Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN đợt 7

Sự kiện thu hút sự quan tâm của đông đảo cơ quan quản lý, viện, trường, doanh nghiệp khoa học và công nghệ khu vực phía Nam; trong đó có sự tham dự của các đơn vị thuộc Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) như đại diện Liên doanh Vietsovpetro, Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS), Tổng công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP)... cùng đại diện lãnh đạo Hội Dầu khí Việt Nam/Hội Dầu khí TP Hồ Chí Minh.

Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo.

Tại Hội thảo, đại diện các đơn vị chuyên môn của Bộ KH&CN đã giới thiệu, giải thích chi tiết các điểm mới trong Nghị định số 18/2024/NĐ-CP của Chính phủ về Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước và các giải thưởng khác trong lĩnh vực KH&CN.

Các đại biểu trao đổi sâu về quy trình chuẩn bị hồ sơ, tiêu chí đánh giá, yêu cầu đối với công trình, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm lập hồ sơ để tránh thiếu sót, đảm bảo đúng quy định pháp lý hiện hành.

Hội thảo cũng dành thời gian thảo luận trực tiếp với các đơn vị nghiên cứu, doanh nghiệp khoa học - công nghệ nhằm tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến điều kiện công nhận, bản quyền tác giả, thuyết minh hiệu quả ứng dụng - thương mại hóa kết quả.

Với đặc thù công nghệ phức tạp, mức độ đổi mới sáng tạo cao, hiệu quả kinh tế - kỹ thuật rõ rệt, các công trình của Petrovietnam được đánh giá hoàn toàn có khả năng cạnh tranh ở nhóm giải thưởng cao nhất. Tuy nhiên, số lượng hồ sơ các năm trước còn khiêm tốn, chủ yếu do thiếu thông tin, thiếu nhân sự chuyên trách lập hồ sơ hoặc còn vướng mắc về các thủ tục pháp lý liên quan đến bản quyền và chuyển giao công nghệ.

Sự kiện thu hút sự quan tâm của đông đảo cơ quan quản lý, viện, trường, doanh nghiệp KH&CN khu vực phía Nam, trong đó có các đơn vị nòng cốt trực thuộc Petrovietnam.

Đại diện Hội Dầu khí Việt Nam, TS Ngô Hữu Hải - Phó Chủ tịch Hội Dầu khí TP Hồ Chí Minh - nhấn mạnh tầm quan trọng của hai Giải thưởng cao quý nhất trong lĩnh vực KH&CN: “Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về KH&CN là sự ghi nhận xứng đáng dành cho các công trình đặc biệt xuất sắc, có giá trị lâu dài, đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và sự nghiệp khoa học - công nghệ của đất nước. Đây không chỉ là hoạt động tôn vinh cá nhân hay tập thể mà còn là sự kiện truyền cảm hứng, khuyến khích nguồn nhân lực khoa học trình độ cao, đồng thời thúc đẩy xã hội gia tăng đầu tư cho đổi mới sáng tạo”.

TS Ngô Hữu Hải nhấn mạnh, hai Giải thưởng mang ý nghĩa chiến lược, góp phần củng cố vị thế tiên phong của đội ngũ trí thức khoa học - công nghệ trong công cuộc công nghiệp hóa - hiện đại hóa và hội nhập quốc tế: “Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025 cùng Nghị quyết 57-NQ/TW đã mở ra hành lang thông thoáng, ưu tiên nguồn lực cho nghiên cứu, chuyển giao và thương mại hóa kết quả. Đây là nền tảng rất thuận lợi để các viện, trường, doanh nghiệp - trong đó có ngành dầu khí, năng lượng - mạnh dạn hơn khi tham gia Giải thưởng”.

TS Ngô Hữu Hải - Phó Chủ tịch Hội Dầu khí TP Hồ Chí Minh chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong lập hồ sơ xét tặng Giải thưởng.

TS Ngô Hữu Hải cũng đề xuất việc xuất bản các công trình dưới dạng kỷ yếu lưu tại Thư viện Quốc gia, vừa tạo nguồn tham khảo chính thống, vừa hạn chế trùng lặp đề tài giữa các nhóm nghiên cứu. Bên cạnh đó, cơ chế bảo hộ bản quyền, sáng chế cần tiếp tục hoàn thiện nhằm bảo vệ quyền lợi tác giả và tăng tính cạnh tranh cho các công trình khoa học. Ông cũng đồng thời đề nghị xem xét bổ sung một số quyền lợi xã hội cho các tác giả đoạt giải như hỗ trợ đi lại hoặc chăm sóc sức khỏe, qua đó khích lệ đội ngũ trí thức tiếp tục theo đuổi nghiên cứu lâu dài.

Phát biểu bế mạc, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương đánh giá cao tinh thần trao đổi thẳng thắn của các đại biểu tại hai hội thảo (Hà Nội - 24/11 và TP Hồ Chí Minh - 28/11). Thứ trưởng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương hoàn thành xét tặng cấp cơ sở trong tháng 12/2025 và cấp bộ, ngành trước ngày 15/4/2026, bảo đảm nộp hồ sơ về Bộ KH&CN đúng thời hạn. Công tác truyền thông cần được đẩy mạnh hơn để phát hiện kịp thời các công trình giá trị. Việc phối hợp giữa các đơn vị phải được duy trì chặt chẽ nhằm xử lý vướng mắc sớm và thống nhất. Thứ trưởng kỳ vọng khu vực phía Nam, nơi có nhiều viện, trường và doanh nghiệp mạnh về nghiên cứu, sẽ gửi thêm nhiều hồ sơ chất lượng.

Qua Hội thảo, Bộ KH&CN mong muốn và tin tưởng rằng, với sự chung tay của các cơ quan, tổ chức, Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về KH&CN lần này sẽ tiếp tục lựa chọn, tôn vinh xứng đáng những công trình khoa học tiêu biểu, đóng góp to lớn cho sự phát triển của đất nước.

Đợt xét tặng lần thứ 7 đang bước vào giai đoạn quyết định. Sự hiện diện và trao đổi tích cực của các đơn vị trực thuộc Petrovietnam và Hội Dầu khí Việt Nam tại Hội thảo cho thấy sự chủ động, sẵn sàng tham gia mạnh mẽ hơn của khối ngành công nghiệp - năng lượng vào hệ thống giải thưởng khoa học - công nghệ cao nhất của Nhà nước.

Với sự phối hợp của các bộ, ngành, địa phương và các doanh nghiệp KH&CN, Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về KH&CN kỳ vọng tiếp tục vinh danh xứng đáng những công trình tiêu biểu, đóng góp quan trọng cho sự phát triển của đất nước./.

Lâm Anh