Bỏ bữa, ăn vội, ăn khuya – 'combo' phá hủy dạ dày người trẻ
'Rất nhiều bạn trẻ hiện nay có thói quen bỏ bữa sáng, ăn trưa qua loa rồi đến tối lại dồn cả ngày vào một bữa ăn lớn. Nguy hiểm hơn, có người ăn xong là nằm nghỉ hoặc đi ngủ ngay. Thói quen này khiến dạ dày phải làm việc quá tải trong thời gian ngắn, tăng tiết acid, gây viêm loét và trào ngược,' – PGS.TS Hằng cảnh báo.
Gần đây, các bệnh lý tiêu hóa như viêm dạ dày, trào ngược dạ dày - thực quản, hội chứng ruột kích thích… đang ngày càng trẻ hóa. Nhiều bạn trẻ mới ngoài 20 tuổi đã phải đi khám vì đau bụng, đầy hơi, ợ chua kéo dài – hậu quả từ lối sống nhanh, ăn uống thất thường và căng thẳng kéo dài.
Chia sẻ với PV bên lề Hội nghị Hội nghị Quốc tế Cập nhật các tiến bộ mới trong lĩnh vực nhu động thần kinh ruột khu vực Châu Á – Thái Bình Dương diễn ra tại Hà Nội ngày 18/10, PGS.TS.BS Đào Việt Hằng- Giám đốc Trung tâm Nội soi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội; Nghiên cứu viên cao cấp Viện Nghiên cứu và Đào tạo Tiêu hóa, Gan mật đã cảnh báo về tình trạng người trẻ mắc các bệnh dạ dày – ruột ngày càng tăng nhanh, trong đó nguyên nhân lớn đến từ thói quen ăn uống và sinh hoạt sai cách.
PGS.TS.BS Đào Việt Hằng, Nghiên cứu viên cao cấp Viện Nghiên cứu và Đào tạo Tiêu hóa, Gan mật
“Rất nhiều bạn trẻ hiện nay có thói quen bỏ bữa sáng, ăn trưa qua loa rồi đến tối lại dồn cả ngày vào một bữa ăn lớn. Nguy hiểm hơn, có người ăn xong là nằm nghỉ hoặc đi ngủ ngay. Thói quen này khiến dạ dày phải làm việc quá tải trong thời gian ngắn, tăng tiết acid, gây viêm loét và trào ngược,” – PGS.TS Hằng cảnh báo.
Không chỉ dồn bữa, việc ăn đêm muộn, đặc biệt là sau 22h, đang trở thành “thói quen nguy hiểm” của nhiều người trẻ thành thị. Không ít người có sở thích vừa xem phim, vừa chơi game, vừa ăn các món chiên rán, mì tôm, gà rán hoặc khoai tây chiên. Đây là những loại thực phẩm sinh hơi nhiều, chứa nhiều dầu mỡ và muối, gây chậm tiêu, sinh trướng bụng, rối loạn nhu động ruột. Nếu kéo dài, dạ dày sẽ luôn trong trạng thái viêm nhẹ, niêm mạc bị bào mòn dần.
PGS.TS Hằng cho biết thêm, nhóm bệnh nhân trẻ tuổi mắc các rối loạn tiêu hóa thường có điểm chung là làm việc trong môi trường căng thẳng, ít vận động, ngủ muộn. Việc sử dụng cà phê, nước tăng lực để duy trì tỉnh táo trong thời gian dài cũng làm tăng tiết acid dạ dày, gây kích ứng niêm mạc.
“Khi cơ thể mệt mỏi, stress kéo dài, nhu động ruột bị rối loạn, dẫn đến triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy hoặc táo bón xen kẽ. Những biểu hiện này ban đầu thoáng qua nhưng lâu dần sẽ chuyển thành hội chứng ruột kích thích hoặc viêm dạ dày mạn tính,”, PGS Hằng thông tin.
Không ít trường hợp, vì chủ quan, người bệnh tự mua thuốc giảm đau hoặc thuốc dạ dày không kê đơn, khiến triệu chứng bị che lấp tạm thời nhưng tổn thương bên trong vẫn âm ỉ tiến triển. Một số thuốc kháng viêm, giảm đau nếu dùng kéo dài mà không có chỉ định có thể dẫn đến xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày.
Thống kê tại nhiều bệnh viện lớn cho thấy, tỷ lệ bệnh nhân dưới 35 tuổi bị viêm loét dạ dày, trào ngược thực quản tăng 20–30% chỉ trong vài năm trở lại đây. Không ít người phải nội soi hoặc điều trị dài hạn vì tổn thương đã lan rộng.
Để phòng ngừa bệnh lý tiêu hóa, PGS.TS Đào Việt Hằng khuyến cáo, ăn đúng giờ, không dồn bữa; tuyệt đối tránh việc ăn no rồi đi ngủ ngay. Nên ăn tối trước khi ngủ ít nhất 2 tiếng.
Không bỏ bữa sáng, vì đây là thời điểm quan trọng giúp kích hoạt nhu động tiêu hóa cho cả ngày, hạn chế đồ cay nóng, chiên rán, nước có ga, rượu bia và cà phê, giữ tinh thần thoải mái, tập thể dục nhẹ 20–30 phút mỗi ngày để hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa. Bệnh nhân nên khám sớm khi có triệu chứng: đau thượng vị, đầy bụng, ợ chua, buồn nôn kéo dài… thay vì tự ý dùng thuốc.
PGS.TS Đào Việt Hằng nhấn mạnh, trong điều trị bệnh tiêu hóa, thuốc men chỉ đóng vai trò 30%, còn lại 70% phụ thuộc vào chế độ ăn uống và sinh hoạt của người bệnh. Nếu bệnh nhân vẫn giữ thói quen ăn khuya, ăn xong nằm ngay, hay uống cà phê khi bụng rỗng, thì dù có dùng thuốc tốt đến đâu, dạ dày cũng không thể hồi phục hoàn toàn. Bệnh nhân muốn khỏi bệnh, phải thay đổi lối sống, sinh hoạt, tập thể dục đều đặn….
