Bộ Công an: Hình phạt tử hình chỉ nên áp dụng với các tội ác đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm tính mạng con người

Xu thế quốc tế và định hướng cải cách pháp luật hình sự

Các đại biểu tham dự tọa đàm.

Theo Bộ Công an, trong Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự trình Quốc hội, Bộ đã đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh, gồm: “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; Gián điệp; Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước CHXHCN Việt Nam; Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; Vận chuyển trái phép chất ma túy; Tham ô tài sản; Nhận hối lộ; Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược”.

Tuy nhiên, tại các phiên thảo luận Quốc hội ngày 20 và 27/5, một số đại biểu bày tỏ quan điểm chưa đồng thuận với đề xuất này, nhất là đối với các tội danh liên quan đến tham nhũng, ma túy và an ninh quốc gia. Các đại biểu cho rằng, việc bãi bỏ hình phạt tử hình đối với các hành vi đặc biệt nghiêm trọng có thể ảnh hưởng tới tính răn đe và phòng ngừa chung của hệ thống pháp luật. Trả lời về vấn đề này, đại diện Bộ Công an cho biết, đề xuất nói trên được xây dựng trên cơ sở thực hiện Nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, với một trong các định hướng lớn là thu hẹp phạm vi áp dụng hình phạt tử hình phù hợp với chuẩn mực pháp lý tiến bộ và xu hướng nhân đạo trong thi hành án hình sự.

Hiện nay, thế giới có 55 quốc gia vẫn duy trì và thi hành án tử hình, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, xu hướng chung là thu hẹp, chỉ áp dụng tử hình đối với những “tội ác” đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm trực tiếp tính mạng con người như giết người, khủng bố, diệt chủng... Phần lớn các quốc gia phát triển đã bãi bỏ hoặc không thi hành án tử hình trong thực tiễn.

Bộ Công an khẳng định, trong điều kiện chính trị - xã hội hiện nay, Việt Nam chưa thể xóa bỏ hoàn toàn án tử hình, nhưng việc giảm thi hành, hạn chế áp dụng là bước đi cần thiết, phù hợp với xu thế quốc tế, đồng thời tạo nền tảng cho việc tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật hình sự theo hướng văn minh, nhân đạo hơn.

Bước đi chiến lược, phù hợp điều kiện thực tiễn Việt Nam

Bộ Công an cũng cho biết, sau khi thông tin đề xuất được công bố, nhiều đại sứ quán và tổ chức quốc tế đã bày tỏ quan tâm và đánh giá tích cực. Việc Việt Nam tiến tới thu hẹp phạm vi áp dụng án tử hình được nhìn nhận như một bước tiến trong cải cách tư pháp và nhân quyền, góp phần củng cố lòng tin và thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương về kinh tế, chính trị, an ninh và đầu tư giữa Việt Nam với các nước phát triển.

Tại Tọa đàm, Thiếu tướng Đỗ Triệu Phong – Cục trưởng Cục Truyền thông CAND nhấn mạnh vai trò của công tác truyền thông trong việc lan tỏa chính sách, giải thích rõ ràng nội dung các dự án luật tới nhân dân.

Theo đó, trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ đẩy mạnh hợp tác với các cơ quan thông tấn báo chí trong và ngoài lực lượng để: Phối hợp tuyên truyền có chiều sâu về các dự án luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9, đặc biệt là Luật sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự; Thực hiện truyền thông về việc lấy ý kiến nhân dân trên ứng dụng VNeID đối với dự thảo Nghị quyết sửa đổi Hiến pháp; Triển khai các chuyến công tác thực tế tại một số địa phương, đơn vị công an để phản ánh thực tiễn thi hành pháp luật, tăng tính thuyết phục và đồng thuận xã hội; Chống lại các thông tin xuyên tạc, sai lệch, lợi dụng chính sách pháp luật để kích động, gây hiểu lầm, ảnh hưởng đến uy tín lực lượng CAND và an ninh chính trị nội bộ.

Cục Truyền thông CAND sẽ là đầu mối phối hợp, chỉ đạo, kiểm soát nội dung truyền thông trên toàn hệ thống, đồng thời kiến nghị các đơn vị chủ động sản xuất chuyên mục, talkshow, tọa đàm chuyên đề để làm nổi bật tính cấp thiết, lợi ích lâu dài của việc điều chỉnh chính sách hình sự nói chung và hình phạt tử hình nói riêng, ông Phong nói.

Minh Đức