Bộ Tài chính lý giải đề xuất miễn trừ trách nhiệm công chức thuế khi doanh nghiệp khai gian

Tại Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế đang được lấy ý kiến, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 5 Luật Quản lý thuế quy định về nguyên tắc quản lý thuế.

Cụ thể, Dự thảo quy định như sau: “Công chức thuế chịu trách nhiệm giải quyết hồ sơ thuế theo đúng chức trách, nhiệm vụ, tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý thuế và pháp luật có liên quan trong phạm vi hồ sơ, tài liệu của người nộp thuế cung cấp, văn bản thông tin của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cung cấp có liên quan đến giải quyết hồ sơ thuế của người nộp thuế”.

Quy định này đồng nghĩa công chức thuế thuế được miễn trừ trách nhiệm khi đã làm đúng, đầy đủ quy định trong phạm vi hồ sơ của người nộp thuế và văn bản, tài liệu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Bộ Tài chính muốn miễn trừ trách nhiệm của công chức thuế trong trường hợp doanh nghiệp gian lận trong kê khai

Theo lý giải của cơ quan soạn thảo, pháp luật về quản lý thuế chưa quy định rõ trách nhiệm của công chức trong quản lý thuế, đặc biệt trong lĩnh vực hoàn thuế.

Thực tế đã xảy ra tại Cục Thuế TPHCM, một số công chức đã bị Tòa án kết tội và phải thực hiện án phạt tù. Vụ án đã gây tâm lý hoang mang, thận trọng trong việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế của các công chức thuế trên toàn quốc, làm ảnh hưởng đến thời gian giải quyết hồ sơ cho người nộp thuế.

Do đó, để bao quát các trường hợp cơ quan Thuế phải giải quyết cho người nộp thuế và đồng bộ với Luật thuế GTGT đang được sửa đổi, cần thiết phải bổ sung quy định trách nhiệm của công chức quản lý thuế trong việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế nói riêng và giải quyết thủ tục hành chính cho người nộp thuế nói chung.

Góp ý đề xuất này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, làm rõ tính phù hợp của quy định về việc giải trừ trách nhiệm công chức thuế khi đã làm đúng, đầy đủ quy định trong phạm vi hồ sơ của người nộp thuế và văn bản, tài liệu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, với các quy định của pháp luật hiện hành.

Trong nội dung tiếp thu, giải trình, Bộ Tài chính cho biết, mặc dù đã áp dụng hóa đơn điện tử trên toàn quốc nhưng nhiều vụ việc mua bán hóa đơn với số tiền lớn vẫn bị cơ quan công an phát hiện. Triển khai hóa đơn điện tử không thể ngăn chặn được gian lận, mua bán hóa đơn của doanh nghiệp. Hệ thống tự động không thể kiểm soát được hết bản chất giao dịch thực tế, gian lận về thuế.

Mặt khác, cơ quan thuế chưa có chức năng điều tra nên việc xác minh về hoạt động mua bán của người nộp thuế mất rất nhiều thời gian và cần sự phối hợp của nhiều cơ quan, đơn vị như ngân hàng thương mại, đơn vị vận chuyển, công an, hải quan…

Bên cạnh đó, pháp luật về quản lý thuế chưa quy định rõ trách nhiệm của công chức thuế trong quản lý thuế, làm ảnh hưởng đến tâm lý của công chức thuế khi thực thi nhiệm vụ, đặc biệt trong lĩnh vực hoàn thuế.

“Việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế trước kiểm tra sau phải có quy định cụ thể trách nhiệm của cơ quan thuế. Cán bộ thuế chỉ chịu trách nhiệm theo các thông tin trên hồ sơ doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cung cấp liên quan đến giải quyết hồ sơ hoàn, không phải chịu trách nhiệm khi doanh nghiệp gian lận trong việc kê khai và cung cấp thông tin không trung thực, không chính xác, dẫn đến giải quyết hoàn thuế cho doanh nghiệp không đúng quy định”, Bộ Tài chính nêu quan điểm.

Hà Loan