Bộ KH&ĐT: Chỉ nên tách A0 khỏi EVN khi có các cơ chế tài chính đảm bảo

Chỉ nên tách A0 khỏi EVN khi có các cơ chế tài chính đảm bảo

Đó là một trong những nội dung của báo cáo thẩm định Đề án tách Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia (A0), từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Để thành lập Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) - trực thuộc Ủy ban Quản lý vốn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) - gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang.

Việc tách A0 từ EVN thành NSMO (thuộc Ủy ban Quản lý vốn) chuyển về Bộ Công thương, được thực hiện theo yêu cầu của Thủ tướng. Nhằm tạo điều kiện vận hành cơ chế thị trường trong mối quan hệ giữa đơn vị điều độ hệ thống điện quốc gia với đơn vị phát điện, truyền tải và phân phối theo quy định của Luật Điện lực.

Theo Báo cáo thẩm định của Bộ KH&ĐT, Đề án tách A0 từ EVN chưa nhắc đến thông tin của EVN về vốn điều lệ, tài sản sau khi tách A0.

Cán bộ làm nhiệm vụ điều độ đòi hỏi nhanh, chính xác, không sai sót.

Đề án có nêu: Sau khi tách khỏi EVN, vốn điều lệ của NSMO dự kiến là 735 tỷ đồng, báo cáo thẩm định của Bộ KH&ĐT đề nghị Ủy ban Quản lý vốn, EVN rà soát, tính toán và khẳng định mức vốn như đề xuất trong Đề án đã đảm bảo cho NSMO hoạt động và vận hành ổn định sau khi tách ra hoạt động độc lập.

Ngoài ra, Đề án cần bổ sung về hoàn thiện một số nội dung cơ bản, như thuyết minh cho số liệu tổng chi phí cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư; khả năng bố trí nguồn vốn.

Bộ KH&ĐT đề nghị Ủy ban Quản lý vốn phối hợp với Bộ Công thương xây dựng phương án đảm bảo nguồn lực cho NSMO thực hiện kế hoạch 5 năm và hàng năm để hoạt động ổn định.

Thực tế, cách đây hai tháng, khi trình Chính phủ phương án A0 về Bộ Công thương, Bộ này từng xin cơ chế tài chính đặc biệt duy trì lương, phụ cấp cho các kỹ sư điều độ khi chuyển A0. Hiện, mức lương bình quân cán bộ kỹ sư của A0 là 40 triệu đồng một người một tháng.

Bộ KH&ĐT cũng lưu ý: “Việc tách A0 từ EVN để thành lập công ty TNHH một thành viên chỉ nên xem xét, quyết định khi có các cơ chế tài chính đảm bảo cho NSMO hoạt động và vận hành ổn định”.

Cần có cơ chế tài chính cho NSMO theo 3 giai đoạn

Để đảm bảo hoạt động cho NSMO, Bộ KH&ĐT nhận thấy, cần phải có cơ chế tài chính theo 3 giai đoạn.

Giai đoạn 1: A0 từ khi tách khỏi EVN để thành lập NSMO đến hết năm 2023.

Giai đoạn 2: Từ 1/1/2024 đến khi Luật giá sửa đổi có hiệu lực.

Giai đoạn 3: Sau khi Luật giá sửa đổi có hiệu lực thi hành, đề nghị Bộ Công Thương xây dựng cơ chế tài chính để đảm bảo NSMO sẽ có cơ chế để hoạt động.

Bộ Kế hoạch đề nghị Ủy ban Quản lý vốn phối hợp với Bộ Công thương xác định rõ thời điểm hoàn thành xây dựng thông tư hướng dẫn về chi phí điều độ hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện để đảm bảo chi phí cần thiết cho hoạt động của A0.

Ngoài ra, theo Đề án, các hạng mục dự án đầu tư của A0 đã được EVN phê duyệt chủ trương đầu tư, tuy nhiên, chưa thuyết minh đầy đủ tiến độ thực hiện, đánh giá sự cần thiết, tác động các dự án này đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của NSMO.

Do đó, để đảm bảo tính hoạt động ổn định, liên tục trong vận hành hệ thống điều độ điện trong dài hạn, báo cáo đề nghị Ủy ban Quản lý vốn, EVN rà soát 9 dự án đang triển khai của A0 để xây dựng phương án tiếp tục đầu tư và triển khai thực hiện trong giai đoạn chuyển tiếp bàn giao NSMO về Bộ Công thương.

Đồng thời, có phương án bố trí vốn cho các dự án này trong tổng mức vốn điều lệ ban đầu của NSMO, đảm bảo các dự án này không bị ngắt quãng hoặc dừng thực hiện.

Hồng Hạnh