Truyền thông Nga cho biết, tại trung tâm huấn luyện ở vùng Astrakhan đã xảy ra sự cố cực kỳ nghiêm trọng khi một chiếc xe chiến đấu bộ binh BMP-2 đã bắn tên lửa chống tăng 9M113 Konkurs vào xe tăng chiến đấu chủ lực T-90A.
Quả tên lửa đã đánh trúng phía sau tháp pháo, xé toang khoang đựng đồ và liều nổ lõm của nó đã tác động trực tiếp vào vỏ giáp, chưa biết luồng xuyên có đục thủng vỏ thép hay không nhưng căn cứ hình ảnh thì xe đã bị vô hiệu hóa.
Sự cố nghiêm trọng này hiện đang được cơ quan quân pháp của quân đội Nga điều tra nhằm tìm ra nguyên nhân cũng như đối tượng để quy trách nhiệm, nếu có sai sót, người bắn sẽ phải đền tiền và không loại trừ khả năng phải ngồi tù.
Vũ khí bắn vào chiếc T-90A nói trên là 9M113 Konkurs (NATO gọi bằng tên định danh AT-5 Spandrel) - tổ hợp tên lửa chống tăng điều khiển bằng dây bán tự động (SACLOS) do Liên Xô sản xuất, 9M113 là tên gọi theo quy định của Tổng cục Pháo binh - Tên lửa Liên Xô (GRAU).
Tên lửa Konkurs được thử nghiệm năm 1962 và chính thức đưa vào biên chế trang bị của quân đội Liên Xô từ năm 1974, hiện tại phiên bản hiện đại hóa của vũ khí này vẫn tiếp tục phục vụ quân đội Nga.
Ban đầu các nhà thiết kế tính toán sẽ lắp đặt AT-5 trên các loại xe bọc thép như BMP-2, BRDM-2, tuy nhiên sau đó tên lửa cũng sử dụng những bệ phóng cải tiến kiểu 9P135M của AT-4 để có thể mang vác.
Thời điểm mới ra đời, AT-5 được coi là có tính năng tương đương với những loại tên lửa chống tăng có điều khiển khác của Pháp và Italia như HOT hoặc MILAN nhưng gọn nhẹ và đa năng hơn nhiều.
Sau này khi hệ thống phòng thủ bị động của xe tăng được tăng cường với giáp phản ứng nổ thì AT-5 có phiên bản cải tiến AT-5B Konkurs-M với đầu nổ hai tầng nối tiếp kiểu tandem.
Thông số cơ bản của tên lửa chống tăng 9M113 Konkurs bao gồm: chiều dài 1,15 m; đường kính 0,135 m; sải cánh: 0,468 m; trọng lượng 14,6 kg; đầu đạn: 2,7 kg HEAT; tầm bắn: 0,07 - 4,0 km; sức xuyên 600 mm thép đồng nhất (RHA).
Vụ việc trên làm nhiều người nhớ lại sự kiện diễn ra hôm 20/7, khi một xe tăng chiến đấu chủ lực M1A2 Abrams của quân đội Mỹ đã bắn vào một chiếc M1A2 khác trong cuộc tập trận diễn ra tại Fort Bliss, Texas, khi đó chiếc xe tăng trên đang tập bắn mục tiêu di động.
Từ khoảng cách 2.600 m, viên đạn tập M1002 đã bắn trúng vị trí của lính nạp đạn, làm bay kính ngắm của trưởng xe. Người lính bị thương do mảnh văng, tràn khí vào phổi và đứt vài ngón tay, sự việc sẽ nghiêm trọng hơn nhiều nếu anh ta không mặc đầy đủ giáp và mũ bảo hộ.
Loại đạn pháo huấn luyện cỡ 120 mm được sử dụng bởi xe tăng chiến đấu chủ lực M1A2 Abrams trong quá trình tập luyện bao gồm đạn xuyên động năng M865 và đạn đa năng M1002.
Đạn M1002 được kết hợp một cách hoàn hảo với thông số thời gian bay của M830A1, do đó tạo ra mức độ chân thực cao trong huấn luyện. Bộ ổn định đuôi cung cấp tính năng an toàn, giới hạn phạm vi bay tổng thể dưới 8 km.
Thông qua sự việc trên cũng có thể nhận thấy hệ thống ngắm mục tiêu của xe tăng M1A2 Abrams là cực kỳ hiệu quả, không dễ để bắn chính xác vào đối tượng đang di động ở cự ly lên tới 2.600 m, điều này có thể so sánh trong các bài bắn của xe tăng Nga tại giải đấu Tank Biathlon.
Sau những vụ bắn nhầm, có lẽ cả quân đội Nga và Mỹ sẽ phải xem xét lại quy trình huấn luyện đối kháng có sử dụng đạn thật và đạn huấn luyện trên thao trường để tránh xảy ra những sự cố đáng tiếc tương tự trong tương lai.
Bạch Dương