Bộ sưu tập gợi nhớ gánh hàng rong của Hà Nội xưa

Nhân kỷ niệm 1010 năm Thăng Long - Hà Nội, NXB Kim Đồng ra mắt tập sách ảnh Hàng rong và tiếng rao hàng Hà Nội. Đây là tập sách đặc biệt, đánh dấu sự hợp tác xuất bản đầu tiên của NXB Kim Đồng và Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp.

Sách Hàng rong và tiếng rao hàng Hà Nội. Nguồn: NXB Kim Đồng.

Tập sách giới thiệu bộ sưu tập với những bức ký họa hình vẽ tranh màu nước của 15 sinh viên Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, sau này đều là những họa sĩ nổi tiếng hàng đầu: Tô Ngọc Vân, Lê Phổ, Lưu Văn Đệ, Mai Trung Thứ…

Dịch giả Huy Toàn - người dành nhiều thời gian "chăm chút” cho tập sách này - thông tin năm 1925, Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương được thành lập, quy tụ những người có năng khiếu hội họa nhất ở Đông Dương, được nhận vào học qua những cuộc thi sát hạch hết sức ngặt nghèo.

Bắt đầu từ dự án của Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, những năm đầu sau khi thành lập, 15 sinh viên đi vẽ chỉ một chuyên đề: Những người bán hàng rong trên đường phố Hà Nội.

Để lưu lại bằng hình ảnh và âm thanh một nét sinh hoạt đặc thù của Hà Nội, bên cạnh việc cho sinh viên vẽ tư thế, vẻ mặt, động tác của những người bán hàng rong, từ bà bán bánh trái, bác bán phở, cô gái bán hoa, cậu bé bán nước chè, anh hàng tào phớ, đến những người đi thu mua đồng nát, vải vụn, tóc rối. Các thầy Tây còn ghi lại tiếng rao của họ theo cách ghi nhạc...

Sau này, những bức ký họa của sinh viên Việt Nam cùng phần dẫn luận và lời bình của ông thày hướng dẫn (công trình của thầy trò Cao đẳng Mỹ thuật) đã được công bố trên các tạp chí chuyên ngành ở cả Đông Dương và Pháp.

Người ta còn tổ chức triển lãm ký họa chuyên đề hàng rong Hà Nội của các sinh viên xưa tại Paris. Viện Viễn Đông bác cổ đã xuất bản một cuốn sách về chính công trình này.

Một số hình ảnh bên trong tập sách. Nguồn: NXB Kim Đồng.

Giống như cuốn du ký ngược thời gian, tập sách gói gọn bức tranh Hà Nội thu nhỏ với đặc sản văn hóa không thể trộn lẫn. Đó là những gánh hàng rong, tiếng rao của Hà Nội đầu thế kỷ 20.

Ông Olivier Tessier, Trưởng đại diện Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội, chia sẻ: “Một phần văn hóa thực sự của Hà Nội - những người bán hàng rong và tiếng rao trên đường phố của họ”.

Trong chưa đầy 100 trang in màu, cuốn sách dẫn dắt ký ức người đọc trở về với di sản quá khứ một đi không trở lại. Đó là hình ảnh của Hà Nội đầu thế kỷ 20 với những hình ảnh hàng ngày quen thuộc, nhưng vô cùng độc đáo.

Với mong muốn góp phần dựng lại giá trị văn hóa đặc sắc của Thăng Long - Hà Nội 1010 tuổi, tập sách đánh thức những tình cảm yêu mến của bạn đọc về những nét đẹp của đất Thăng Long, lòng trân quý những giá trị văn hóa vĩnh cửu, đặc sắc Hà Nội một thời.

Minh Châu