Bỏ sổ hộ khẩu, 3 thay đổi về BHYT kể từ ngày 1-1-2023

Từ ngày 1-1-2023, sổ hộ khẩu (SHK), sổ tạm trú (STT) sẽ hết giá trị sử dụng, việc quản lý cư dân được thực hiện thông qua cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về dân cư.

Theo đó, những quy định liên quan đến các thủ tục về bảo hiểm y tế (BHYT) cũng thay đổi cho phù hợp, tiện lợi cho người dân và các đơn vị liên quan.

Thay đổi người tham gia BHYT hộ gia đình

Kể từ ngày 1-1-2023, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hết giá trị sử dụng, việc quản lý cư trú được thực hiện bằng phương thức điện tử. Vì thế, khái niệm hộ gia đình tham gia BHYT sẽ thay đổi để phù hợp với quy định này.

Nghị định 104/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công (có hiệu lực từ 1-1-2023) có quy định rõ nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình.

Theo Nghị định 104 thì những người tham gia BHYT hộ gia đình là: Những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú hoặc tạm trú; người có chức sắc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT.

Trước đây, nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình gồm: Người có tên trong sổ hộ khẩu, người có tên trong sổ tạm trú, người có chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT...(theo Điều 5 Nghị định 146/2018).

Người dân đến cơ quan BHXH quận 12 thực hiện thủ tục hành chính liên quan đến BHXH. Ảnh: NGUYỄN HIỀN

Khi nhận kết quả về BHYT: Không cần mang sổ hộ khẩu

Tại khoản 4, điều 2, Nghị định 104 quy định người nhận thay kết quả là tiền giải quyết chế độ BHYT cho người khác tại cơ quan bảo hiểm xã hội thì khi đến sẽ xuất trình những giấy tờ sau mà không cần phải có sổ hộ khẩu như trước đây.

Cụ thể, nếu người nhận thay là thân nhân của người hưởng chế độ thì cung cấp giấy hẹn, CMND hoặc thẻ CCCD và một trong các giấy tờ chứng minh là thân nhân của người hưởng BHYT như bản sao giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh hoặc Giấy chứng nhận kết hôn hoặc Giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc Giấy thông báo số định danh cá nhân …

Nếu người nhận thay là người giám hộ: Cung cấp giấy hẹn, CMND hoặc thẻ CCCD, giấy tờ chứng minh là giám hộ đương nhiên của người hưởng BHYT. Trong trường hợp không có người giám hộ đương nhiên theo quy định của pháp luật thì cung cấp giấy hẹn, CMND hoặc thẻ CCCD, quyết định công nhận việc giám hộ của cấp có thẩm quyền.

Nếu không phải là thân nhân hoặc người giám hộ nêu trên, cung cấp giấy hẹn, CMND hoặc thẻ CCCD, giấy ủy quyền theo quy định của pháp luật hiện hành.

Đăng ký mua thẻ BHYT qua cổng Dịch vụ công

Quyết định 3510 của BHXH Việt Nam quy định về quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người chỉ tham gia BHYT trên cổng dịch vụ công.

Theo đó, quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo, hộ nghèo… có mức sống trung bình sẽ thực hiện các bước như sau:

Bước 1: Người tham gia thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác các trường thông tin theo mẫu 01-TK trên cổng dịch vụ công cho cá nhân hoặc các thành viên của hộ gia đình tham gia BHYT trong cùng một lần.

Bước 2: Hệ thống phần mềm tự động kiểm tra, đối chiếu thông tin người tham gia kê khai để xác định nơi cư trú, xác thực thông tin. Sau đó sẽ xác định đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng và xác định chính xác số tiền phải đóng để người tham gia nộp tiền trực tuyến.

Bước 3: Người tham gia thực hiện nộp tiền trực tuyến trên cổng dịch vụ công, sau đó nhận biên lai thu tiền điện tử.

Bước 4: Sau khi nhận được số tiền của người tham gia, hệ thống phần mềm sẽ ghi nhận số tiền vào phần mềm.

Bước 5: Sau khi hệ thống phần mềm thực hiện bước 4, cán bộ kiểm tra hồ sơ, dữ liệu, trình giám đốc BHXH tỉnh/huyện ký số thẻ BHYT bản điện tử hoặc in thẻ BHYT bản giấy theo quy định, chuyển cán bộ tiếp nhận và trả kết quả.

Bước 6: Cán bộ tiếp nhận và trả kết quả tiếp nhận dữ liệu hoặc thẻ BHYT bản giấy, thực hiện việc phát hành, trả kết quả cho người tham gia.

Bước 7: Người tham gia nhận thẻ BHYT bản điện tử hoặc thẻ BHYT bản giấy theo phương thức đã đăng ký.

Về quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người thuộc nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình cũng sẽ thực hiện bảy bước.

Bước 1: Người tham gia thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác các trường thông tin theo mẫu 01-TK trên cổng dịch vụ công cho cá nhân hoặc các thành viên của hộ gia đình tham gia BHYT trong cùng một lần kê khai.

Bước 2: Hệ thống phần mềm tự động kiểm tra, đối chiếu thông tin người tham gia kê khai để xác định nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú. Xác thực thông tin của chủ hộ, các thành viên hộ gia đình cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú với CSDL quốc gia về dân cư. Sau đó sẽ xác định thứ tự tham gia BHYT của từng thành viên được giảm trừ mức đóng trong CSDL của BHXH Việt Nam, xác định chính xác số tiền phải đóng để người tham gia nộp tiền trực tuyến.

Với các bước 3, 4, 5, 6 và 7 cũng sẽ được thực hiện như đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo, hộ nghèo.

Như vậy từ ngày 1-1-2023, người dân khi đăng ký, đóng tiền BHYT có thể thực hiện các thủ tục trên cổng dịch vụ công quốc gia. Sau đó, thẻ BHYT sẽ được giao tận nhà.

NGUYỄN HIỀN