Bỏ phần thi mô phỏng trong sát hạch cấp giấy phép lái xe là hợp lý

Phần thi mô phỏng trên máy tính đã bị phản ứng rất nhiều trong thời gian qua

Làm khó cả trường lẫn thí sinh

Cục CSGT, Bộ Công an vừa công bố dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư số 12/2025/TT - BCA ngày 28/2/2025 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định sát hạch, cấp GPLX; cấp, sử dụng GPLX quốc tế.

Một trong những nội dung đáng quan tâm nhất của dự thảo là quy trình sát hạch cấp GPLX các hạng: B, C1, C, D1, D2… chỉ còn 3 nội dung gồm: lý thuyết; thực hành lái xe trong hình; và thực hành lái xe trên đường. Như vậy, dự thảo thông tư đã bỏ nội dung thi mô phỏng trong quy trình sát hạch cấp GPLX.

Trở lại thời điểm tháng 6/2022, ngay khi các địa phương trên cả nước bắt đầu áp dụng phần mềm 120 kịch bản mô phỏng các tình huống gây mất ATGT vào học và thi lấy GPLX, nội dung này đã bị phản đối mạnh mẽ, tuy nhiên vẫn tiếp tục kéo dài và ngày càng cho thấy rõ sự bất cập.

Phía Cục Đường bộ Việt Nam, Bộ Xây dựng (Bộ GTVT cũ) lý giải, mục đích của học phần mô phỏng là nhằm giúp người học nhận biết được các tình huống tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông (ATGT) thường gặp; những nguy cơ tiềm ẩn tai nạn khi tham gia giao thông ở trên đường bộ, trong các điều kiện khác nhau. Tạo ý thức phản xạ cho người học nhận biết, phân tích và xác định từng giai đoạn xảy ra trong một tình huống giao thông.

Nhưng trên thực tế việc quy định tình huống mô phỏng trên máy tính là một nội dung thi bắt buộc, thay vì xử lý tình huống bằng giả lập cabin lái xe, việc phải ngồi canh từng giây để bấm phím đã khiến nhiều thí sinh không thể vượt qua.

Chuyên gia giao thông, thạc sĩ Vũ Tuấn Linh chia sẻ: “Vấn đề ở đây không phải người thi không nhận thức được tình huống mà rất khó bấm phím vào đúng thời điểm chính xác để ghi điểm. Chính vì vậy, thay vì tập trung vào nhận biết tình huống nguy hiểm, người học và thi lại chỉ tập trung vào việc đối phó với phần thi”.

Đại diện một Trung tâm đào tạo lái xe tại Hà Nội (xin giấu tên) cho biết, từ khi áp dụng thêm phần học và thi mô phỏng trên máy tính, họ đã phải trang bị thêm máy móc với khoản tiền không nhỏ, có thể lên tới hàng trăm triệu đồng. Nhưng hiệu quả từ học phần này mang lại trong thực tế không đáng kể.

Trong khi đó, người học vì phải nộp thêm một khoản học phí nhất định, khóa học kéo dài hơn do hạng mục giả lập, trong khi họ cần thêm thời gian thực lái trên đường hơn, đã có rất nhiều ý kiến phản đối. “Biết là bất cập nhưng quy định là quy định, chúng tôi phải thực hiện chứ không có cách nào khác” - vị đại diện này nói.

Giảm thiểu rủi ro và lãng phí

Trong thời gian áp dụng phần thi mô phỏng, hàng loạt Sở Xây dựng (trước đây là Sở GTVT) địa phương, người dân đã nêu rõ những bất cập này, kiến nghị Bộ GTVT khi đó (nay là Bộ Xây dựng) hủy bỏ phần thi mô phỏng 120 tình huống nguy hiểm, chỉ đưa vào nội dung giảng dạy, thực hành.

Nhưng đến tận bây giờ bất cập này vẫn chưa được giải quyết. Chính vì vậy dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư số 12/2025/TT - BCA ngày 28/2/2025 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định sát hạch, cấp GPLX; cấp, sử dụng GPLX quốc tế, đang rất được mong đợi.

Đông đảo người dân khi được hỏi cho rằng, bên cạnh việc bỏ phần thi mô phỏng trên máy tính, quá trình sát hạch cấp GPLX nên có thêm phần thi mô phỏng trong cabin giả lập với tay lái, cần số, chân ga… và những tình huống càng tiệm cận thực tế càng tốt.

Anh Dương Văn Đạt (phường Vĩnh Hưng) chia sẻ, việc quan trọng hơn là gia tăng thời lượng và các bài học trong phần thi lái xe thực tế trên đường trường, cho học viên luyện tập nhiều hơn với xe trong thực tế tham gia giao thông. “Nếu có áp dụng thi mô phỏng phải sử dụng cabin điện tử mới tạo cảm giác thật trong xử lý tình huống, có ích cho học viên hơn rất nhiều” - anh Dương Văn Đạt nói.

Chị Lê Thu Uyên (phường Hai Bà Trưng) cho rằng, bỏ được phần thi mô phỏng trên máy tính sẽ tiết kiệm nhiều chi phí và thời gian cho học viên, rất đáng hoan nghênh và cần được thực hiện sớm.

“Tôi đang học lái xe, bản thân cảm thấy các bài học đi đường trường, mô phỏng trong cabin rất thiết thực và hiệu quả, giúp học viên làm quen với cảm giác lái xe thực tế, tích lũy kinh nghiệm xử lý tình huống. Nếu phải trả thêm chi phí học lái xe, tôi muốn trả cho các học phần này hơn là học và thi mô phỏng trên máy tính” – chị Lê Thu Uyên nói.

Nhiều cơ sở đào tạo lái xe đã đầu tư trang bị máy móc phục vụ phần thi mô phỏng trên máy tính bày tỏ lo ngại việc lãng phí trang thiết bị hiện có nếu bỏ phần thi này, tuy nhiên vẫn ủng hộ chủ trương của Bộ Công an.

Vị đại diện Trung tâm đào tạo lái xe nêu trên nói: “Chủ trương đúng nên nhà trường sẽ thực hiện ngay khi có thông tư hướng dẫn mới. Hiện rất nhiều học viên mong mỏi Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư số 12/2025/TT - BCA ngày 28/2/2025 sớm được ban hành và áp dụng để giảm thiểu rủi ro và lãng phí khi học, thi lấy GPLX”.

Minh Tường