nhưng những người chứng kiến anh làm nên lịch sử trong Tour de France tin rằng anh có thể làm lại điều đó ở Paris: ““Huy chương vàng ở Paris – đó là để hoàn thành sứ mệnh của anh ấy”, một người ủng hộ nói: “Bây giờ anh ấy đang đi làm nhiệm vụ.”

LONG KHANG