Bộ KH&CN viết tiếp hành trình bằng khát vọng lớn, tư duy đổi mới và tinh thần phụng sự

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng

80 năm hành trình kiêu hãnh

Trong bài phát biểu diễn văn kỷ niệm, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết trong suốt quá trình lịch sử của mình, toàn ngành đã thể hiện tinh thần 80 năm đi trước mở đường, 80 năm phụng sự đất nước, 80 năm đồng hành cùng dân tộc. Ngành đã gieo hạt giống tri thức và tinh thần đổi mới sáng tạo không ngừng cho các thế hệ mai sau.

Khoa học - công nghệ đã đưa Việt Nam từ một nước thiếu đói thành một nước tự chủ lương thực và xuất khẩu gạo hàng đầu của thế giới; làm chủ công nghệ, xây dựng nhiều công trình lớn như đường dây 500 kV Bắc Nam, dàn khoan dầu khí tự nâng ở độ sâu 120 m nước, đóng tàu trên 100.000 tấn, xây dựng cầu dây văng, đường cao tốc, ghép tạng và sản xuất vắc xin; làm chủ công nghệ mạng viễn thông, vũ khí công nghệ cao. Việt Nam hiện xếp hạng thứ 44 thế giới về Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII).

Về bưu chính viễn thông, Việt Nam là nước đi đầu về số hóa mạng viễn thông, phóng vệ tinh, mở cửa thị trường, phổ cập toàn dân về di động, internet, đầu tư viễn thông ra nước ngoài; xây dựng hạ tầng số, phát triển công nghiệp công nghệ số Make in Việt Nam. Việt Nam thực hiện chuyển đổi số cơ sở dữ liệu về dân cư, định danh số toàn dân thông qua VNeID. Việt Nam thuộc top 30 thế giới về dịch vụ bưu chính. Khoa học Xã hội và Nhân văn đã góp phần hoàn thiện lý luận về chủ nghĩa xã hội, phát huy giá trị văn hóa và khẳng định chủ quyền quốc gia. Một số lĩnh vực nghiên cứu cơ bản như Toán, Vật lý, Việt Nam đã vươn lên đạt tầm khu vực và hội nhập sâu với thế giới. “80 năm qua là một hành trình đầy kiêu hãnh” - Bộ trưởng nhấn mạnh.

Về nhiệm vụ phía trước, Bộ trưởng nhấn mạnh: “Thế hệ cán bộ, nhân viên hôm nay nhận lấy từ các bậc cha chú đi trước một ngọn lửa trách nhiệm và khát vọng để thắp sáng chặng đường phía trước. Thế hệ hôm nay có sứ mệnh viết tiếp hành trình ấy bằng khát vọng lớn, tư duy đổi mới và tinh thần phụng sự. Mục tiêu là không chỉ làm chủ công nghệ mà còn tạo ra công nghệ, không chỉ tiếp nhận tri thức mà còn khai phá tri thức mới”.

Hợp nhất để thực hiện sứ mệnh lịch sử

Trong bài diễn văn của mình, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đề cập đến sự kiện hợp nhất quan trọng: Ngày 01/3/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Thông tin và Truyền thông chính thức hợp nhất hình thành Bộ Khoa học và Công nghệ. Bộ Khoa học và Công nghệ hợp nhất xác định nhiệm vụ trọng tâm là tổ chức thực hiện thắng lợi Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành quốc sách hàng đầu.

“Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nhận sứ mệnh lịch sử là động lực trung tâm để hiện thực hóa khát vọng Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao” - Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Để hiện thực hóa khát vọng này, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phát động phong trào thi đua yêu nước lần thứ nhất với những định hướng lớn và dài hạn:

Thứ nhất, phát triển nền kinh tế dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và dữ liệu số.

Thứ 2, xây dựng năng lực tự chủ công nghệ trong các lĩnh vực chiến lược theo tinh thần "Make in Việt Nam". Không làm chủ công nghệ sẽ đồng nghĩa với việc không thể giữ vững chủ quyền quốc gia.

Thứ 3, Việt Nam phải trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực ASEAN, châu lục và thế giới. Trở thành quốc gia khởi nghiệp dựa trên công nghệ số và đổi mới sáng tạo.

Thứ 4, xây dựng hạ tầng hiện đại nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực của bộ, bao gồm khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, bưu chính viễn thông, hạ tầng số công nghiệp công nghệ số, chuyển đổi số, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng và năng lượng nguyên tử. Trong đó đặc biệt chú trọng hạ tầng trí tuệ nhân tạo gắn với chủ quyền số và kinh tế số của Việt Nam.

Thứ 5, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải tập trung vào giải quyết các bài toán chiến lược của đất nước, hướng đến mục tiêu cuối cùng là nâng cao năng lực cạnh tranh, quản trị quốc gia, nâng cao năng suất lao động, tăng trưởng kinh tế, bảo đảm quốc phòng an ninh và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Phải đóng góp ít nhất 50% vào tăng trưởng GDP hai con số. Sự kết nối ba nhà (Nhà nước, viện trường và doanh nghiệp), sự vinh danh nhà khoa học và doanh nhân là chìa khóa để hướng khoa học - công nghệ đến giải quyết các bài toán thực tiễn.

Thứ 6, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là công việc của một bộ, không chỉ là sự nghiệp của một ngành mà là sự nghiệp chung của quốc gia, của toàn dân tộc. "Sức mạnh thật sự chỉ đến khi chúng ta gắn kết tất cả lại với nhau, đi cùng nhau một chặng đường dài. Một người đổi mới thì có một ý tưởng, 1 triệu người đổi mới thì có cả một tương lai" - Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết.

Lịch sử 80 năm đã tạo nên truyền thống vẻ vang. Với kim chỉ nam là Nghị quyết 57 và khát vọng lớn, tư duy đổi mới, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục tiên phong để đưa Việt Nam vươn lên mạnh mẽ, hiện thực hóa khát vọng quốc gia hùng cường thịnh vượng vào năm 2045.

Hiền Thảo